کورتیزول چیست؟ با معرفی بهترین قرص کورتیزول

اختلالات اضطرابی و استرس مرتبط با کورتیزول بالا، از شایع‌ترین مشکلات جوامع مدرن است که افراد زیادی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با توجه به رواج بالا و عواقب گسترده افزایش کورتیزول بر سلامت، انجام اقدامات موثر برای کاهش کورتیزول حائز اهمیت است. چرا که افزایش سطح کورتیزول به طور مداوم منجر به استرس مزمن می‌گردد که با بسیاری از مشکلات نظیر افزایش وزن، مشکلات خواب، خستگی و ضعف سیستم ایمنی مرتبط است. همچنین، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض کورتیزول بالا با بر هم زدن تعادل هورمونی، منجر به بروز مشکلاتی مانند اختلال در عملکرد تیروئید، خستگی آدرنال و حتی پوکی استخوان می‌شود. افزون بر این، کورتیزول بالا خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، عدم تعادل کورتیزول می‌تواند تاثیر عمیقی بر سلامت روان داشته باشد و منجر به اضطراب، افسردگی و اختلالات خلقی گردد. به این ترتیب، مدیریت استرس و کاهش کورتیزول به منظور جلوگیری از پیامدهای منفی ضروری است.

خوشبختانه با اصلاحاتی در سبک زندگی و رژیم غذایی می‌توان به کاهش کورتیزول امیدوار بود. علاوه بر این، مکمل کاهش کورتیزول و بهره گیری از درمان گیاهی کورتیزول بالا نیز می‌تواند از عملکرد آدرنال حمایت کند. برای کسانی که به حمایت هدفمندتری نیاز دارند، استفاده از داروهای کاهش کورتیزول با تجویز پزشک، اغلب سودمند است. در این مقاله با کسب اطلاعات جامع، ابتدا به این سوال پاسخ می‌دهیم که کورتیزول  چیست؟ و سپس با بررسی هورمون استرس بر بدن، به معرفی قرص کورتیزول، مکمل کاهش کورتیزول و درمان گیاهی کورتیزول بالا می‌پردازیم.

آنچه در این مقاله خواهید خواند:

- كورتيزول چيست؟
- کورتیزول پایین چیست؟
- آیا کورتیزول پایین خطرناک است؟
- چرا کورتیزول بالا میرود؟
- عوارض کورتیزول بالا
- راه های کاهش کورتیزول
- مکمل کاهش کورتیزول
- ویتامین کاهش کورتیزول
- ویتامین B، ویتامین آرامش اعصاب
- ویتامین C، ویتامین کاهش کورتیزول
- ویتامین D، مکمل کاهش کورتیزول
- منیزیم، قرص کورتیزول
- امگا 3، مکمل کاهش کورتیزول
- درمان گیاهی کورتیزول بالا با قرص کورتیزول آداپتوژنیک
- محبوب ترین قرص کورتیزول طبیعی، قرص آشواگاندا
- درمان گیاهی کورتیزول بالا با رودیولا 
- قرص کورتیزول پروبیوتیک، یک رویکرد درمانی بالقوه
- داروی کاهش کورتیزول
- عوارض کاهش کورتیزول با قرص کورتیزول
- طریقه مصرف قرص کورتیزول
- قیمت قرص کورتیزول

مدت زمان تقریبی مطالعه: 10 دقیقه

كورتيزول چيست؟

کورتیزول که به عنوان هورمون استرس نیز شناخته می‌شود، در پاسخ به شرایط تنش زا از غدد آدرنال ترشح می‌شود. علاوه بر تنظیم پاسخ به استرس، این هورمون استروئیدی عملکردهای مهم دیگری همچون مدیریت قند خون و فشار خون، کاهش التهاب، کمک تنظیم به متابولیسم مواد مغذی و ... نیز بر عهده دارد. سطوح بهینه کورتیزول برای حفظ سلامتی و عملکردهای حیاتی بدن ضروری است. از این رو، بدن به طور مداوم سطوح کورتیزول را برای حفظ سطوح ثابت (هموستاز) کنترل می‌کند. اگر سطح کورتیزول به طور مداوم بالا یا پایین باشد، می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت داشته باشد.

کورتیزول پایین چیست؟

سطح کورتیزول بسیار پایین، معمولا سبب بروز طیف وسیعی از علائم و عوارض می‌گردد. شروع این علائم اغلب بسیار تدریجی است و با ضعف، خستگی، سرگیجه، کاهش اشتها، نوسانات خلقی، بی خوابی یا اختلال در الگوهای خواب، اختلال در تنظیم قند خون و کاهش سرعت پاسخ دهی به استرس و عوامل تنش زا بروز می‌یابد. گاهی عوارض از این موارد فراتر می‌رود و به موارد جدی تری همچون بحران آدرنال، هیپوگلیسمی و افزایش خطر عفونت منجر می گردد.

آیا کورتیزول پایین خطرناک است؟

سطوح پایین کورتیزول می‌تواند یک وضعیت پیچیده و بالقوه خطرناک باشد. زیرا کورتیزول علاوه بر وظیفه اصلی تنظیم پاسخ بدن به استرس، در بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیکی نظیر تنظیم فشار خون و سطح قند خون، مقابله با استرس، عملکرد سیستم ایمنی، چرخه خواب و بیداری و ... نقش دارد. 

سطوح پایین کورتیزول یا نارسایی غده آدرنال می‌تواند نشانه ای از اختلالات خود ایمنی، عفونت‌ها، تومورها یا قطع ناگهانی داروهای کورتیکواستروئیدی باشد. با این وجود، اگرچه سطوح پایین کورتیزول می‌تواند خطرناک باشد، اما در مقایسه با سطوح بالای کورتیزول، نسبتا نادر است.

چرا کورتیزول بالا میرود؟

همه افراد گهگاه سطوح بالای کورتیزول را تجربه می‌کنند. زیرا سطح هورمون استرس معمولا در طول روز متفاوت است. ترشح کورتیزول داراي یک سیکل سیرکادین (چرخه شبانه روزی) با کمترین مقادیر در نیمه اول شب و یک پیک در اوایل صبح است. 

در موقعیت‌های استرس زا، غدد فوق کلیوی کورتیزول و آدرنالین ترشح می‌کنند که موجب افزایش ضربان قلب و بالا رفتن سطح انرژی، به عنوان مکانیسم دفاعی بدن در برابر تهدیدات و خطرات احتمالی است. هنگامی که تهدید از بین رفت، کورتیزول به سطوح معمول باز می‌گردد. اما وقتی بدن تحت استرس طولانی مدت قرار بگیرد، این پاسخ به جنگ و گریز، خاموش نمی‌شود. 

مصرف دوزهای بالا یا طولانی مدت داروهای کورتیکواستروئیدی همچون دگزامتازون، پردنیزون، کورتیزون و متیل پردنیزولون نیز می‌تواند باعث افزایش سطح کورتیزول شود. مشکلات مربوط به غده هیپوفیز نیز می‌تواند باعث کاهش یا تولید بیش از حد هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) شود که سبب تحریک غدد فوق کلیوی برای ترشح بیشتر کورتیزول شوند. هیپوفیز بیش فعال، تومورهای خوش‌خیم هیپوفیز از جمله میکروآدنوم و تومورهای سرطانی هیپوفیز، از مواردی هستند که می‌توانند باعث افزایش سطح کورتیزول شوند. تومورهای غده فوق کلیوی به ویژه تومورهای خوش خیم قشر آدرنال با تولید مقادیر بیش از حد کورتیزول یا سایر هورمون‌ها، مانند آلدوسترون و آندروژن می‌توانند باعث تولید بیش از حد کورتیزول شوند.

عوارض کورتیزول بالا

سطح بالای کورتیزول برای مدت طولانی، در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به سندرم کوشینگ شود. سندرم کوشینگ، که به عنوان هیپرکورتیزولیسم هم شناخته می‌شود، یک اختلال نادر غدد درون‌ریز است. این سندرم می‌تواند با طیفی از علائم همچون افزایش وزن، مشکلات پوستی (آکنه، نازک شدن پوست و کبودی آسان)، تغییرات خلقی (اضطراب، تحریک پذیری، و افسردگی)، ضعف عضلانی، خستگی و مشکلات حافظه و تمرکز ظاهر شود. همچنین، افزایش فشار خون، پوکی استخوان و یا حتی دیابت نوع 2 هم جز عوارض احتمالی سندرم کوشینگ به شمار می‌روند. از دیگر عوارض کورتیزول بالا می‌توان به کاهش میل جنسی، قاعدگی نامنظم و مشکلات باروری اشاره کرد.

راه های کاهش کورتیزول

کاهش کورتیزول یک جنبه حیاتی برای حفظ سلامت و تندرستی است. افزایش مزمن هورمون استرس منجر به طیف وسیعی از پیامدهای منفی برای سلامتی می‌شود. از این رو، برای کاهش کورتیزول، اتخاذ یک رویکرد جامع که شامل تغییرات سبک زندگی و مصرف مکمل کاهش کورتیزول باشد، ضروری است. یکی از راهبردهای اولیه، مدیریت موثر استرس از طریق ایجاد یک برنامه خواب ثابت، تمرین تکنیک‌های کاهش استرس مانند مدیتیشن یا تنفس عمیق و درگیر شدن در فعالیت‌هایی است که باعث شادی و رضایت می‌شود. مدیریت حجم کاری و اولویت بندی وظایف برای بهبود این شرایط بسیار مهم است. 

از دیگر راه‌های کاهش کورتیزول، ورزش منظم است. ورزش‌های هوازی مانند دویدن، دوچرخه سواری یا شنا باعث کاهش کورتیزول و بهبود خلق و خو می‌شود. علاوه بر این، یوگا و سایر تمرینات مشابه نیز در مدیریت استرس از طریق اثرگذاری بر سطح کورتیزول، نقش دارند.

یک رژیم غذایی متعادل و غنی از غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و چربی‌های سالم نیز می‌تواند به تنظیم سطح کورتیزول کمک کند. محدود کردن مصرف کافئین و اجتناب از غذاهای حاوی قند فرآوری شده و چربی‌های اشباع شده می‌تواند به کاهش کورتیزول کمک کند. علاوه بر موارد ذکر شده، مصرف مکمل کاهش کورتیزول و یا بهره مندی از درمان گیاهی کورتیزول بالا نیز ممکن است به سازگاری بهتر بدن با استرس و تجربه آرامش کمک کند.

با گنجاندن هر یک از این راه های کاهش کورتیزول در برنامه روزانه خود، می‌توانید به طور موثر سطح کورتیزول را مدیریت کنید و اثرات منفی استرس مزمن بر بدن را کاهش دهید.

مکمل کاهش کورتیزول

مکمل‌ها با تامین مواد مغذی و ترکیبات ضروری بدن در تنظیم پاسخ بدن به استرس، مدیریت استرس و کاهش کورتیزول نقش دارند. بر اساس مستندات علمی، استفاده از مکمل‌هایی همچون مکمل امگا 3، منیزیم، ویتامین ب6 و آشواگاندا، سطح کورتیزول را کاهش می‌دهند و علائم استرس از جمله بی خوابی، اضطراب و افسردگی را بهبود می‌بخشند. این مکمل‌ها با تعامل با مکانیسم‌های پاسخ طبیعی بدن به استرس، تقویت آرامش و کاهش التهاب عمل می‌کنند. علاوه بر این، پروبیوتیک‌ها به عنوان دیگر مکمل‌های کاهش کورتیزول، از سلامت روده حمایت می‌کنند که جهت تنظیم سطح هورمون استرس و مدیریت تنش مفید هستند. 

در ادامه به بررسی جامع مکمل کاهش کورتیزول، به عنوان یکی از راه های کاهش کورتیزول در گروه های ویتامین کاهش کورتیزول، منیزیم، امگا 3 و درمان گیاهی کورتیزول بالا می‌پردازیم.

ویتامین کاهش کورتیزول

ویتامین‌ها نقش مهمی در کاهش سطح کورتیزول و کاهش اثرات منفی استرس مزمن دارند. برخی ویتامین‌های گروه ب، ویتامین C و D، در تنظیم تولید کورتیزول و متابولیسم آن نقش دارند. یک رژیم غذایی متعادل و غنی از این ویتامین‌ها به همراه یک سبک زندگی سالم می‌تواند از عملکرد آدرنال و کاهش سطح کورتیزول حمایت کند و منجر به ارتقای سلامت و مدیریت استرس شود.
 

- ویتامین B، ویتامین آرامش اعصاب

ویتامین‌های گروه B از موثرترین ویتامین‌های ضد استرس هستند که به گواه مطالعات معتبر در مدیریت استرس کاربرد دارند. برخی از ویتامین‌های گروه ب، در عملکرد آدرنال و متابولیسم کورتیزول نقش دارند و به تنظیم سطح این هورمون کمک می‌کنند. در مبارزه با استرس، بی شک ویتامین‌های B5 و B6، بازیگران کلیدی هستند.

مصرف ویتامین B5 یا پانتوتنیک اسید به عنوان مکمل کاهش کورتیزول و ویتامین ضد استرس با حمایت از عملکرد آدرنال، در تنظیم سطح کورتیزول و کاهش علائم اضطراب و استرس، تنظیم خلق و خو و تعادل عاطفی نقش دارد. استرس مزمن باعث تولید بیش از حد کورتیزول می‌شود که مدت‌ها پس از پایان سیگنال استرس باعث آسیب در بدن می‌گردد. دریافت مقادیر کافی از ویتامین B5 به کاهش ترشح کورتیزول و ریکاوری پس از شرایط تنش زا، کمک می‌کند. مکمل کاهش کورتیزول حاوی این ویتامین را می توانید در گروه محصولات ویتامین ب5 موجود در داروکده مشاهده نمایید. 

مصرف دوزهای بالای مکمل‌های ویتامین B6 یا پیریدوکسین به طور قابل توجهی استرس، اضطراب و افسردگی را کاهش می‌دهد. مطالعه ای که توسط گروهی از محققان در سال 2022 در مجله "Human Psychopharmacology: Clinical and Experimental" با هدف بررسی میزان اثربخشی دوزهای بالای پیریدوکسین در کاهش اضطراب منتشر شد، نشان داد که افرادی که بیش از یک ماه از این ویتامین استفاده نموده اند، اضطراب کمتری داشتند. ویتامین B6 تاثیر تعدیل کننده قابل توجه و انتخابی بر تولید انتقال دهنده عصبی مهاری GABA دارد و از این طریق در آرام کردن سیستم عصبی و کند کردن فعالیت مغزی نقش دارد. به علاوه، یک پژوهش جامع نشان داد که میانگین دریافت روزانه ویتامین B6 در بانوان مضطرب و افسرده به طور قابل توجهی کمتر از افراد سالم است. با توجه به مستندات علمی می‌توان از ویتامین ب6 به عنوان یک ویتامین آرامش اعصاب نام برد.
 

- ویتامین C، ویتامین کاهش کورتیزول

ویتامین C یک ماده مغذی حیاتی برای غدد فوق کلیوی، به ویژه در تولید کورتیزول است و می‌توان از آن به عنوان ویتامین کاهش کورتیزول نام برد. غدد فوق کلیوی، بیشترین غلظت ویتامین C را در بدن دارند. وقتی استرس را تجربه می‌کنیم، نیاز بدن به ویتامین C به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. استرس مزمن می‌تواند ذخایر ویتامین C در بدن را کاهش دهد. افراد تحت استرس یا با خستگی آدرنال، ممکن است برای حمایت از عملکرد آدرنال و کاهش اثرات فیزیولوژیکی استرس به مصرف مقادیر بالاتر ویتامین C نیاز داشته باشند. افزون بر این، این آنتی اکسیدان قوی با کاهش استرس اکسیداتیو، از بدن در برابر اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. علاوه بر این، مطالعات نشان می‌دهد که مصرف این ویتامین کاهش کورتیزول به ویژه زمانی که قبل از یک رویداد استرس زا مصرف شود، ممکن است به کاهش کورتیزول در بدن کمک کند. 

نتایج یک بررسی بالینی منتشر شده در سال 2023 در ژورنال "Stress Health" بر روی 69 بیمار زن مبتلا به هیپر کورتیزولمی عملکردی به دلیل استرس مزمن نشان می‌دهد که مصرف روزانه 1000 میلی گرم ویتامین C به مدت 2 ماه، در کاهش سطوح افزایش یافته کورتیزول و نزدیک شدن سطح این هورمون‌ به محدوده طبیعی موثر بوده است.

جهت بهره مندی از مزایای ویتامین کاهش کورتیزول، مصرف مکمل‌های تغذیه ای ویتامین C پیشنهاد می‌گردد. بر این اساس، با مشاهده محصولات ویتامین سی موجود در داروکده، مکمل تغذیه ای مناسب را انتخاب نمایید. 
 

- ویتامین D، مکمل کاهش کورتیزول

بررسی داده‌های حاصل از مطالعات نشان می‌دهد که مصرف مکمل کاهش کورتیزول ویتامین D، قادر به کاهش سطح کورتیزول و نسبت کورتیزول به کورتیزون است. تصور می‌شود که این کاهش کورتیزول به دلیل مهار آنزیم مسئول تبدیل کورتیزون به کورتیزول است. علاوه بر این، کمبود ویتامین D با افزایش سطح کورتیزول مرتبط است که نشان می‌دهد حفظ سطح طبیعی ویتامین D برای مدیریت سطح کورتیزول حائز اهمیت است.

با این وجود، رابطه بین ویتامین D و کورتیزول پیچیده است؛ زیرا در حالی که برخی از مطالعات ویتامین D را در کاهش سطح کورتیزول مفید می‌دانند، برخی دیگر این اثرات را فاقد معنا ذکر کرده اند. در نتیجه، برای درک کامل اثرات ویتامین D در تنظیم سطح کورتیزول به مطالعات بیشتری نیاز است.

بسیاری از افراد به میزان کافی ویتامین D3 دریافت نمی‌کنند و یا به طور روزانه و منظم در معرض نور خورشید برای جذب ویتامین D3 قرار ندارند. چرا که اغلب افراد مدت زمان زیادی از روز را در محیط‌های سربسته می‌گذرانند یا در محیط‌های باز نیز از کرم‌های ضد آفتاب استفاده می‌کنند. به علاوه، عواملی همچون آلودگی هوا و کاهش تابش نور آفتاب در فصل زمستان، نیز بر کاهش جذب ویتامین D3 از طریق نور خورشید اثر قابل توجهی دارد. با توجه به کمبود ویتامین D و خواص غیر قابل انکار دریافت کافی ویتامین د بر سلامتی، می‌توانید از محصولات ویتامین دی موجود در داروکده، متناسب با نیازتان استفاده نمایید. 

منیزیم، قرص کورتیزول

از دیدگاه بسیاری از کارشناسان حوزه سلامت، قرص منیزیم را می توان به عنوان یک قرص کورتیزول در دسترس و نسبتا بدون عارضه برای کاهش کورتیزول در نظر گرفت. 
منیزیم با تعدیل محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA) که پاسخ بدن به استرس را تنظیم می‌کند، نقش مهمی در کاهش سطح کورتیزول در بدن دارد. هنگامی که بدن در معرض استرس قرار می‌گیرد، کورتیزول از غدد آدرنال آزاد می‌شود که در نهایت منجر به افزایش دفع منیزیم در ادرار و کمبود منیزیم می‌شود. با کاهش سطح منیزیم، توانایی بدن برای تنظیم متابولیسم کورتیزول مختل می‌شود که پیامد آن تولید کورتیزول بیشتر و تشدید استرس و اضطراب است. اما وقتی سطح منیزیم کافی باشد، به آرام کردن محور HPA کمک می‌کند و در نتیجه تولید کورتیزول کاهش می‌یابد. منیزیم این کار را با فعال کردن آنزیم‌های دخیل در متابولیسم کورتیزول، مانند 5-آلفا ردوکتاز و کورتیزول دهیدروژناز که کورتیزول را به اشکال غیرفعال تجزیه می‌کنند، انجام می‌دهد. علاوه بر این، منیزیم به گیرنده‌های GABA در مغز متصل می‌شود و باعث آرامش و کاهش اضطراب می‌شود. افزون بر این، منیزیم از ترشح هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) که غدد فوق کلیوی را برای تولید کورتیزول تحریک می‌کند، جلوگیری می‌کند. این چرخه رابطه بین منیزیم و کورتیزول را برجسته می‌کند و بر اهمیت دریافت منیزیم کافی برای حفظ سطح طبیعی کورتیزول و پاسخ به استرس تاکید می‌کند. 

جهت کسب اطلاعات بیشتر پیرامون خواص منیزیم برای سلامتی بدن و علائم کمبود این ماده معدنی می‌توانید به مقاله "همه چیز درباره منیزیم" تالیف و ترجمه دکتر الهه عبدالهی مراجعه نمایید.

امگا 3، مکمل کاهش کورتیزول

اسیدهای چرب امگا 3، به ویژه EPA و DHA، با اثرگذاری بر پاسخ‌های مختلف فیزیولوژیکی و روانی، نقش مهمی در کاهش استرس دارند. مطالعات نشان می‌دهد که امگا 3 با مهار فعالیت فاکتور آزاد کننده کورتیکوتروپین (CRF)، ترشح هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک و به دنبال آن کورتیزول را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، اسیدهای چرب امگا 3 باعث افزایش تولید انتقال دهنده‌های عصبی مانند سروتونین و دوپامین می‌شوند که به تنظیم خلق و خو کمک می‌کنند. مهم تر آن که امگا 3 دارای خواص ضد التهابی است که می‌تواند به کاهش پاسخ التهابی مرتبط با استرس مزمن کمک کند. تحلیل داده‌های حاصل از مطالعات بالینی نیز بیانگر این است که افراد با سطوح بالاتر اسیدهای چرب امگا 3 در خون، دارای سطوح پایین تری از نشانگرهای التهابی و کورتیزول هستند. 

اگر شما در زمره افرادی هستید که به میزان کافی ماهی‌های چرب یا غذاهای دریایی مصرف نمی‌کنند، استفاده از مکمل‌های تغذیه‌ای امگا 3 برای تامین این گروه از اسیدهای چرب، ضرورت می‌یابد. برای آشنایی بیشتر و انتخاب محصول مناسب، می‌توانید از گروه محصولات امگا 3 و روغن ماهی داروکده دیدن نمایید.

درمان گیاهی کورتیزول بالا با قرص کورتیزول آداپتوژنیک

درمان گیاهی کورتیزول بالا با استفاده از قرص کورتیزول برگرفته از آداپتوژن‌ها یا سازگار کننده های طبیعی، یک رویکرد موفق برای مدیریت سطوح بالای کورتیزول است؛ چرا که قرن‌ها از داروهای گیاهی برای مدیریت کورتیزول بالا که با استرس و اضطراب مزمن مشخص می‌شود، استفاده می‌گردد. در ادامه به معرفی برخی از بهترین گیاهان دارویی پر مصرف جهت تهیه قرص کورتیزول که موضوع مطالعات متعددی قرار گرفته اند و اثربخشی آن‌ها به اثبات رسیده است، می‌پردازیم.
 

- محبوب ترین قرص کورتیزول طبیعی، قرص آشواگاندا

آشواگاندا یا جینسینگ هندی، یک داروی طبیعی آیورودیک برای تنظیم کورتیزول است. این گیاه آداپتوژن با کاهش تولید کورتیزول و افزایش تولید انتقال دهنده‌های عصبی مانند GABA و سروتونین به بدن کمک می‌کند تا در برابر استرس مقاومت کند. جهت درمان گیاهی کورتیزول بالا و مقابله با خستگی روحی و جسمی مرتبط با استرس، قرص آشواگاندا بی شک اولین قرص کورتیزول است. افزون بر این، استفاده از فرآورده‌های حاوی این گیاه در بهبود تمرکز، افزایش سطح انرژی، افزایش مقاومت بدن در مقابل استرس و بهبود کیفیت خواب نیز سودمند است. مطالعات نشان می‌دهد که مصرف منظم دوزهای استاندارد آشواگاندا به مدت یک تا دو ماه، سطح کورتیزول را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهد. به منظور حصول نتیجه مطلوب در کاهش استرس، استفاده روزانه از 300 تا 600 میلی‌گرم از عصاره‌ای که حاوی حداقل 5% ویتانولیدها به عنوان ماده موثره باشد، توصیه می‌شود.

به علت وجود تقلبات دارویی، مشخص نبودن مقدار ترکیبات موثره و بستگی مستقیم اثربخشی به میزان ترکیبات موثره در گیاه آشواگاندا، توصیه می‌شود که از گیاهان موجود در بازار دارویی به جای فرآورده های طبیعی استاندارد، استفاده نشود. چرا که کیفیت و کارایی فرآورده‌های طبیعی دارای مجوز سازمان غذا و دارو، مورد تایید قرار گرفته است. در صورتی که چنین نظارتی درباره‌ی گیاه خام و یا عصاره‌های غیر استاندارد وجود ندارد. جهت خرید قرص کورتیزول آشواگاندا، می‌توانید محصولاتی همچون کالم انرژی و مود پلاس در داروکده را مد نظر قرار دهید.
 

- درمان گیاهی کورتیزول بالا با رودیولا 

رودیولا یا ریشه طلایی یکی دیگر از گیاهانی است که از دیرباز در طب سنتی روسیه و اسکاندیناوی برای کمک به کاهش استرس و اضطراب استفاده می‌شود. رودیولا با کمک به تطبیق پیدا کردن با استرس ذهنی و فیزیکی، سبب تسکین موقت علائم استرس مانند خستگی و احساس ضعف می‌گردد. رودیولا به عنوان یک گیاه آداپتوژن، با مهار فعالیت آنزیم‌های دخیل در تولید کورتیزول به کاهش سطح کورتیزول کمک می‌کند. همچنین رودیولا تولید انتقال دهنده‌های عصبی مانند سروتونین و دوپامین را که می‌تواند به تنظیم خلق و خو و کاهش اضطراب کمک کند، افزایش می‌دهد. در یک پژوهش، مصرف 2 هفته ای مکمل‌های حاوی رودیولا، به کاهش قابل توجهی در سطح کورتیزول، بهبود خلق و خو و کاهش خستگی منجر شده است. از این رو، رودیولا ممکن است یک قرص کورتیزول و یک درمان گیاهی کورتیزول بالا برای افرادی باشد که استرس مزمن و عدم تعادل کورتیزول را تجربه می‌کنند.

جهت خرید قرص کورتیزول رودیولا، می‌توانید از فرآورده رودیوریلکس که برای کاهش خستگی و استرس فرموله شده اند، دیدن نمایید. 

قرص کورتیزول پروبیوتیک، یک رویکرد درمانی بالقوه

پروبیوتیک ها با تأثیر بر محور روده-مغز و تعدیل پاسخ استرس بدن، نقش مهمی در مدیریت استرس دارند. هنگام مواجهه فرد با شرایط تنش زا، محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال فعال می‌شود و کورتیزول و سایر هورمون‌های استرس آزاد می‌شوند که حرکت روده، نفوذپذیری و ترکیب میکروبیوتا را تغییر می‌دهند. پروبیوتیک‌ها با تولید انتقال دهنده‌های عصبی مانند سروتونین، دوپامین و GABA در تنظیم خلق و خوی نقش دارند و همچنین با تعدیل فعالیت عصب واگ، باعث القای آرامش و کاهش علائم اضطراب و افسردگی می‌شوند. علاوه بر این، پروبیوتیک ها می‌توانند تولید اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه (SCFAs) با خواص ضد التهابی مانند بوتیرات را افزایش دهند و با اثرات منفی استرس مزمن مقابله کنند. در انتها می‌توان گفت که پروبیوتیک ها با ارتقای میکروبیوم سالم روده و تعدیل پاسخ استرس بدن در کاهش علائم مرتبط با استرس و بهبود سلامت روانی موثرند.

در میان پروبیوتیک ها، برخی از سویه‌های لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم بیش از سایرین می‌توانند در کاهش سطح کورتیزول مفید باشند. از این رو در صورت تمایل به مصرف پروبیوتیک ها جهت کمک به درمان کورتیزول بالا، می‌توانید از محصولات حاوی این سویه‌ها همچون مودامین استفاده نمایید. همچنین، می‌توانید از گروه محصولات پروبیوتیک داروکده که از تنوع بالایی برخوردارند، دیدن نمایید.

داروهای کاهش کورتیزول

داروهای کاهش کورتیزول، داروهایی هستند که با هدف قرار دادن محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA)، سبب کاهش سطح بیش از حد کورتیزول در بدن می‌شود. این داروها را می‌توان به دو نوع مسدود کننده و مهارکننده‌های کورتیزول دسته بندی کرد. 

داروهای کاهش دهنده کورتیزول از نوع مسدود کننده، با اتصال به گیرنده‌های کورتیزول در مغز و غدد فوق کلیوی، اثرات آن را بر بدن کاهش می‌دهند. داروی کاهش دهنده کورتیزول از نوع مهارکننده نیز تولید کورتیزول توسط غدد فوق کلیوی را کاهش می‌دهد.

عوارض کاهش کورتیزول با قرص کورتیزول

برخی از عوارض قرص کورتیزول با خستگی، ضعف عضلانی و کاهش سطح قند خون بروز می‌یابد. در موارد شدید، کاهش کورتیزول می‌تواند منجر به نارسایی آدرنال شود و علائمی مانند سرگیجه، سبکی سر و حتی از دست دادن هوشیاری ایجاد کند. علاوه بر این، کاهش کورتیزول ممکن است منجر به کاهش فشار خون شود که می‌تواند برای کنترل فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون، مشکل‌ساز باشد. این عوارض کاهش کورتیزول معمولا زمانی دیده می‌شوند که سطح کورتیزول بیش از حد کاهش یابد یا زمانی که داروی کورتیکواستروئیدی به طور ناگهانی متوقف شود.

طریقه مصرف قرص کورتیزول

قرص کورتیزول، باید در صورت ضرورت و تحت نظارت پزشک و یا داروساز مصرف شود؛ زیرا مصرف خودسرانه داروهای کاهش کورتیزول، عوارض جانبی در پی دارد و یا با سایر داروهای مصرفی تداخل نشان می‌دهد. بهترین طریقه مصرف قرص کورتیزول را پزشک تعیین می‌کند. اما در صورتی که پزشک دستور خاصی نداشته باشد، بهتر است مصرف را با دوز کم شروع کنید و به تدریج در صورت نیاز، دوز مصرفی را افزایش دهید. مکمل کاهش کورتیزول و یا داروهای کاهش کورتیزول را هر روز در ساعت معینی مصرف کنید. این کار می‌تواند به حفظ سطح کورتیزول ثابت در طول روز کمک کند. قرص کورتیزول را می‌توان همراه غذا یا با معده خالی مصرف کرد. اما اگر ناراحتی معده دارید، مصرف با غذا ممکن است به کاهش عوارض کمک کند. مهم تر آن که مصرف قرص های کورتیزول را به طور ناگهانی و بدون مشورت با پزشک خود قطع نکنید. در انتها باید گفت که علائم خود را کنترل کنید و در صورت مشاهده عوارض، پزشک خود را مطلع نمایید.

قیمت قرص کورتیزول

قیمت قرص کورتیزول با توجه به فرمولاسیون، قیمت اجزای موثره، هزینه‌های تحقیق و توسعه، بسته بندی و مواردی از این قبیل با نظارت سازمان غذا و دارو تعیین می‌گردد. در اغلب موارد نیز شرکت‌های سازنده، قیمت قرص کورتیزول را قابل رقابت در نظر می‌گیرند. با توجه به اینکه تعیین قیمت قرص کورتیزول پس از بررسی مدارک لازم، با روندی قانونی و منطقی انجام می‌گیرد، نگرانی از بابت قیمت برای مصرف کنندگان وجود ندارد.

سخن پایانی

اهمیت کاهش کورتیزول بر کسی پوشیده نیست؛ چرا که افزایش مزمن کورتیزول می‌تواند عوارض جدی بر سلامت داشته باشد. از این رو، کاهش کورتیزول با انجام اقدامات پیشگیرانه برای مدیریت استرس حیاتی است. تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی به همراه مصرف قرص کورتیزول یا سایر مکمل های کاهش کورتیزول و بهره گیری از درمان گیاهی کورتیزول بالا ضمن حمایت از عملکرد آدرنال، در کاهش کورتیزول موثر است.

سعی ما بر این است تا با انتشار مقالات علمی و به ‌روز در مجله داروکده، در جهت افزایش آگاهی و ارتقای سلامت جامعه گام برداریم. در این مقاله نیز در تلاشیم با ارائه مطالب جامع و برگرفته از منابع تخصصی، به درک بهتری از کورتیزول، نقش آن در بدن، پیامدهای منفی کورتیزول بالا و راه های کاهش کورتیزول دست یابیم.

علاوه بر تدوین مقالات علمی، داروکده به عنوان اولین و بزرگترین داروخانه آنلاین کشور، جهت انتخاب بهترین محصولات آرامبخش ضد اضطراب و ضد افسردگی امکان مشاوره با متخصصین را به صورت کاملا رایگان فراهم نموده است.

در انتها امیدواریم آنچه در این مقاله بیان شده است، برای شما مفید باشد. شما می‌توانید پیشنها‌دات و تجارب خود را در قسمت نظرات همین صفحه با تیم علمی داروکده و همراهان گرامی مجله داروکده به اشتراک بگذارید.