بهترین نوشیدنی برای بدنسازی ترکیبی از پروتئین وی، BCAA، قهوه و نوشیدنیهای الکترولیتی برای رشد و ریکاوری عضلات، در این مقاله از مجله داروکده بررسی شده است.
نویسنده: امین میررفیعی
تحریریه داروکده
آخرین به روزرسانی:
01 اسفند 1403
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
01 اسفند 1403
89
بهترین نوشیدنی برای تمرین بدنسازی
تغذیه و هیدراتاسیون مناسب نقش کلیدی در عملکرد و پیشرفت بدنسازان دارد. انتخاب صحیح نوشیدنی برای بدنسازی میتواند به افزایش انرژی، بهبود استقامت، کاهش خستگی، رشد عضلانی و ریکاوری سریعتر کمک کند. بدنسازان بسته به هدف تمرینی خود شامل افزایش حجم عضلانی، چربیسوزی، یا بهبود عملکرد، به ترکیبات متفاوتی مانند پروتئین، کربوهیدرات، الکترولیتها، اسیدهای آمینه شاخهدار (BCAA) و کافئین نیاز دارند.
نوشیدنیهای قبل تمرین (Pre-Workout) معمولاً برای افزایش انرژی و بهبود تمرکز طراحی شدهاند، در حالی که نوشیدنیهای در حین تمرین (Intra-Workout) به حفظ استقامت و جلوگیری از تحلیل عضلانی کمک میکنند. بعد از تمرین (Post-Workout)، بدن به ترکیبی از پروتئین و کربوهیدرات نیاز دارد تا فرایند بازسازی و رشد عضلانی را تسریع کند. علاوه بر این، برخی نوشیدنیها به چربیسوزی و حفظ عضلات در دورههای کاهش وزن کمک میکنند.
در این مقاله، بهترین نوشیدنی برای بدنسازی را بر اساس اهداف مختلف معرفی و بررسی خواهیم کرد تا انتخابی آگاهانه برای بهبود عملکرد و سلامت داشته باشید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
مدت زمان تقریبی مطالعه: 10 دقیقه
نوشیدنیهای ورزشی ترکیبی از مواد مغذی، الکترولیتها و ترکیبات خاصی هستند که به بهبود عملکرد ورزشی، افزایش استقامت، حفظ توده عضلانی و تسریع ریکاوری کمک میکنند. ترکیبات کلیدی موجود در نوشیدنی برای بدنسازی شامل پروتئینها، کربوهیدراتها، الکترولیتها، اسیدهای آمینه، ترکیبات انرژیزا و آنتیاکسیدانها هستند. انتخاب ترکیب مناسب از این مواد به بهبود عملکرد ورزشی، افزایش استقامت و تسریع ریکاوری کمک میکند. در ادامه، مهمترین ترکیبات موجود در این نوشیدنیها را بررسی میکنیم.
پروتئین یکی از مهمترین مواد مغذی برای ورزشکاران، بهویژه بدنسازان است، زیرا به رشد و بازسازی عضلات کمک میکند. انواع مختلفی از پروتئینها در نوشیدنی برای بدنسازی یافت میشوند که هرکدام مزایای خاص خود را دارند:
پروتئین وی: پروتئین وی از شیر استخراج شده و به دلیل سرعت جذب بالا، یکی از بهترین گزینهها برای مصرف پس از تمرین است. مکمل های پروتئین وی باعث افزایش سنتز پروتئین در عضلات شده و به رشد و ریکاوری سریع کمک میکنند.
پروتئین کازئین: برخلاف پروتئین وی، هضم آهسته کازئین به عنوان یک منبع تغذیهای پایدار برای بدن عمل میکند. این پروتئین معمولاً قبل از خواب مصرف میشود تا فرآیند عضلهسازی در طول شب ادامه یابد.
پروتئینهای گیاهی: برای افرادی که رژیم غذایی گیاهخواری دارند، پروتئینهای گیاهی مانند سویا، نخود، برنج و کتان جایگزینهای مناسبی برای پروتئینهای حیوانی هستند. این پروتئینها معمولاً در ترکیب با یکدیگر مصرف میشوند تا طیف کاملی از اسیدهای آمینه ضروری را تأمین کنند.
اسیدهای آمینه شاخهدار: BCAA شامل سه اسید آمینه مهم لوسین، ایزولوسین و والین است که نقش مهمی در جلوگیری از تخریب عضلانی، افزایش استقامت و تسریع ریکاوری دارند.
کربوهیدراتها منبع اصلی تأمین انرژی برای بدن در حین فعالیت ورزشی هستند و باعث تأمین سوخت لازم برای انجام تمرینات مقاومتی و استقامتی میشوند. بسته به نوع و هدف تمرین، نوشیدنیهای ورزشی میتوانند شامل ترکیبات مختلفی از کربوهیدرات باشند:
قندهای ساده (گلوکز و مالتودکسترین): این نوع کربوهیدراتها به سرعت در بدن جذب شده و انرژی فوری برای ورزشکاران فراهم میکنند. نوشیدنی بدنسازان حاوی این ترکیبات برای ورزشکارانی که تمرینات شدید انجام میدهند، بسیار مفید است.
کربوهیدراتهای پیچیده: این نوع کربوهیدراتها انرژی را بهصورت تدریجی و پایدار در اختیار بدن قرار میدهند و برای تمرینات طولانیمدت مفید هستند.
دکستروز و فروکتوز: دکستروز به عنوان یک قند ساده به سرعت جذب شده و سطح قند خون را افزایش میدهد، در حالی که فروکتوز که از میوهها استخراج میشود، بهصورت تدریجی هضم شده و انرژی پایدارتری فراهم میکند.
الکترولیتها مواد معدنیای هستند که در تنظیم تعادل آب بدن، عملکرد عضلات و جلوگیری از گرفتگیهای عضلانی نقش دارند. از آنجا که در حین ورزش از طریق تعریق مقدار زیادی از این مواد دفع میشود، مصرف نوشیدنیهای حاوی الکترولیتها برای حفظ عملکرد ورزشی ضروری است:
سدیم: مهمترین الکترولیت که به حفظ تعادل مایعات در بدن کمک کرده و از کاهش عملکرد ناشی از کمآبی جلوگیری میکند. سدیم همچنین در ارسال سیگنالهای عصبی و عملکرد عضلانی نقش دارد.
پتاسیم: این ماده معدنی به تنظیم تعادل مایعات و عملکرد عضلات کمک میکند و از ضعف عضلانی و خستگی زودرس جلوگیری میکند.
منیزیم: منیزیم به بهبود عملکرد عصبی-عضلانی، کاهش گرفتگی عضلات و افزایش استقامت ورزشی کمک میکند. کمبود این ماده در ورزشکاران میتواند باعث خستگی، کاهش قدرت عضلانی و دردهای عضلانی شود.
کلسیم: این ماده معدنی برای انقباض صحیح عضلات و حفظ سلامت استخوانها ضروری است. دریافت کافی کلسیم به جلوگیری از پوکی استخوان و کاهش خطر آسیبدیدگی کمک میکند.
علاوه بر پروتئینها و کربوهیدراتها، برخی از نوشیدنیهای ورزشی حاوی ترکیباتی هستند که به افزایش استقامت، کاهش خستگی و بهبود عملکرد کمک میکنند:
کراتین: مکمل کراتین یکی از پرمصرفترین مکملها در بین بدنسازان است که باعث افزایش قدرت، حجم عضلانی و استقامت در تمرینات سنگین میشود.
بتا آلانین: این ترکیب به کاهش تجمع اسید لاکتیک در عضلات کمک کرده و باعث افزایش استقامت ورزشی میشود.
ال-گلوتامین: این اسید آمینه به بازسازی عضلات، کاهش درد پس از تمرین و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند.
برخی از نوشیدنیهای ورزشی حاوی ترکیباتی هستند که باعث افزایش تمرکز، استقامت و انرژی ورزشکاران میشوند:
کافئین: یکی از بهترین نوشیدنی انرژی زا برای بدنسازی که باعث افزایش هوشیاری، تمرکز و استقامت ورزشی میشود. مصرف کافئین قبل از تمرین میتواند احساس خستگی را کاهش داده و عملکرد ورزشی را بهبود بخشد.
تقویتکنندههای جریان خون مانند آرژینین و سیترولین: این ترکیبات باعث افزایش نیتریک اکسید در بدن شده و جریان خون به عضلات را بهبود میبخشند، که در نتیجه اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به عضلات میرسد.
تائورین: این ترکیب به کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود عملکرد عضلانی کمک میکند.
ورزشهای شدید باعث افزایش استرس اکسیداتیو در بدن میشوند که میتواند به سلولهای عضلانی آسیب برساند. مصرف آنتیاکسیدانها و ویتامینها به کاهش این آسیب و بهبود عملکرد ورزشی کمک میکند:
ویتامین C: این ویتامین به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب عضلانی کمک میکند.
ویتامینهای گروه B: نقش مهمی در متابولیسم انرژی و تولید گلبولهای قرمز دارند.
ویتامین D و کلسیم: برای حفظ سلامت استخوانها و جلوگیری از شکستگی ضروری هستند.
آب نارگیل و چای سبز: منابع طبیعی آنتیاکسیدانها که به کاهش التهاب و بهبود عملکرد بدن کمک میکنند.
نوشیدنیهای ورزشی بسته به هدف ورزشی و نیاز بدنی افراد به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. برخی نوشیدنیها برای افزایش انرژی و استقامت قبل تمرین مناسب هستند، برخی دیگر به حفظ عملکرد و تأمین مایعات در حین تمرین کمک میکنند و گروهی دیگر به ریکاوری عضلات و بازسازی انرژی پس از تمرین اختصاص دارند. همچنین، نوشیدنیهایی برای چربیسوزی و افزایش متابولیسم یا افزایش وزن و حجم عضلانی نیز مورد استفاده قرار میگیرند. در ادامه، بهترین نوشیدنی ها برای بدنسازی را بر اساس اهداف مختلف بررسی میکنیم.
هدف: تأمین انرژی کافی برای انجام تمرینات شدید، بهبود تمرکز ذهنی و افزایش استقامت عضلانی.
بهترین زمان مصرف: ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از تمرین برای بهبود عملکرد ورزشی.
ترکیبات کلیدی: کافئین، بتا آلانین، کراتین، کربوهیدرات ساده، آرژنین، سیترولین.
قهوه سیاه: یک نوشیدنی طبیعی و موثر که حاوی کافئین است و به افزایش سطح انرژی و تمرکز کمک میکند.
آب چغندر: یک نوشیدنی طبیعی که غنی از نیترات بوده و باعث افزایش تولید نیتریک اکسید میشود. در نتیجه استقامت قلبی-عروقی را بهبود میبخشد.
نوشیدنیهای انرژیزا با ترکیبات محرک: شامل مکملهای پیش از تمرین که حاوی کافئین، کراتین و بتا آلانین هستند و برای افزایش عملکرد تمرینی استفاده میشوند.
هدف: جلوگیری از کاهش انرژی، حفظ سطح مایعات بدن و تأمین الکترولیتها برای جلوگیری از افت عملکرد.
بهترین زمان مصرف: در طول تمرین، بهویژه در تمرینات بیش از ۴۵ دقیقه.
ترکیبات کلیدی: سدیم، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، BCAA، کربوهیدرات زودجذب نظیر مالتودکسترین.
آبمیوههای طبیعی نظیر آب نارگیل: یک منبع طبیعی از الکترولیتها که به حفظ تعادل مایعات بدن کمک میکند.
نوشیدنیهای الکترولیتی : این نوشیدنیها حاوی سدیم، پتاسیم و سایر مواد معدنی برای جایگزینی الکترولیتهای از دست رفته هستند.
نوشیدنیهای حاوی BCAA: مانند مکملهای ورزشی که شامل لوسین، ایزولوسین و والین هستند و به جلوگیری از تحلیل عضلانی کمک میکنند.
هدف: بازسازی عضلات، تأمین مواد مغذی و تسریع فرآیند ریکاوری برای رشد بهتر عضلات.
بهترین زمان مصرف: بلافاصله تا ۶۰ دقیقه پس از تمرین.
ترکیبات کلیدی: پروتئین، کربوهیدرات، الکترولیت، گلوتامین، BCAA.
شیر کاکائو: ترکیب ایدهآلی از پروتئین و کربوهیدرات برای ریکاوری سریع.
اسموتی پروتئینی خانگی: ترکیب شیر، موز، کره بادام زمینی و پودر پروتئین.
مکملهای پروتئینی مانند پروتئین وی یا کازئین: افزایش سرعت بازسازی عضلات.
هدف: افزایش متابولیسم، کاهش چربی بدن و جلوگیری از تحلیل عضلات.
ترکیبات کلیدی: چای سبز، کافئین، ال-کارنیتین، CLA.
چای سبز: دارای ترکیبات آنتیاکسیدانی و موثر در افزایش چربیسوزی.
قهوه سیاه: بهبود عملکرد تمرینی و افزایش انرژی.
نوشیدنی ال-کارنیتین: کمک به متابولیسم چربی و افزایش انرژی.
هدف: افزایش حجم عضلانی، افزایش انرژی و بهبود توان تمرینی.
ترکیبات کلیدی: گینرها، کربوهیدرات پیچیده، چربیهای سالم.
مکملهای گینر: گینر ترکیبی از پروتئین، کربوهیدرات و چربی سالم است.
اسموتیهای پرکالری: ترکیب شیر، موز، کره بادام زمینی و جو دوسر.
برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با زمان مصرف مکملها، پیشنهاد میشود مقاله "زمان مصرف 10 مکمل برتر در دوره بدنسازی" تالیف و ترجمه دکتر شهیدی را در مجله داروکده، مطالعه نمایید.
مکس پمپ ساپلند
مکمل پمپ ساپلند از انواع بهترین مکمل پمپ ایرانی و حاوی 40 سروینگ بوده که به ازای هر سروینگ (15 گرم یا 3 پیمانه) دارای 2250 میلیگرم کراتین مونوهیدرات، 750 میلیگرم الآرژنین، 1500 میلیگرم السیترولین، 2250 میلیگرم التائورین، 750 میلیگرم بتا آلانین، 100 میلیگرم کافئین، 750 میلیگرم ویتامین C و 1500 میلیگرم آرژنین آلفاکتوگلوتارات است. مکمل پمپ قبل از تمرین مصرف میشود و به ارتقای سطح انرژی، بهبود عملکرد ورزشی، بهبود گردش خون و تسهیل رسیدن ورزشکار به اوج عملکرد خود حین تمرین کمک میکند.
پری ورک اوت
پری ورک اوت یک مکمل ورزشی به شکل پودر و قابل حل است که برای کمک به بهبود عملکرد ورزشی، تراکم سریع عضلات و افزایش استقامت و قدرت عضلانی قبل از تمرین طراحی شده است. مکمل پری ورک اوت تحت لیسانس QNT بلژیک، در کارخانه کیمیا مکمل آراد با برند QNT تولید و در قوطیهای پلاستیکی 300 گرمی بسته بندی شده است. ترکیبات موجود در مکمل پری ورک اوت شامل موادی مانند بتا آلانین، آرژنین آلفاکتوگلوتارات، کراتین، ویتامینها و دیگر مواد محرک و تقویتکننده است که به بهبود عملکرد فیزیکی و ذهنی کمک میکند.
اینترابلاست
پودر اینترا بلست از برند نوتری بیوتیک یک مکمل ورزشی با فرمولاسیون پیشرفته است که برای مصرف حین تمرین طراحی شده و به بهبود استقامت، تأمین الکترولیتها و تسریع ریکاوری عضلات کمک میکند. این محصول حاوی ترکیبات کلیدی مانند اسیدهای آمینه شاخهدار (BCAA)، الکترولیتهای ضروری، ال-گلوتامین و بتائین است که در حفظ سطح انرژی، جلوگیری از خستگی و کاهش تجزیه عضلانی نقش دارند. مصرف این مکمل در حین تمرین باعث افزایش قدرت و پایداری عضلات شده و به ورزشکاران کمک میکند تا تمرینات طولانیتر و با کیفیتتری داشته باشند.
سایکلو پرو
پودر سایکلو پرو از برند استارلبز نوتریشن یک مکمل ورزشی پیشرفته تحت لیسانس اسپانیا است که برای مصرف در حین تمرین طراحی شده است. هر سروینگ این محصول حاوی ۳۰ گرم کربوهیدرات (مالتودکسترین) است که به کاهش خستگی و تأمین انرژی مورد نیاز در حین تمرین کمک میکند. همچنین، وجود گلوتامین و اسیدهای آمینه شاخهدار (BCAA) در ترکیب آن، به رشد و ترمیم عضلات پس از تمرینات سنگین کمک میکند. این مکمل در سه طعم مختلف از جمله هندوانه ارائه میشود تا با سلیقههای مختلف سازگار باشد.
محلول وانلایت
محلول وانلایت یک نوشیدنی هیدراتاسیون و الکترولیت است که برای جبران مایعات از دست رفته در طول فعالیتهای ورزشی شدید، تعریق زیاد و تمرینات طولانیمدت طراحی شده است. این محلول با تأمین سدیم، پتاسیم و سایر الکترولیتهای ضروری به حفظ تعادل مایعات در بدن کمک کرده و از کاهش انرژی، گرفتگی عضلات و افت عملکرد ورزشی جلوگیری میکند. وانلایت گزینهای ایدهآل برای ورزشکارانی است که در هوای گرم تمرین میکنند یا درگیر تمرینات استقامتی و پرفشار هستند، زیرا جذب سریع آن باعث هیدراتاسیون مؤثر و بهبود ریکاوری پس از تمرین میشود.
وی BPI
پودر وی اچ دی از برند بی پی آی اسپورت آمریکا یک مکمل پروتئینی با کیفیت بالا است که ترکیبی از پروتئین وی کنسانتره و ایزوله را ارائه میدهد. هر پیمانه (37 گرم) از این محصول حاوی ۲۵ گرم پروتئین خالص است که به ساخت و حفظ توده عضلانی کمک میکند. همچنین، این مکمل دارای ۵ گرم BCAA است که در بهبود ریکاوری و کاهش تخریب عضلات پس از تمرینات سنگین مفید است. ویژگیهای برجسته این محصول شامل هضم و جذب سریع، طعمهای متنوع و خوشمزه و قابلیت حل شدن آسان در آب یا شیر است.
انیمال وی یونیورسال
پودر وی انیمال یونیورسال یک مکمل بدنسازی تخصصی در حوزه تغذیه ورزشی است که تحت لیسانس شرکت یونیورسال نوتریشن (Universal Nutrition) آمریکا تولید شده و با پروانه ساخت شرکت آروین زیست دارو در ایران عرضه میشود. این محصول بهعنوان یک مکمل پروتئینی با کیفیت بالا شناخته شده و در هر اسکوپ، ۲۵ گرم پروتئین خالص ارائه میدهد. پروتئین وی انیمال بهطور ویژه برای حمایت از نیازهای پروتئینی ورزشکاران حرفهای و افراد فعال طراحی شده و ترکیبی از آنزیمهای گوارشی، مواد معدنی ضروری و طعمهای متنوع را در خود جای داده است. مصرف این مکمل پس از تمرین به بازسازی سریع عضلات، افزایش حجم عضلانی و کاهش درد عضلانی کمک کرده و جذب پروتئین را بهینه میکند. پودر وی انیمال یونیورسال ۲.۳ کیلوگرمی علاوه بر تأمین نیاز روزانه به پروتئین، به هضم آسانتر و جذب بهتر آن کمک کرده و گزینهای ایدهآل برای بدنسازانی است که به دنبال ریکاوری سریعتر و بهبود عملکرد ورزشی خود هستند.
انتخاب بین نوشیدنیهای طبیعی و تجاری به هدف ورزشی، نیازهای تغذیهای و سبک زندگی فرد بستگی دارد. نوشیدنیهای تجاری با فرمولاسیون دقیق، ترکیباتی مانند الکترولیتها، کربوهیدراتهای سریعالجذب، اسیدهای آمینه شاخهدار (BCAA) و ویتامینها را برای بهبود عملکرد ورزشی تأمین میکنند. در مقابل، نوشیدنیهای طبیعی شامل آب نارگیل، آبمیوههای طبیعی، اسموتیهای پروتئینی و چای سبز بوده که بدون افزودنیهای مصنوعی و با مواد مغذی طبیعی، گزینهای سالمتر محسوب میشوند.
نوشیدنیهای تجاری برای ورزشهای شدید و طولانیمدت ایدهآل هستند، زیرا ترکیب دقیق و علمی آنها به جبران سریع انرژی و الکترولیتها کمک میکند. همچنین نوشیدنیهای حاوی پروتئین و BCAA برای ریکاوری عضلات پس از تمرین بسیار مفید هستند.
از طرف دیگر، نوشیدنیهای طبیعی گزینهای عالی برای تأمین مواد مغذی بدون قندهای فرآوریشده و شیرینکنندههای مصنوعی هستند. برای تمرینات سبک و متوسط، نوشیدنیهایی مانند آب لیمو و نمک، قهوه سیاه، یا اسموتیهای خانگی میتوانند عملکرد ورزشی را بهبود ببخشند.
در مجموع، نوشیدنیهای تجاری برای تأمین نیازهای دقیق ورزشی مناسبترند، در حالی که نوشیدنیهای طبیعی گزینهای بدون افزودنیهای مصنوعی هستند. انتخاب ترکیبی از هر دو بسته به شدت تمرین و نیاز فرد، میتواند بهترین نتیجه را ارائه دهد.
تغذیه و هیدراتاسیون مناسب از عوامل کلیدی در بهبود عملکرد ورزشی، رشد عضلانی و تسریع ریکاوری هستند. نوشیدنیهای ورزشی، بسته به ترکیبات خود، میتوانند به افزایش انرژی قبل از تمرین، حفظ استقامت در حین تمرین، بازسازی عضلات پس از تمرین، چربیسوزی یا افزایش حجم عضلانی کمک کنند. انتخاب مناسب این نوشیدنیها تأثیر مستقیمی بر کیفیت تمرینات و دستیابی به اهداف بدنسازی دارد.
برای تمرینات شدید و طولانی، مصرف نوشیدنیهای حاوی کافئین، کراتین و کربوهیدراتهای ساده قبل از تمرین، میتواند انرژی مورد نیاز را تأمین کند. در حین تمرین، نوشیدنیهای الکترولیتی و BCAA به جلوگیری از کمآبی و تحلیل عضلانی کمک میکنند. پس از تمرین، پروتئینهای سریعالجذب مانند وی، همراه با کربوهیدراتهای پیچیده، بازسازی عضلات را تسریع میکنند.
همچنین، ورزشکارانی که هدف آنها چربیسوزی است، میتوانند از نوشیدنیهایی مانند چای سبز، قهوه سیاه و BCAA بدون شکر استفاده کنند، در حالی که برای افزایش حجم عضلانی، مصرف مکملهای گینر، اسموتیهای پرکالری و نوشیدنیهای حاوی چربیهای سالم توصیه میشود.
در نهایت، انتخاب نوشیدنی ورزشی مناسب باید بر اساس نیازهای بدنی، نوع تمرین و هدف ورزشی صورت گیرد. ترکیب صحیح این نوشیدنیها، همراه با یک رژیم غذایی متعادل و برنامه تمرینی منظم، میتواند به افزایش عملکرد ورزشی و بهبود سلامت عمومی کمک کند.
پس از انتخاب نوشیدنی برای بدنسازی، توصیه میشود برای اطمینان از اصالت و کیفیت محصول، آن را از داروخانه آنلاین داروکده تهیه کنید. تمامی محصولات داروکده با ضمانت سلامت و تأییدیه سازمان غذا و داروی کشور ارائه شده و از تقلبات رایج در بازار مکملهای ورزشی جلوگیری میکند.
این مقاله به عنوان بخشی از مجله داروکده، با هدف راهنمایی شما در انتخاب بهترین نوشیدنی بدنسازی تهیه شده است. تیم تخصصی داروکده، متشکل از داروسازان و کارشناسان تغذیه، در حوزههای مختلف سلامت و ورزش، مشاورههای رایگانی را ارائه میدهد تا شما بتوانید با آگاهی بیشتر تصمیم بگیرید. امیدواریم که مطالب ارائهشده در این مقاله برای شما مفید بوده باشد و از شما دعوت میکنیم تا نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
پرسش و پاسخ
ثبت دیدگاه
پیام به صورت ناشناس ثبت گردد
پیام به صورت خصوصی ثبت گردد
منابع:
مقالات مرتبط
مجله داروکده یک مجله اینترنتی است که شما را در امر آشنایی، تهیه و مصرف صحیح محصولات سلامت محور یاری میرساند.
استفاده از مطالب مجله داروکده فقط برای مقاصد غیرتجاری و با ذکر منبع و درج لینک بلامانع است . کلیه حقوق این مجله به وب سایت داروکده تعلق دارد