در این مقاله از مجله علمی داروکده، به درمان بواسیر در طب سنتی پرداختهایم. هدف این مقاله توضیح درمان بواسیر یا هموروئید با استفاده از رویکرد طب سنتی است.
نویسنده: دکتر الهام محمدخانلو
تحریریه داروکده
آخرین به روزرسانی:
26 دی 1403
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
26 دی 1403
61
درمان بواسیر در طب سنتی
بواسیر یا هموروئید، یکی از مشکلات شایع و آزاردهنده دستگاه گوارش است که به دلیل تورم رگهای ناحیه مقعد به وجود میآید. در طب سنتی، برای این بیماری علل مختلفی در نظر گرفته میشود. از جمله این علل یبوست به دنبال عدم تعادل مزاجی و مشکلات گوارشی، بارداری، نشستنهای طولانی و... است.
درمان بواسیر در طب سنتی بر پایه اصلاح سبک زندگی و استفاده از ترکیبات طبیعی و گیاهان دارویی است که به کاهش التهاب، تسکین درد و بهبود عملکرد گوارشی کمک میکند. گیاهانی مانند مقل، مورد، هلیله و تره از جمله گیاهانی هستند که در طب سنتی برای درمان بواسیر بهکار میروند. همچنین، رعایت رژیم غذایی مناسب، افزایش مصرف فیبر و اصلاح عادات غذایی از توصیههای کلیدی برای درمان هموروئید یا بواسیر محسوب میشوند. در این مقاله سعی داریم تا رویکرد طب سنتی در درمان بواسیر را مورد بررسی قرار دهیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
مدت زمان لازم برای مطالعه: 13 دقیقه
بواسیر به وریدهای متورم و ملتهب گفته می شود که در اطراف مقعد یا در قسمتهای پایینتر راستروده قرار دارند. بواسیر دارای دو نوع است: بواسیر خارجی که زیر پوست اطراف مقعد شکل میگیرد و بواسیر داخلی که در دیواره مقعد و پایین راستروده شکل مییابد.
بروز بواسیر با ترکیبی از تغییرات آناتومیک و فیزیولوژیک مرتبط است. اسفنگترهای آنال که دارای ساختارهای عروقی طبیعی از بدو تولد هستند، میتوانند به دلیل اختلال در بازگشت وریدی به دلیل افزایش فشار، پر شده و متورم شوند. این پرشدگی منجر به گشاد شدن شبکه وریدی میشود و میتواند زمانی که این ساختارها بزرگ یا ملتهب شوند، علائمی ایجاد کند.
تحقیقات اخیر نشان میدهد که تون استراحت بالاتر عضله کانال مقعد ممکن است در تشکیل بواسیر نقش داشته باشد. این افزایش تون میتواند به دشواری در جریان خون کمک کرده و شرایط منجر به بواسیر را تشدید کند.
بهطور خلاصه، بواسیر عمدتاً به دلیل افزایش فشار روی وریدهای اطراف مقعد و راستروده شکل میگیرد که اغلب تحت تأثیر انتخابهای سبک زندگی، عادات غذایی و تغییرات فیزیولوژیک است.
بواسیر معمولاً به دلیل افزایش فشار روی وریدهای ناحیه مقعد شکل میگیرد. عوامل مختلفی به این فشار کمک میکنند، از جمله:
دفع همراه با فشار زیاد هنگام اجابت مزاج: معمولاً افرادی که یبوست دارند، چون مدفوع سخت است و نیاز به کمک گرفتن از فشار بیشتری برای عبور دارد، این فرایند منجر به افزایش فشار داخل شکمی میشود.
نشستن طولانیمدت: نشستن طولانیمدت میتواند جریان خون را دچار اختلال کرده و به احتقان وریدی کمک کند.
یبوست یا اسهال مزمن: هر دو وضعیت میتوانند منجر به تحمیل فشار بر ناحیه و اختلال در عملکرد طبیعی روده شوند و فشار روی وریدها را افزایش دهند.
عوامل غذایی: رژیم کم فیبر میتواند باعث تشکیل مدفوع خشکتر شود که نیاز به افزایش فشار برای دفع در هنگام دفع دارد.
بارداری: بزرگ شدن رحم بر روی وریدهای لگنی فشار میآورد و احتمال تشکیل بواسیر را افزایش میدهد.
پیری: با افزایش سن، بافتهای همبندی اطراف رگهای بواسیر ضعیف شده و احتمال تورم و افتادگی آنها بیشتر میشود.
بواسیر یا هموروئید (Hemorrhoid) و شقاق مقعدی یا فیشر (Anal Fissure) هر دو شرایط رایجی هستند که ناحیه مقعد را تحت تاثیر قرار میدهند، اما ویژگیها، علل و درمانهای متفاوتی دارند.
در این عارضه رگهای متورم و ملتهب در ناحیه رکتوم دیده میشود. هموروئید میتواند به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم شوند. هموروئیدهای داخلی در داخل رکتوم رخ میدهند و هموروئیدهای خارجی زیر پوست اطراف مقعد شکل میگیرند. علائم ممکن است شامل خارش، ناراحتی و خون روشن بر روی دستمال توالت یا در مدفوع باشد.
شقاق مقعدی یک پارگی کوچک در پوشش داخلی مقعد است. این وضعیت معمولاً به دلیل ضربه ناشی از عبور مدفوع سخت یا فشار بیش از حد هنگام دفع مدفوع ایجاد میشود. علائم معمولاً شامل درد شدید در حین و پس از دفع مدفوع، خون روشن بر روی مدفوع یا دستمال توالت، و پارگی قابل مشاهده در پوست اطراف مقعد است.
از نظر تفاوت در پروسه درمانی میتوان گفت که برای هموروئید، درمان ممکن است شامل تغییرات در سبک زندگی (افزایش مصرف فیبر، هیدراسیون)، داروهای بدون نسخه و در برخی موارد، روشهای پزشکی مانند جراحی در موارد شدید باشد. در درمان شقاق مقعدی، معمولاً با تدابیر پیشگیرانهای مانند تغییرات رژیمی برای نرم کردن مدفوع، بیحسی موضعی برای کاهش درد و آبزنهای آب گرم میتوانند موثر واقع شود. شقاقهای مزمن ممکن است نیاز به مداخله جراحی برای تسریع بهبودی داشته باشند.
به طور خلاصه هموروئید شامل رگهای متورم با علائم مختلف بسته به نوع آن است، در حالی که شقاق مقعدی با پارگیهای دردناک در پوشش مقعد مشخص میشود.
در طب سنتی واژههای به کار رفته برای توصیف زخمهای ایجاد شده در ناحیه مقعدی، متنوع بوده که هر کدام شرایط خاصی را توصیف میکنند. بواسیر میتواند انواع متفاوتی داشته باشد. در تعریف بواسیر گفته شده است که زائدههای دانه مانند هستند كه بر دهان و رگهاى مقعد ایجاد میشوند و میتواند از خون سوداوى غليظ به وجود آید. گاهی این عارضه مخفى است و گاه در ظاهر مشخص است. بعلاوه در برخی موارد از آن خون جارى مىگردد و گاهی بدون خونریزی است. ممکن است این عارضه به صورت يك دانه باشد و گاه چند دانه.
در مورد ترشحات جاری از آن نیز اشاره شده است که برخی اوقات از آن رطوبتى سفيد و لزج تراوش مىنمايد و وقتی خونریزی ندارد، ممکن است در مزاج فرد، قبض و نفخ و قراقر بسيار در شكم دیده شود. در صورتی که از آن خون جارى شود و چرک نیز داشته باشد، میتواند حالاتی را شامل شود که ممکن است، مسری باشد.
بواسیر در اصل جمع باسور است. علتی که برای بواسیر ذکر شده است، اکثرا در ارتباط با غلبه خشکی بر مزاج است که این حالت در سوداویها و صفراویها دیده میشود. البته گفته میشود اکثرا حبس خونی که خاصیت سوداوی (سرد و خشک) دارد در محل مقعد، میتواند باعث بروز بواسیر شود. در کنار این علت بارداری، یبوست مزمن، نشستن طولانی مدت میتواند باعث بروز بواسیر شود. البته در صورتی که بواسیر ناشی از یبوست باشد، یبوست به دنبال علتهای متفاوتی در انواع طبعها میتواند دیده شود.
به طور کلی بواسیر در طب سنتی به دو نوع ظاهری و درونی تقسیم میشود. علاوه بر این میتواند دارای خونریزی یا بدون خونریزی باشد و نیز میتواند همراه تراوش چرک یا بدون آن باشد.
از دید طب سنتی، ریاح نوعی از مواد در بدن هستند که در اثر برخی از فعل و انفعالات در بدن به وجود میآیند و میتواند منشا ایجاد برخی از دردها در بدن شود. در واقع ماهیت ریاح یا بادها با سایر اخلاط چهارگانه متفاوت است و حالت تبدیل شوندگی در آن دیده میشود. در مورد باد بواسیر گفته شده است که باد غليظی است که به سختی تحلیل میرود و حالتی مانند قولنج را به وجود میآورد. با توجه به ماهیت خاص آن میتواند به دیگر اندامهای بدن به غیر از جایی که در آن تولید شده رفته و تجمع یابد. باد بواسیر میتواند به سوى پشت و آلات تناسلی و حوالى مقعد رفته و در شكم قراقر ایجاد کند. این باد میتواند باعث ایجاد صدا در مفاصل نیز بشود که به فرقعه مشهور است.
درمانهایی که برای این موضوع در نظر گرفته شده است، رفع سودا از بدن است. در کنار به کار بستن انواعی از ورزش، ماساژ و دستورهای تغذیهای مانند پرهیز از استفاده از میوهها و شیر برای مدت مشخص، توصیههای دارویی نیز وجود دارد.
حب افتيمون، جوارشها و بادشکنها جزو مواردی است که برای رفع این حالت توصیه شده است. علاوه بر داروهای ترکیبی که برای مداوای این حالت ذکر شده است، استفاده از نسبت 2 به 1 از پوست ریشه کبر و آویشن شیرازی نیز مورد توصیه قرار گرفته است.
برای بواسیری که در اثر آن خونریزی از محل وجود دارد توصیه به استفاده از موادی که که خاصیت تجفیف (خشک کنندگی) و قبض (جمع کننده و انقباض دهنده) دارند، توصیه شده است. دستهای از گیاهانی که در طب سنتی برای درمان هموروئید مورد استفاده قرار گرفتهاند را در زیر مشاهده میفرمایید.
طی یک مطالعه بالینی، اثرات هلیله بر روی بواسیر مورد بررسی قرار گرفت. شرکتکنندگان بهطور تصادفی درمان استاندارد یا پماد حاوی هلیله دریافت کردند. نتایج نشان داد که این گیاه بهطور قابل توجهی شدت خونریزی را کاهش میدهد. همچنین در مطالعات مروری بر روی داروهای گیاهی، تأثیر مثبت هلیله بر علائم بواسیر مانند خونریزی و التهاب تأیید شده است. در طب سنتی ایران، هلیله به خاطر خواص ضددرد و ضدالتهابی برای درمان بواسیر توصیه میشود.
آمله به دلیل اثرات ضدالتهابی، آنتیاکسیدانی، قابض و بهبود سلامت گوارشی، برای مدیریت بواسیر بسیار مفید است. این میوه تولید واسطههای التهابی مانند نیتریک اکسید و آنزیمهای COX-1 و COX-2 را مهار میکند که به کاهش التهاب و تسکین علائمی مانند تورم و درد کمک میکند. خواص آنتیاکسیدانی آمله از بافتها در برابر استرس اکسیداتیو محافظت کرده و فرآیند بهبود را تسریع میکند.
علاوه بر این، اثرات قابض آمله به جمع شدن بافتها و کاهش خونریزی مرتبط با بواسیر کمک میکند. غنای این میوه از فیبر غذایی به بهبود هضم و جلوگیری از یبوست کمک میکند، که یکی از عوامل اصلی در ایجاد بواسیر است. با بهبود حرکات رودهای، آمله فشار ناشی از دفع را کاهش داده و از بدتر شدن شرایط بواسیر جلوگیری میکند. این ویژگیها آمله را به یک گزینه موثر در درمان بواسیر تبدیل کرده است.
بلیله در فرمولاسیونهای گیاهی متشکل از گیاهان دارویی مختلف، برای درمان بواسیر استفاده میشود و مطالعات نشان دادهاند که ترکیب آن با سایر گیاهان میتواند بهبود قابل توجهی در علائم بواسیر ایجاد کند. همچنین این گیاه به دلیل خواص ضدالتهابی و ضددردی برای بهبود بواسیر میتواند مفید باشد.
مقل دارای خواص متعددی است که این رزین را در بهبود بواسیر مؤثر میسازد. این رزین گیاهی اثرات ضدالتهابی قوی دارد که به کاهش تورم و درد ناشی از بواسیر کمک میکند. خواص قابض آن نیز باعث جمع شدن بافتها و کاهش خونریزی میشود که برای بیمارانی که خونریزی مقعدی یا ناراحتی هنگام دفع دارند، مفید است.
علاوه بر این، مقل با بهبود سلامت گوارشی و عمل به عنوان یک ملین خفیف، یبوست را که عامل اصلی تشدید بواسیر است، کاهش میدهد. مطالعات بالینی نیز نشان دادهاند که این گیاه در درمان بواسیر درجه ۱ و ۲ موثرتر از درمانهای معمول است و بهبود علائمی مانند یبوست و خونریزی مقعدی را به همراه دارد.
کرم تهیهشده از عصاره گیاه تره در یک مطالعه پایلوت برای بیماران مبتلا به بواسیر علامتدار مورد ارزیابی قرار گرفت. این مطالعه نشان داد که استفاده موضعی از این کرم بهطور قابلتوجهی شدت خونریزی و ناراحتی هنگام دفع را کاهش داده و نتایج مشابهی با کرمهای استاندارد ضدبواسیر داشته است. در طب سنتی، تره به دلیل خواص ضدالتهابی و قابض خود، برای درمان بواسیر و کاهش علائمی مانند التهاب و خونریزی استفاده میشود. اثرات درمانی این گیاه به ترکیبات فعال زیستی آن مانند فلاونوئیدها و ترکیبات گوگرددار نسبت داده میشود که دارای خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی هستند و به کاهش التهاب و بهبود بافتهای آسیبدیده کمک میکنند.
اسانس مورد اثرات ضدالتهابی و ضددرد قابل توجهی دارد که میتواند به کاهش تورم، درد و ناراحتیهای مرتبط با بواسیر کمک کند. یک مطالعه بالینی نشان داد که این اسانس به اندازه درمانهای معمولی ضد بواسیر مؤثر است و علائمی چون خونریزی، درد و خارش را بهبود میبخشد. همچنین، استفاده از ضماد یا کرم موضعی ساخته شده از برگهای این گیاه برای درمان بواسیر توصیه شده و گزارشهایی از بهبود علائمی چون برآمدگی مقعدی و خونریزی پس از استفاده از این درمانها وجود دارد. علاوه بر این، مورد نه تنها علائم فیزیکی را کاهش میدهد، بلکه کیفیت زندگی بیماران را نیز بهبود میبخشد.
پوست میوه بلوط به دلیل اثرات قابض خود میتواند خونریزی را کاهش داده و بافتها را سفت کند که برای درمان علائم بواسیر، مانند خونریزی و ناراحتیهای مقعدی مفید است. این گیاه خواص ضدالتهابی نیز دارد که به کاهش تورم و درد بواسیر کمک میکند. در طب سنتی، از پوست میوه این درخت برای درمان مشکلات گوارشی مانند اسهال و بواسیر استفاده میشود. شواهد بالینی نشان دادهاند که عصارههای آبی بلوط خواص درمانی دارند که ممکن است در بهبود شرایطی مانند بواسیر موثر باشد.
انار دارای خواص ضدالتهابی و قابض است که میتواند به کاهش التهاب، درد و تورم مرتبط با بواسیر کمک کند. پوست میوه انار به دلیل خاصیت قابض خود برای سفت کردن بافتها و کاهش خونریزی از بواسیر مفید است و در طب سنتی برای این منظور توصیه میشود. استفاده موضعی از عصارههای انار به تسکین بافتهای ملتهب و کاهش ناراحتیهای ناشی از بواسیر کمک میکند. همچنین، انار در طب سنتی به تقویت سلامت گوارشی و تسکین یبوست، که عامل مهمی در ایجاد بواسیر است، شناخته شده است. شواهد بالینی نیز نشان دادهاند که عصارههای انار در بهبود علائم گوارشی و التهابهای رودهای موثر هستند.
برخی از مطالعات نشان دادهاند که عصارههای گل انار که گلنار گفته میشود، اثرات مفیدی بر التهاب و استرس اکسیداتیو دارند که میتواند در درمان بواسیر موثر باشد. به عنوان مثال، مطالعات نشان دادهاند که عصارههای گل انار میتوانند سلامت عروقی را بهبود بخشیده و التهاب را در شرایط مختلف کاهش دهند، که این موضوع نشاندهنده نقش بالقوه آنها در بهبود علائم بواسیر است.
در نسخههایی که برای درمان بواسیر دیده میشود، استفاده از خبث الحدید نیز توصیه شده است. این فراورده علاوه بر نقشی که بر بواسیر دارد، به بدن برای رفع کمبود آهن و کمخونی کمک میکند.
دانه کتان غنی از فیبر است که به نرم شدن مدفوع و تحریک حرکات منظم روده کمک میکند، که برای افراد مبتلا به بواسیر مفید است؛ زیرا فشار وارد شده در هنگام اجابت مزاج را کاهش میدهد. این دانه همچنین حاوی ترکیبات ضدالتهابی مانند اسیدهای چرب امگا-۳ است که میتواند التهاب و علائم بواسیر مانند درد و تورم را کاهش دهد. آنتیاکسیدانهای موجود در دانه کتان ممکن است از استرس اکسیداتیو محافظت کرده و به بهبود بافتهای ملتهب کمک کنند. شواهد بالینی نشان دادهاند که مصرف فیبر، از جمله دانه کتان، به کاهش خونریزی و ناراحتیهای بواسیر کمک میکند و خطر علائم مداوم را کاهش میدهد. در طب سنتی، دانه کتان برای درمان یبوست و ناراحتیهای گوارشی استفاده شده است.
سولفور به عنوان درمانی مؤثر برای بواسیر شناخته شده است، به طوری که تقریباً 100% بیماران به این درمان پاسخ مثبت دادهاند. این ماده با خواص ضدالتهابی خود به کاهش تورم و ناراحتیهای بواسیر کمک میکند و ممکن است در بهبود علائمی مانند درد و خونریزی مؤثر باشد. در برخی ترکیبها، سولفور با موادی مانند کرم تارتر ترکیب میشود تا اثربخشی آن در تسکین سریع سوزش و خارش و کاهش تورم افزایش یابد. همچنین، سولفور در طب سنتی برای بهبود مشکلات گوارشی استفاده شده که میتواند به طور غیرمستقیم به سلامت گوارشی افراد مبتلا به بواسیر کمک کند.
ریشههای کبر خواص قابضی دارند که میتوانند به سفت کردن بافتها و کاهش خونریزی بواسیر کمک کنند. این گیاه در طب سنتی، از جمله طب ایرانی، برای درمان بواسیر و اختلالات گوارشی به صورت جوشانده یا دمکرده استفاده میشود. خواص ضد التهابی آن نیز به کاهش تورم و ناراحتی بواسیر کمک کرده و از درد و تحریک در هنگام اجابت مزاج میکاهد.
کندر به دلیل خواص ضد التهابی قوی خود شناخته شده است و میتواند به کاهش التهاب، درد و تورم مرتبط با بواسیر کمک کند. این گیاه در طب سنتی ایران و آیورودا برای درمان بواسیر و سایر بیماریها استفاده میشود. تحقیقات بالینی نشان دادهاند که کندر میتواند در درمان بیماریهای التهابی مزمن مؤثر باشد و به بهبود علائم بواسیر کمک کند. این گیاه به شکلهای مختلفی مانند کپسول، استفاده موضعی و ترکیبات گیاهی قابل استفاده است که میتوانند برای درمان بواسیر مفید باشند.
در طب سنتی برخی ضمادها و محصولات موضعی برای کاهش درد بواسیر در نظر گرفته شدهاند. برای مثال استفاده از ضمادی که از مقل و روغن کتان و تره و روغن گاوی تشکیل شده است، برای کاهش درد به صورت ضماد روی ناحیه بواسیر استفاده میشد. استفاده از کوهان مقلی برای این منظور میتواند کمک کننده باشد. علاوه بر این نسخههای موضعی که دارای بابونه، ناخنک، برگ ختمی هستند نیز برای کاهش درد ناشی از بواسیر در مقعد نیز دیده میشود که با توجه به ویژگیهای ضدالتهابی این گیاهان همخوانی دارد.
در مورد بواسیرهایی که از آنها خون جاری نمیشود، و به صورت دانههایی در محل مقعد وجود دارند، گفته شده است که این زائدهها باید باز شوند و خون از آنها خارج شود، زیرا خونی که از آنها بیرون میآید، خون نامناسبی است. اشاره شده است که هنگامی که خون خارج شود، درد کاهش مییابد. از جمله داروهایی که برای درمان بواسیر داخلی ذکر شده است هلیله کابلی، مربای آمله، حب مقل و اطریفل صغیر است.
به طور کلی برای بند آوردن خون بواسیر از گیاهانی که خاصیت قبض دارند، استفاده میشود. علاوه بر این در برخی موارد هنگام استفاده از برخی از فراوردهها مانند فراوردههایی که دارای مقل هستند، ممکن است گرههای بواسیر باز شده و خونریزی در ابتدا به میزان محدودی تشدید یابد، سپس روند بهبودی آغاز شود.
از جمله نسخی که برای درمان بواسیر مورد استفاده قرار میگیرد، دارای میوه مورد، آمله، هليله و بليله، جفت بلوط، مقل، گلنار است که همانطور که ویژگی این گیاهان پیشتر هم ذکر شد، همگی این موارد در رفع بواسیر و قطع خونریزی آن موثر هستند. برای این منظور بیشتر از اطریفل مقل ملین استفاده میشود.
برای این منظور در فراوردههایی که به صورت موضعی مورد مصرف دارند، برخی از گیاهان را اضافه میکنند. از جمله این گیاهان هسته زردآلو، گل سرخ، عدس پوست کننده، پوست انار، جفت بلوط است که همگی خاصیت جمعکنندگی و قابض بودن دارند. در برخی موارد گفته میشود که این مواد با هم پخته شوند و به صورت ضماد بر روی محل مورد استفاده قرار گیرند و در موارد دیگر گفته میشود در صورتی که مزاج سرد غلبه دارد باید برخی مواد دیگر به آن اضافه شود. استفاده از ضماد برگ بنفشه نیز برای این امر مورد توصیه قرار گرفته است.
در حالت کلی برای نتیجه بهتر توصیه میشود تا نزد پزشک متخصص طب سنتی مراجعه شود. با این کار علت اصلی این عارضه مشخص میشود و همراه با رفع علت این مسئله و مصرف فراوردههای خوراکی، از فراوردههای موضعی مناسب نیز میتوان بهره برد.
بواسیر علل به وجود آوردنده متعددی دارد. متناسب با علت باید برای درمان بواسیر تصمیم گرفته شود. در صورتی که علت بواسیر نشستن طولانی مدت است، استفاده از زیر نشیمنی و افزایش فعالیت و ورزش میتواند به بهبود این عارضه کمک کند. در صورتی که دلیل بروز بواسیر فشار زیاد هنگام دفع است، که به دلیل یبوست این اتفاق حادث میشود، با اصلاح رژیم غذایی و دریافت فراوردههای ملین میتوان به رفع بواسیر کمک کرد. مثلا غذاهایی که حاوی فیبر زیادی هستند و نیز مناسب با طبع فرد که غلبه سردی یا گرمی وجود دارد، استفاده از غذاهای تعدیل کننده طبع میتواند به رفع این مسئله کمک کند. همینطور در افراد باردار و مسن نیز استفاده از غذاهایی که موجب نرمی بیشتر مدفوع و دفع راحتتر آن میشود، در برطرف کردن بواسیر میتواند موثر باشد.
در کنار این موارد میتوان از محصولات موضعی مانند ونداملیس که برای این منظور در نظر گرفته شده است، بهره برد.
استفاده از فراوردههای حاوی بسفایج یا جوشانده آن با رفع سودا میتواند در بهبود بواسیر کمک کننده باشد. مصرف خوراکی اطریفل صغیر و اطریفل مقل ملین با توجه به مواد تشکیل دهندهاش، در رفع بواسیر موثر است. استفاده از پمادهای موضعی بواسیر به رفع و التیام این عارضه کمک خواهد کرد. برخی از روغنها مانند روغن مورد نیز در روند بهبودی کمک میکنند.
در صورتی که بروز بواسیر ناشی از یبوست باشد، اصلاح غذایی از اهمیت زیادی برخوردار است. با توجه به اینکه یبوست شما با خوردن غذاهای سرد بدتر میشود از ادویهها و غذاهای با طبع گرم بیشتر استفاده کنید و از مصرف ترشیها، دوغ و میوهها با طبع سرد پرهیز کنید. در صورتی که یبوست شما با خوردن غذاهای با طبع گرم و ادویهها بدتر میشود، از غذاها و میوههایی با طبع سرد بیشتر استفاده کنید. برای مثال خیار، کاهو، دوغ، ماست و...
در درجه اول کاهش فشار در ناحیه مقعد باید اتفاق بیفتد. اگر این فشار ناشی از نشستن طولانی است، استفاده از زیرنشیمنی و افزایش فعالیت میتواند دشمن بواسیر باشد. در صورتی که یبوست عامل به وجود آورنده بواسیر است، با رفع یبوست، بواسیر نیز برطرف خواهد شد. با این حال از جمله فراوردههایی که همواره در درمان بواسیر موفق بودند، فراوردههایی هستند که در فرمولاسیون خود، مقل دارند. علاوه بر این میوه و برگ مورد، جفت بلوط، اطریفلها نیز در بهبود بواسیر بسیار موثرند.
مطالعهای اثربخشی استفاده از گوگرد به عنوان یک داروی هومیوپاتی در درمان هموروئید را مورد بررسی قرار داد که این مطالعه نتایج بسیار مثبتی به همراه داشته است. در این تحقیق، گوگرد به دلیل خواص عمیق درمانی خود، نه تنها به تسکین علائم هموروئید کمک کرد، بلکه با هدف قرار دادن ریشههای مزمن بیماری، مانع از بازگشت آن شد. نزدیک به 100 درصد از بیماران به درمان با گوگرد پاسخ مثبت دادند که نشاندهنده اثربخشی بالای این روش است. علاوه بر این نشان داده شد که درمان هموروئید با استفاده از داروهای طب مکمل مانند گوگرد، به عنوان بخشی از یک رویکرد جامع که شامل اصلاح رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی است، میتواند نتایج بهتری به همراه داشته باشد.
رژیم غذایی پر فیبر: افزایش مصرف فیبر غذایی برای پیشگیری و مدیریت هموروئید بسیار مهم است. مواد غذایی پر فیبر مانند میوهها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات به نرم شدن مدفوع و کاهش فشار در هنگام دفع کمک میکنند. توصیه میشود روزانه 25 تا 35 گرم فیبر مصرف شود تا علائم بهبود یافته و از عود بیماری جلوگیری شود.
هیدراتاسیون: نوشیدن مقدار کافی آب برای حفظ نرمی مدفوع ضروری است. هیدراتاسیون کافی مکمل رژیم غذایی پر فیبر است و از یبوست که میتواند علائم هموروئید را تشدید کند، جلوگیری میکند.
آبزن آب گرم: نشستن در آب گرم میتواند به طور فوری از درد و ناراحتی ناشی از هموروئید کاسته و التهاب را کاهش دهد. آبزن به آرامش ناحیه مقعد کمک میکند و یک درمان تسکیندهنده محسوب میشود.
درمانهای موضعی: کرمها یا پمادهای بدون نسخه که حاوی موادی مانند بلوط، آلوئهورا یا مورد هستند میتوانند به تسکین خارش و تورم کمک کنند. این درمانها معمولاً برای علائم خفیف تا متوسط مؤثر هستند. اکثر افراد با استفاده از فراورده کوهان مقلی نیز توانستهاند در بهبود هموروئید موفق عمل کنند.
در کنار درمانهای موضعی، استفاده از درمانهای خوراکی نیز مهم است. اطریفلها مانند اطریفل صغیر، استفاده از بینبرندههای سودا مانند فراوردههای دارای بسفایج و افتیمون مورد توصیه قرار گرفته است.
متناسب با نوع بواسیر و علت آن تصمیمگیری برای درمان متفاوت خواهد بود. محصولات دارای مقل مانند اطریفل مقل ملین، کمیفر هم به رفع یبوست کمک کرده و هم موجب برطرف شدن هموروئید میشوند. محصولات موضعی مانند پماد دهن کراث هموروهیل و پماد آنتی هموروئید ونتا نیز میتواند برای رفع هموروئید مناسب باشد. پماد ب دارای روغن هسته زردآلو و پماد کوهان مقلی نیز ازجمله فراوردههایی است که در این ارتباط مورد تجویز قرار میگیرند. از شربت فلوبل برای رفع یبوست افراد بالای 4 سال میتوان بهره برد.
برای رفع بواسیر بارداری حتما باید تحل نظر پزشک متخصص داروهای خوراکی مورد مصرف قرار گیرد. با توجه به فشار ایجاد شده در ناحیه به دلیل تغییرات ساختاری و یبوست بیشتر به دلیل تغییرات فیزیولوژیک و هورمونی، بهترین راهکار مشورت با پزشک متخصص برای رفع این عارضه است. از جمله محصولات موضعی که در بارداری مجاز معرفی شدهاند، پماد آنتی هموروئید ونتا است.
گفته شده است که افرادی که در اثر یبوست یا بواسیر دچار شقاق شدهاند، باید که از آب خیلی سرد در محل زخم استفاده نکنند. مواد غذایی خیلی ترش میتواند برای زخم نامناسب باشد. غذاهای دارای قبض به ترمیم زخم کمک میکنند ولی باید به این نکته توجه کرد که باعث تشدید یبوست نشوند. استفاده از غذاهای لعابدار برای رفع یبوست و ترمیم زخم میتواند مفید باشد. مانند شربت بنفشه و لعاب به دانه. در صورتی که خونریزی باعث کم خونی شود استفاده از خبثالحدید توصیه شده است. مواد غذایی لینت بخش مانند گلابی، زیتون، انجیر و انگور بیدانه را میتوان مورد استفاده قرار داد. در برنامه غذایی توصیه میشود از خورش به-آلو و خورش تره بیشتر استفاده شود. در صورتی که از داروی خاصی استفاده نمیکنید از خیسانده انجیر و یا یک قاشق غذاخوری خاکشیر در آب جوش به صورت ناشتا میتوانید استفاده کنید.
بواسیر یا هموروئید یکی از عارضههای بسیار شایع است که موجب افت کیفیت زندگی افراد میشود. بواسیر میتواند به دنبال علل متعددی مانند نشستنهای طولانی، یبوست مزمن، اسهالهای مزمن و افزایش سن ایجاد شود. طب سنتی برای رفع این عارضه، از راهکارهای درمانی مانند فراوردههای خوراکی و موضعی و راهکارهای اصلاح سبک زندگی استفاده میکند. استفاده از فراوردههایی با خاصیت قبض مانند پوست انار، جفت بلوط، مازو، هلیله و ... به صورت موضعی برای رفع بواسیر جزو روشهای طب سنتی در درمان این عارضه بوده است. در صورتی که بواسیر به دنبال یبوست ایجاد شده باشد، ابتدا علت یبوست مورد تشخیص قرار گرفته و علت آن برطرف میشود. تجویز فراوردههای حاوی هلیله، مقل، تره و مورد کاربرد زیادی در روند درمان بواسیر در طب سنتی دارد.
در این مقاله از مجله علمی داروکده سعی کردیم تا با گردآوری اطلاعاتی به روز و جامع در مورد درمان بواسیر در طب سنتی به ارتقای آگاهی خوانندگان عزیزمان در این زمینه کمک کنیم. مجله داروکده با جمعآوری اطلاعات صحیح و کاربردی تمام تلاش خود را به کار میگیرد تا در جهت کمک به افزایش کیفیت زندگی افراد و سلامت کلی جامعه قدم بردارد. شما میتوانید پس از مطالعه مقاله در صورت نیاز برای تهیه هر یک از فراوردهها به داروخانه آنلاین داروکده مراجعه کرده و اقلام مورد نظر را با اطمینان خاطر تهیه فرمایید. همینطور میتوانید سوالات خود را برای تهیه هرچه صحیحتر فراوردهها از تیم پشتیبانی مجرب که به صورت رایگان آماده خدمت رسانی است، بپرسید.
امیدواریم در این مقاله از مجله داروکده به پرسشهای شما پاسخ گفته و رضایت خاطر شما را فراهم آوریم.
پرسش و پاسخ
ثبت دیدگاه
پیام به صورت خصوصی ثبت گردد
منابع:
مقالات مرتبط
مجله داروکده یک مجله اینترنتی است که شما را در امر آشنایی، تهیه و مصرف صحیح محصولات سلامت محور یاری میرساند.
استفاده از مطالب مجله داروکده فقط برای مقاصد غیرتجاری و با ذکر منبع و درج لینک بلامانع است . کلیه حقوق این مجله به وب سایت داروکده تعلق دارد