در این مقاله به توضیح آب پنیر یا همان ماء الجبن میپردازیم. آب پنیر پس از خشک کردن به صورت پودر آب پنیر یا پودر ماءالجبن در میآید و به آن پروتئین وی نیز گفته میشود.
نویسنده: دکتر الهام محمدخانلو
تحریریه داروکده
آخرین به روزرسانی:
10 مرداد 1403
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
10 مرداد 1403
5K
پودر آب پنیر یا ماء الجبن چیست؟
ماءالجبن یا آب پنیر، یک محصول جانبی مایع است که در فرآیند تولید پنیر به دست میآید. این ماده سرشار از پروتئینها، لاکتوز، ویتامینها و مواد معدنی است. اغلب از پودر آب پنیر در صنایع غذایی، مکمل ورزشی و تولید مکملهای غذایی استفاده میشود. ماءالجبن به عنوان پروتئین وی (Whey Protein) نیز شناخته میشود که برای تقویت عضلات و افزایش توده عضلانی بسیار مفید است. همچنین، به دلیل محتویات لاکتوز، ممکن است برای برخی افراد که نسبت به لاکتوز حساسیت دارند مناسب نباشد.
در طب سنتی، ماءالجبن به عنوان یک ماده تصفیهکننده خون و دفعکننده سموم بدن مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده میتواند در درمان مشکلات گوارشی، بهبود عملکرد کبد و کلیه و کاهش التهابات مفید باشد.
پودر آب پنیر میتواند به صورت ماءالجبن ساده باشد یا انواع دیگری مانند ماءالجبن افتیمونی، ماءالجبن کاسنی، ماءالجبن شیرین بیانی داشته باشد.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
زمان تقریبی مطالعه: 10 دقیقه
ویرایش و نظارت علمی:
دکتر روجا رحیمی، متخصص داروسازی سنتی، استاد دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی تهران
رییس مرکز رشد طب و داروسازی سنتی و فرآورده های طبیعی
از نظر تاریخی آب پنیر در یونان باستان و قرون وسطی استفادههای درمانی بسیاری داشته است و به عنوان یک مرهم پوستی، یک محرک جنسی، برای درمان سوختگیها و درمان انواع بیماریها استفاده میشد. ماء الجبن در انگلیسی به پروتئین وی مشهور است که در صورت عرضه به نام پروتئین وی انواع مختلفی از آن وجود دارد. شناختهشدهترین مزایای این پروتئین شامل توانایی آن در کمک به کاهش وزن، افزایش توده عضلانی بدون چربی و بهبود ایمنی است. در طب سنتی علاوه بر موارد یاد شده، به منظور دفع صفرا، تصفیه خون، بهبود لکههای پوست و خواص ملینی از ماءالجبن استفاده میشود. پروتئین وی میتواند به عنوان یک آنتیاکسیدان، ضدچربی خون، ضدویروس، ضدسرطان، ضدباکتری، کاهنده فشار خون عمل کند. مطالعات بالینی نشان دادهاند که پروتئین وی میتواند عملکرد شناختی و مقابله با استرس را افزایش دهد. لاکتوفرین، یک پروتئین موجود در وی، دارای اثرات ضد سم، ضد میکروبی و تعدیلکننده سیستم ایمنی است. همچنین میتواند بدن را در برابر بسیاری از بیماریها مانند هپاتیت، آنفولانزا و سیتومگالوویروس محافظت کند. ماءالجبن به بهبود بافتهای آسیبدیده بدن کمک کرده و میتواند از پسوریازیس و زخمها پیشگیری کند. تحقیقات نشان میدهند که ماءالجبن ممکن است به کاهش عفونتهای تنفسی باکتریایی و آلرژیها کمک کند. علاوه بر این، از تخریب DNA جلوگیری کرده، با کولیت مبارزه میکند و در درمان کبد چرب موثر است. ماءالجبن دارای اسیدآمینههای مختلفی است که از آن جمله میتوان به اسید آمینه پرولین اشاره کرد. اسید آمینه پرولین به تولید کلاژن کمک میکند که غضروف را ترمیم کرده و تاندونها، مفاصل و عضلات قلب را تقویت میکند.
ماء الجبن در صنایع غذایی: ماءالجبن به عنوان یک ماده اولیه در تولید محصولات مختلف غذایی مانند نوشیدنیها، مکملهای غذایی و پروتئینی و ماست و تنقلات استفاده میشود. به دلیل محتوای بالای پروتئین و ارزش غذایی بالا، ماءالجبن به عنوان یک افزودنی مغذی در این محصولات به کار میرود.
مکمل ورزشی: پروتئین وی در ماءالجبن به دلیل قابلیت جذب سریع و ارزش غذایی بالا به دلیل داشتن تمام اسیدهای آمینه ضروری، یکی از محبوبترین مکملهای پروتئینی در بین ورزشکاران و بدنسازان است. این مکمل به تقویت عضلات، افزایش توده عضلانی و بهبود روند بازیابی پس از تمرینات ورزشی کمک میکند.
طب سنتی ایرانی: در طب ایرانی، ماءالجبن به عنوان یک ماده تصفیهکننده خون و دفعکننده سموم بدن مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده میتواند در درمان مشکلات گوارشی، بهبود عملکرد کبد و کلیه و کاهش التهابات و تعادل میکروبیوم روده مفید باشد. همچنین، ماءالجبن به عنوان یک ملین طبیعی شناخته میشود و میتواند در بهبود یبوست موثر باشد.
حفظ سلامت استخوانها: مواد معدنی موجود در ماءالجبن، به ویژه کلسیم و فسفر، نقش مهمی در حفظ سلامت استخوانها دارند. این مواد معدنی به تقویت ساختار استخوانی و جلوگیری از پوکی استخوان کمک میکنند.
تقویت سیستم ایمنی: ماءالجبن به دلیل داشتن ویتامینها و مواد معدنی، میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. ویتامین B12 موجود در ماءالجبن به تولید گلبولهای قرمز خون و حفظ سلامت سیستم عصبی کمک میکند.
کاهش وزن: ماءالجبن به دلیل داشتن پروتئین بالا و محتوای کالری پایین، میتواند در برنامههای کاهش وزن مورد استفاده قرار گیرد. مصرف ماءالجبن به عنوان یک میانوعده سالم و مغذی، میتواند به کاهش اشتها و کنترل وزن کمک کند.
در تولید پنیر، شیر ابتدا با استفاده از یک ماده اسیدی یا آنزیمی منعقد میشود. این فرآیند منجر به جداسازی کازئین (پروتئین اصلی شیر) از مایع میشود. کازئین به صورت جامد درمیآید و به عنوان پنیر شناخته میشود، در حالی که مایع باقیمانده ماءالجبن یا آبپنیر نامیده میشود. این مایع حاوی لاکتوز (قند شیر)، پروتئین وی (Whey Protein)، ویتامینها و مواد معدنی است.
مواد لازم:
شیر تازه: 1 لیتر
سرکه یا آبلیمو: به میزان لازم
صافی یا پارچه پنبهای: برای صاف کردن
دستورالعمل:
جوشاندن شیر: شیر را در قابلمهای بریزید و روی حرارت ملایم بگذارید تا به جوش بیاید. هنگام جوشیدن، مراقب باشید که شیر سر نرود.
اضافه کردن سرکه یا آبلیمو: پس از جوش آمدن شیر، حرارت را کم کنید و مقدار کمی سرکه یا آبلیمو به شیر اضافه کنید. این کار باعث میشود که شیر بریده شود و پروتئینهای آن جدا شوند. شیر را به آرامی هم بزنید تا تکههای بریده شده از مایع جدا شوند.
صاف کردن: یک صافی یا پارچه پنبهای را روی یک ظرف دیگر قرار دهید. شیر بریده شده را به آرامی در صافی بریزید.
بگذارید تا مایع کامل از صافی عبور کند و جامدات در صافی بمانند.
جمعآوری ماءالجبن: مایع شفافی که از صافی عبور کرده است، همان ماءالجبن است. ماءالجبن را میتوانید در یک بطری شیشهای یا ظرف تمیز در یخچال بگذارید و به مدت محدود نگهداری کنید.
در طب سنتی ایرانی برای بریدن شیر از سکنجبین، آب لیمو، سرکه و خمیر مایه تازه بسته به خاصیت مد نظر استفاده میشود.
آب پنیر خانگی یا ماءالجبن که در خانه تهیه میشود، میتواند به طرق مختلف، مورد استفاده قرار گیرد. در اینجا چندین روش برای استفاده از آب پنیر خانگی آورده شده است. باید به این نکته دقت شود که بسته به مزاج فرد برای استفاده مداوم یا طولانی مدت از هر یک از موارد زیر بهتر است با پزشک مشورت شود.
آب پنیر را سرد کرده و به عنوان نوشیدنی مقوی همراه عسل یا شکر استفاده کنید.
میتوانید آب پنیر را به سوپها و خورشها به عنوان قوام دهنده اضافه کنید. به منظور قوام دهندگی خصوصا در سوپهای خامهای و پورهها آب پنیر میتواند گزینه مناسبی باشد تا علاوه بر قوام به ارزش تغذیه ای این غذاها افزوده شود.
از آب پنیر به جای آب معمولی در تهیه خمیر نان، کیک یا بیسکویت استفاده کنید. این کار باعث میشود که نان و کیکها نرمتر و خوشمزهتر شوند.
با اضافه کردن آب پنیر به اسموتیها و شیکهای میوهای مقدار پروتئین و مواد مغذی آنها افزایش مییابد. البته باید در نظر داشت استفاده همزمان از لبنیات و میوهها از دیدگاه طب سنتی ایرانی توصیه نمیشود.
آب پنیر را به عنوان مایه اولیه در تهیه ماست و پنیر خانگی استفاده کنید.
آب پنیر به دلیل داشتن پروتئین و مواد معدنی، میتواند به عنوان یک نوشیدنی ورزشی طبیعی مصرف شود. آن را سرد کرده و بعد از تمرین بنوشید.
آب پنیر یا ماءالجبن به دلیل مواد مغذی متنوعی که دارد، میتواند به صورت مصرف روزانه در برنامه غذایی شما قرار بگیرد. در زیر به برخی راهنماییها درباره مقدار مصرف استفاده از ماءالجبن اشاره میشود:
از دیدگاه طب سنتی ایرانی بسته به میزان نیاز فرد و علت مراجعه و مسئله فرد مراجعه کننده، مقدار مصرف ماءالجبن میتواند متفاوت باشد. با توجه به شرایط گفته شده میتوان روزانه 7-3 قاشق غذاخوری از ماءالجبن را بصورت خالص و یا مخلوط در مایعات مصرف کرد.
بهترین زمان مصرف برای این فراورده به صورت ناشتا بوده که جهت اثرگذاری هر چه بهتر آن توصیه میشود که تا 2 ساعت پس از مصرف ماءالجبن غذایی میل نشود و پس از استفاده از آن مدتی محدود حدود 15 دقیقه، فعالیتهایی که منجر به تعریق میشود، انجام گیرد. البته در ورزشکاران مصرف ماء الجبن، پس از تمرینات نیز میتواند توصیه شود.
آب پنیر حاوی پروتئین و املاح الکترولیت است که بعد از تمرین ورزشی میتواند به ترمیم عضلات کمک کند و جبران نقصان مایعات بدن را تسریع بخشد. بنابراین، مصرف آب پنیر به عنوان یک نوشیدنی بازسازی کننده بعد از ورزش بسیار مناسب است.
با توجه به خواص مغذی آب پنیر، مصرف منظم آن میتواند به بهبود سلامت عمومی شما کمک کند. همچنین، توصیه میشود در صورت داشتن هرگونه بیماری مزمن یا مشکل سلامتی، با پزشک خود در مورد میزان و زمان مصرف آب پنیر مشورت کنید.
ماءالجبن منبع مناسبی از پروتئین است و هنگامی که با یک رژیم غذایی متعادل و ورزش همراه باشد، میتواند گزینه مناسبی برای مدیریت وزن و کاهش چربی باشد. ماءالجبن با داشتن خاصیت سیرکنندگی بالا، اشتها را کاهش داده و هورمونهای کنترل گرسنگی را در بدن تنظیم میکند. ماءالجبن همچنین میتواند به کاهش التهاب در بدن کمک کند. در مقایسه با کازئین، ماءالجبن توده چربی را کاهش داده و توده بدون چربی بدن را بیشتر افزایش میدهد. در زیر به برخی از خواص ماءالجبن برای لاغری اشاره شده است:
ماءالجبن منبع غنی از پروتئین و اسیدآمینههای ضروری و غیرضروری است که میتواند احساس سیری را افزایش داده و مصرف کالریهای اضافی را کاهش دهد. پروتئینها نقش مهمی در افزایش سرعت متابولیسم و حفظ وزن مناسب ایفا میکنند.
مصرف برخی پروتئینها مانند پروتئینهای موجود در ماءالجبن میتواند احساس سیری و اشباع را افزایش داده و از مصرف غذاهای پرکالری و ناسالم جلوگیری کند.
پروتئینهای موجود در ماءالجبن کمک میکنند تا عضلات بدن در دوران رژیم لاغری حفظ شوند. این امر میتواند به حرکت و فعالیت بدن کمک کند و به نوبه خود افزایش متابولیسم را تحریک کند.
همانطور که همیشه توصیه میشود، قبل از شروع هر نوع رژیم غذایی یا مصرف مکمل، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا تاثیرات سوء ناشی از تغییرات در رژیم غذایی خود را کاهش دهید و برنامه مناسبی برای شما تنظیم کنند.
با توجه به اینکه آب پنیر بیشتر حاوی پروتئین است و مقدار کمتری چربی و کربوهیدرات دارد، این محصول بیشتر به افزایش حجم عضلات به خصوص همراه ورزش، کمک میکند. در صورتی که هدف شما چاقی کلی و افزایش دریافت چربی و کربوهیدرات به همراه پروتئین باشد، میتوان از محصولات گینر کمک گرفت. با این حال افرادی که لاغری آنها به دلیل سوء مزاج سودا است، ماءالجبن افتیمونی با برطرف کردن سودا فرد میتواند به وزنگیری او کمک کند.
پروتئین وی به عنوان "استاندارد طلایی" پروتئینها برای ورزشکاران شناخته میشود. این پروتئین دارای نسبت کامل اسیدهای آمینه است که به بهبود ترکیب بدن و افزایش عملکرد ورزشی کمک میکند. بافت عضلانی را متابولیزه، ترمیم و بازسازی میکند. لوسین، یک اسید آمینه که سنتز پروتئین عضلانی و رشد عضلات را تقویت میکند، یک جزء کلیدی از ماءالجبن است و منبع عالی آن به شمار میآید. این پروتئین وضعیت ورزشکاران را در شرایط فیزیکی متناسبی حفظ میکند تا بتوانند در اوج عملکرد خود به ورزش و رقابت بپردازند.
ماءالجبن یا آب پنیر با توجه به ساده بودن یا داشتن و افزودن گیاهان دیگر به آن انواع مختلف میتواند داشته باشد. در بخش زیر به معرفی معروفترین و رایجترین انواع ماءالجبن پرداختهایم.
ماءالجبن افتیمونی عموما برای رفع مشکلات سوداوی مورد استفاده قرار میگیرد. مصرف آب پنیر میتواند به بهبود وضعیت واریس کمک کند. این آب پنیر برای کاهش دردهای سیاتیکی و آرتریت روماتوئید میتواند کمک کننده باشد. آب پنیر میتواند به عنوان یک داروی کمکی در درمان حساسیتهای پوستی و پسوریازیس موثر باشد. مصرف آب پنیر به بهبود و درمان یبوست و شقاق کمک میکند.
ریشه کاسنی حاوی فیبرهای محلول است که به هضم غذا کمک کرده و مشکلات گوارشی مانند یبوست را کاهش میدهد. پودر آب پنیر و کاسنی هر دو دارای خواص پاکسازی کبد هستند که به بهبود عملکرد کبد و کاهش چربیهای مضر کمک میکنند. این محصول میتواند به عنوان یک منبع پروتئین و مواد مغذی عمل کرده و به افزایش انرژی و تقویت عمومی بدن کمک کند. ترکیب این دو ماده میتواند به کاهش التهابات در بدن کمک کند و بهبود عمومی سلامت را تسریع بخشد.
برای برطرف کردن مشکلات پوستی مانند لک و به عنوان درمان کمکی برای پسوریازیس از این ماءالجبن استفاده میشود. علاوه بر این، برای حل مشکلات کبدی و تصفیه خون از ماءالجبن شیرین بیان میتوان کمک گرفت. جهت درمان بیماریهای گوارشی از جمله یبوست هم میتوان از پودر ماءالجبن شیرین بیانی استفاده کرد.
لکهای پوستی عموما به علت بروز سودا (یکی از اصطلاحات چندگانه مربوط به مزاج در طب سنتی ایرانی است که در صورت تبدیل شدن به سوءمزاج، بیان کننده غلبه حالتی بر بدن میشود که به دنبال آن برخی علائم در وجود فرد پدیدار میشود) در پوست رخ میدهند. پودر ماءالجبن افتیمونی برای پوست به صورت خوراکی با دفع سودا تا حدودی برای رفع این لکهها موثر است. علاوه بر این موضوع، در صورتی که از ماءالجبن شیرین بیانی به صورت موضعی استفاده شود، میتوان از خواص دپیگمانتاسیون و سفیدکنندگی شیرین بیان بهره برد. عموما برای رفع سودا در پوست از ماءالجبن افتیمونی به صورت خوراکی استفاده میشود.
در جهت کمک به درمان پسوریازیس از ماءالجبن افتیمونی استفاده میشود. علاوه بر این، با رفع سودا از بدن کم رنگ شدن و رفع لکهای پوستی ناشی از غلبه سودا نیز اتفاق میافتد. در صورت غلبه سودا به کل بدن، خشی پوست نیز میتواند در افراد بروز کند که با استفاده از ماءالجبن افتیمونی این علائم میتواند تا حدود زیادی بهبود یابد. با این حال جهت اطلاع بیشتر در مورد انواع لک و درمانهای آن میتوانید به مقاله "قویترین داروی ضد لک صورت (توصیه و تجویز متخصصین پوست)" تالیف و ترجمه دکتر محمد امین کربلائی طاهر مراجعه فرمایید.
درصورتی که علت یبوست افراد مربوط به خشکی مزاج فرد باشد، ماءالجبن با خاصیت ملینی که دارد، به رفع این عارضه کمک خواهد کرد.
مصرف طولانی مدت ماءالجبن ممکن است باعث بروز آکنه شود. نفخ، دفع گاز، کرامپ معده و اسهال برخی از عوارض جانبی رایج ماءالجبن هستند. عموما عدم تحمل لاکتوز، مسئول اکثر این عوارض جانبی است و کمبود آنزیم لاکتاز، که برای تجزیه لاکتوز ضروری است، باعث این مشکلات میشود.
ماءالجبن ممکن است در افرادی که به شیر گاو حساسیت دارند، واکنش آلرژیک ایجاد کند. علائم این نوع حساسیت شامل کهیر، تورم صورت و یا زبان و یا گلو، بثورات پوستی، آبریزش یا گرفتگی بینی و یک واکنش آلرژیک شدید و نادر به نام آنافیلاکسی است. معمولا عدم تحمل لاکتوز تا سن سه سالگی بروز پیدا میکند، اما پس از آن 90% افراد دوران این حساسیت را رد میکنند.
با توجه به اینکه عوارض گوارشی، مانند نفخ، ممکن است در پی مصرف این فراورده رخ دهد، میتوان از محصولات برطرفکننده این عوارض گوارشی یا نفخ استفاده کرد. قطره خوراکی سوپرمینت و قرص سوپرمینت از محصولاتی هستند که میتوان برای رفع این عارضه کمک کننده باشند.
برای دستیابی به بهترین نتایج درمانی و استفاده از خواص مفید پودر ماءالجبن، تهیه این محصول از منابع معتبر و با نظارت پزشکان متخصص امری ضروری است. پودر ماءالجبن به عنوان یکی از محصولات پرطرفدار در طب سنتی ایرانی، در درمان و بهبود بسیاری از مشکلات سلامتی مورد استفاده قرار میگیرد. این پودر دارای خواص فراوانی است که با توجه به طبیعت و نیازهای بدنی هر فرد، نوع مناسب آن توسط پزشک تجویز میشود.
جهت دریافت مشاوره برای مصرف بهینه این پودر میتوانید به سلامتکدهها مراجعه کنید. در این مکانها، پزشکان متخصص با بررسی شرایط شما و در نظر گرفتن طبیعت بدنیتان، نوع مناسب پودر ماءالجبن را تجویز کرده و شما میتوانید با اطمینان خاطر آن را تهیه کنید. این امر نه تنها باعث میشود که از محصولی با کیفیت و مطابق با نیازهای بدنی خود بهرهمند شوید، بلکه از تأثیرات مثبتی که این پودر بر روی سلامتی شما دارد، نیز مطمئن خواهید بود.
برای تهیه پودر ماءالجبن، داروخانه آنلاین داروکده یکی از منابع معتبر است. این سایت با ارائه انواع مختلف پودر ماءالجبن، به شما این امکان را میدهد که محصول مورد نظر خود را به راحتی و با اطمینان از کیفیت آن، تهیه کنید. با مراجعه به سایت داروکده، میتوانید از تنوع محصولات موجود استفاده کرده و نوع مناسب پودر ماءالجبن را برای خود انتخاب کنید. این روش همچنین به شما این امکان را میدهد که بدون نیاز به خروج از منزل، محصول مورد نظر خود را سفارش داده و درب منزل تحویل بگیرید.
در نهایت، انتخاب منابع معتبر برای تهیه پودر ماءالجبن و مشاوره با پزشکان متخصص، کلید اصلی دستیابی به نتایج مطلوب و بهبود سلامتی شماست.
ماء الجبن یکی از درمانهای طبیعی و قدیمی است که برای مشکلات مختلفی از جمله مشکلات پوستی، مشکلات کبدی و مشکلات عصبی و حتی کاهش وزن استفاده میشود. این ترکیب طبیعی به دلیل خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی و ارزش غذایی بالا خود، مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است. ماء الجبن در انواع مختلفی موجود است که هر کدام به نحوی به بهبود وضعیت سلامتی کمک میکنند. با توجه به نیازهای خاص بدن شما و مشکلاتی که با آنها مواجه هستید، میتوانید از نوع مناسب ماء الجبن استفاده کنید. این ترکیب طبیعی با بهبود عملکرد کبد و مغز و پوست و دیگر اندامها به ارتقای سلامتی افراد کمک میکند. یکی دیگر از مزایای استفاده از ماء الجبن، کمک به کاهش وزن است. این ترکیب طبیعی میتواند با افزایش متابولیسم و کاهش اشتها برای کاهش وزن نیز مورد استفاده قرار گیرد.
در این مقاله سعی شده است تا مروری کلی بر خواص و ویژگیهای ماء الجبن یا آب پنیر انجام گیرد. یکی از اهداف مجله داروکده، ارتقا آگاهی افراد در مورد مسائل روز مرتبط با سلامتی است. مجله داروکده سعی دارد تا هرچه تمامتر نقش خود را در اعتلای دانش خوانندگان خود ایفا کند. در این راستا از هیچ تلاشی برای پاسخ به سوالات پیش آمده برای مراجعان و خوانندگان خود، فروگذاری نمیکند.
داروخانه آنلاین داروکده به عنوان بزرگترین داروخانه آنلاین کشور، جهت تهیه انواع ماءالجبن میتواند مرجعی قابل اعتماد تلقی شود. داروخانه آنلاین داروکده سعی در تهیه معتبرترین محصولات را داشته و با تیم پشتیبانی مجرب خود، میکوشد تا شما عزیزان به نتیجه مطلوب خود دست یابید.
امیدواریم از مطالعه مقاله ماءالجبن بهره کافی را برده و توانسته باشیم رضایت خاطر شما را جلب کنیم.
پرسش و پاسخ
ثبت دیدگاه
پیام به صورت خصوصی ثبت گردد
منابع:
مقالات مرتبط
مجله داروکده یک مجله اینترنتی است که شما را در امر آشنایی، تهیه و مصرف صحیح محصولات سلامت محور یاری میرساند.
استفاده از مطالب مجله داروکده فقط برای مقاصد غیرتجاری و با ذکر منبع و درج لینک بلامانع است . کلیه حقوق این مجله به وب سایت داروکده تعلق دارد