ملین های طبیعی را بشناسیم

یبوست در اثر عوامل مختلفی از جمله مصرف فیبر کم، مصرف اندک مایعات، کاهش فعالیت بدنی تنبلی روده، انسداد روده و یا مصرف بعضی داروها ایجاد می شود. همچنین زمانی می گوییم فرد دچار یبوست شده که به مدت 3 روز دفع مدفوع نداشته باشد و یا دفع مدفوع دردناک داشته باشد. برای برطرف کردن این شرایط افراد می توانند فعالیت بدنی، مصرف مایعات و میوه ها و سبزیجات پر فیبر را افزایش دهند. اما اگر یبوست فرد شدید شود باید از ملین ها برای رفع این حالت استفاده کند.

ملین ها می توانند اثرات مفیدی بر سلامت دستگاه گوارش داشته باشند. عملکرد ملین ها به این صورت است که یا حجم مدفوع را زیاد می کنند یا با افزایش حرکات روده انتقال مدفوع داخل روده را آسان می کنند و یا سطح روده را لغزنده کرده و باعث سهولت عبور مدفوع در روده می شوند.

بیشتر بخوانید: 6 درمان طبیعی برای یبوست

انواع مختلفی از ملین ها وجود دارد که تعدادی از آنها عبارتند از:
• ملین های مدفوع ساز: این دسته از ملین ها از غذاهای هضم نشده و جویده نشده و آب مدفوع می سازند.
• نرم کننده های مدفوع: این ملین ها باعث جذب آب به مدفوع شده و باعث نرم شدن مدفوع می شوند.
• روان کننده های مدفوع: این گروه از ملین ها سطح مدفوع را مرطوب کرده و باعث عبور راحت تر مدفوع از داخل روده می شود.
• ملین های اسموتیک: این ملین ها باعث حفظ آب در داخل روده شده و حرکات روده را افزایش می دهد.
• ملین های نمکی: این ملین ها باعث جذب آب به داخل روده شده و می توانند باعث افزایش حرکات روده شوند.
• ملین های محرک: این ملین ها می توانند باعث افزایش حرکات دستگاه گوارش شوند.

اگر چه ملین ها برای رفع یبوست مناسب هستند اما استفاده زیاد از آنها باعث اختلال در الکترولیت های بدن شده و تعادل اسید و باز را در بدن بهم می ریزند. این اختلالات در طولانی مدت می تواند آسیب به قلب و کلیه شوند. 
اگر به دنبال کارکرد منظم دستگاه گوارش هستید می توانید ملین های طبیعی را در برنامه روزانه خود بگنجانید.

نمونه ای از این ملین های طبیعی عبارتند از:
دانه چیا: این ماده به صورت هضم نشده باقی مانده و به مدفوع اضافه می شود و حرکت منظم روده را تنظیم می کند. دانه های چیا غنی از فیبر هستند که مقدار زیادی از فیبر موجود در این محصول را فیبر محلول تشکیل می دهد. فیبر محلول با جذب آب تشکیل ژل می دهد و با اضافه شدن به مدفوع می تواند باعث نرم تر شدن مدفوع شود.

توت ها: حاوی 2 نوع فیبر محلول و نامحلول هستند. فیبر محلول موجود در توت ها مثل دانه چیا آب جذب کرده و می تواند با اضافه شدن به مدفوع باعث نرم تر شدن آن شود. فیبر نا محلول آب جذب نمی کند اما بصورت هضم نشده در روده باقی می ماند و با اضافه شدن به مدفوع می تواند باعث افزایش حجم آن شود.

حبوبات: حبوبات حاوی مقادیر زیادی فیبر هستند. که به عملکرد دستگاه گوارش کمک می کنند. این دسته شامل نخود، عدس، نخود فرنگی و لوبیا است. مصرف حبوبات باعث تولید بوتیریک اسید در بدن می شود. این ماده نوعی اسید چرب کوتاه زنجیر است که باعث بهبود حرکت دستگاه گوارش می شود. همچنین این ماده به عنوان یک ضد التهاب عمل کرده و باعث کاهش التهاب روده می شود. 

بذرک: حاوی روغن امگا3 و مقادیر زیادی پروتئین و مواد مغذی است. که می توان از آن به عنوان یک ماده غذایی مفید در رژیم غذایی استفاده کرد. بذرک هر دو نوع فیبر محلول و نامحلول را دارا می باشد.

کفیر: یکی از محصولات تخمیر شده شیر است که حاوی پروبیوتیک هاییست که می توانند اثرات مفیدی بر سلامتی داشته باشند. از جمله فواید آن می توان به تقویت سیستم ایمنی و بهبود سلامت دستگاه گوارش اشاره کرد. مصرف مواد غذایی حاوی پروبیوتیک می تواند باعث بهبود قوام مدفوع شده و سرعت حرکت دستگاه گوارش را افزایش می دهد. کفیر همچنین می تواند باعث افزایش رطوبت مدفوع شود.

روغن کرچک: این روغن از گذشته به عنوان یک ملین طبیعی بسیار مفید در درمان یبوست شناخته شده. روغن کرچک بعد از مصرف باعث آزاد شدن ریکینولیک اسید در بدن می شود. این ماده نوعی اسید چرب غیر اشباع است که از طریق فعال کردن گیرنده هایی در روده که باعث افزایش حرکات روده می شوند و یبوست را رفع می کند. 

سبزیجات: حاوی منیزیم هستند که این ماده معدنی باعث جذب آب به داخل روده شده و به عبور مدفوع از روده کمک می کند.

برگ سنا: این گیاه حاوی ماده ای به نام سینوزید است که باعث اثرات ضد یبوستی این گیاه می شود. این ماده باعث تحریک حرکات روده می شود. همچنین باعث جذب آب به داخل روده شده و به عبور مدفوع از روده کمک می کند.

سیب: میوه ای سرشار از فیبر است و حاوی نوعی فیبر محلول بنام پکتین است که می تواند به عنوان ملین عمل کند. پکتین باعث افزایش سرعت حرکت مدفوع در روده می شود. همچنین این ماده می تواند باعث رشد باکتری های مفید روده شود.

روغن زیتون: این ماده می تواند به عنوان یک روان کننده عمل کند. که یک لایه روان کننده در سطح روده ایجاد کرده و باعث سهولت حرکت مدفوع در روده می شود. همچنین این ماده باعث تحریک حرکات روده کوچک و بزرگ می شود. همچنین ترکیب روغن زیتون با سایر ملین ها می تواند اثر بخشی بیشتری داشته باشد.

ریواس: حاوی ترکیبی به نام سینوزید آ است که اثرات ملینی دارد. سینوزید آ سطح نوعی پروتئین که باعث تظیم جذب آب می شود را کاهش داده، در نتیجه باعث افزایش میزان آب موجود در مدفوع می شود و یبوست را بهبود می بخشد.

آلوئه ورا: آلوورا لاتکس ژلی است که از پوشش داخلی برگ گیاه آلوئه ورا حاصل می شود. اغلب به عنوان درمانی برای یبوست استفاده می شود. اثر ملینی آن مربوط به گلیکوزید های آنتراکینون است که آب را به داخل روده می کشد و حرکات روده را تحریک می کند.

سبوس جو دوسر: سبوس جو دوسر از لایه های بیرونی دانه جو تشکیل شده و غنی از فیبر محلول و نامحلول است. می توان این محصول را جایگزین ملین های طبیعی کرد.

آلو ها: به عنوان یکی از معروف ترین ملین ها شناخته می شوند. این میوه علاوه بر فیبر زیاد، حاوی نوعی قند الکلی به نام سوربیتول است. این نوع قند باعث افزایش اسمولاریته داخل روده شده که باعث جذب آب به داخل روده می شود.

کیوی: این ماده که یکی از ملین های طبیعی شناخته شده است حاوی فیبر بسیار بالا بوده و باعث افزایش حجم مدفوع می شود.

سیترات منیزیم: یکی از قدرنمند ترین ملین هاست. منیزیم سیترات جذب بالاتری نسبت به سایر انواع منیزیم دارد. همچنین نیمه عمر آن بیشتر است. مکانیسم اثر آن از طریق جذب آب به داخل روده و افزایش رطوبت مدفوع است. اگر منیزیم سیترات همراه ملین های دیگر مصرف شود می تواند به اندازه رژیم تمیز کننده روده موثر باشد.

قهوه: این ماده باعث تحریک عضلات روده شده و می تواند یبوست را برطرف کند. قهوه تاثیر زیادی بر ترشح هورمون گاسترین می گذارد که این هورمون مسئول ترشح اسید معده است که باعث تجزیه مواد غذایی می شود. همچنین این هورمون باعث افزایش حرکات روده می شود.

پسیلیوم: از پوست نوعی گیاه به نام Plantago Ovata گرفته می شود که نوعی فیبر با خاصیت ملینی دارد. فیبر محلول موجود در این ماده با جذب آب باعث افزایش حجم مدفوع می شود. افرادی که پسیلیوم مصرف می کنند باید همراه آن مقدار زیادی آب مصرف کنند که باعث انسداد روده نشود.