چگونه پروبیوتیک ها به کاهش وزن کمک می کنند؟

پروبیوتیک ها میکروارگانیسم های زنده ای هستند که در مواد غذایی تخمیری و همچنین به شکل مکمل یافت می شوند. پروبیوتیک ها فواید زیادی برای سلامتی دارند از جمله می توانند عملکرد سیستم ایمنی بدن، سیستم قلب و عروق و دستگاه گوارش را بهبود ببخشند. 
مطالعات درباره اثر پروبیوتیک ها بر کاهش وزن متناقض است؛ برخی مطالعات تایید کردند که پروبیوتیک ها می توانند سبب کاهش وزن شوند در حالی که تحقیقات دیگر نشان داده اند که مصرف پروبیوتیک ها افزایش وزن را به دنبال خواهد داشت. به طور کلی محققان اذعان دارند که تاثیر پروبیوتیک ها بر وزن، به سویه آنها بستگی دارد و برخی از آنها می توانند در کاهش وزن و چربی شکم موثر باشند.

باکتری های روده می توانند بر تنظیم وزن بدن اثر بگذارند
صدها میکروارگانیسم در سیستم گوارش انسان زندگی می کند و اکثر آنها باکتری های مفیدی هستند که ویتامین k و برخی از ویتامین های گروه B را تولید می کنند. این میکروارگانیسم ها، به تجزیه فیبرها که بدن انسان قادر به هضم آن نیست کمک می کنند و آنها را به اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه مانند بوتیرات تبدیل می کنند.
دو خانواده اصلی باکتری مفید به نام های باکتروئیدها (bacteroidetes) و فرمیکوت ها (firmicutes) در روده وجود دارد. به نظر می رسد تعادل این دو باکتری نقش مهمی در حفظ وزن بدن دارند. مطالعات انسانی و حیوانی نشان داده اند که باکتری های روده در افراد چاق با سایر افراد متفاوت و تنوع کمتری دارند. در اکثر این مطالعات، افراد چاق نسبت به افراد با وزن متوسط، باکتروئید های کمتر و فرمیکوت های بیشتری دارند. جالب این که در برخی از مطالعات حیوانی، باکتری های روده موش های چاق را به موش های لاغر انتقال دادند و آنها چاق شدند. 

بیشتر بخوانید: پروبیوتیک ها و نقش آنها در بدن

پروبیوتیک ها چگونه بر وزن اثر می گذارند؟
روش هایی که پروبیوتیک ها بر وزن و چربی شکم تاثیر می گذارند، هنوز به درستی شناخته نشده است ولی به نظر می رسد پروبیوتیک ها با تولید اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه مانند استات، پروپیونات و بوتیرات می توانند بر اشتها و سوزاندن انرژی اثر بگذارند.

پروبیوتیک ها همچنین از راه های دیگر با چاقی مقابله می کنند:
ترشح هورمون های تنظیم کننده اشتها
پروبیوتیک ها می توانند به ترشح هورمون های کاهنده اشتها مانند شبه گلوکاگون پپتید-1 (GLP-1) و پپتیدYY کمک کند. افزایش سطح این هورمون ها می تواند باعث سوزاندن کالری و چربی شود.

افزایش سطح پروتئین های تنظیم کننده چربی
پروبیوتیک ها میزان پروتئین شبه آنژیوپویتین 4 را افزایش می دهند که می تواند منجر به کاهش ذخیره چربی شود.

مهار جذب چربی از دستگاه گوارش
تصور می شود برخی از پروبیوتیک ها مانند خانواده لاکتوباسیلوس ها می توانند جذب چربی در رژیم غذایی را مهار کرده و میزان چربی دفع شده با مدفوع را افزایش دهند. به عبارت دیگر آنها باعث جذب کالری کمتری می شوند.

کاهش التهاب
شواهد قوی برای ارتباط بین چاقی و التهاب وجود دارد. با بهبود سلامت پوشش روده، پروبیوتیک ها می توانند التهاب سیستمیک را کاهش دهند و از چاقی و سایر بیماری ها پیشگیری کنند.

پروبیوتیک ها می توانند در کاهش وزن و چربی شکم کمک کننده باشند
بررسی های مطالعات اخیر در مورد پروبیوتیک ها و کاهش وزن نشان می دهد که گونه های خاصی از خاتواده لاکتوباسیلوس ها می توانند در کاهش وزن و کاهش چربی شکم کمک کننده باشند. در یک مطالعه خوردن ماست حاوی لاکتوباسیلوس فرمنتوم یا لاکتوباسیلوس آمیلووروس در طی 6 هفته چربی بدن را 3 تا 4 درصد کاهش داد. مطالعه دیگری اثرات مکمل های لاکتوباسیلوس رامنوزوس بر کاهش وزن و حفظ وزن را بررسی کرد؛ زنان دارای اضافه وزن که 3 ماه از پروبیوتیک استفاده می کردند نسبت به سایر زنان، 50 درصد بیشتر وزن کم کردند و در مرحله تثبیت وزن نیز کاهش وزن ادامه دار بود.

برای مطالعه بیشتر: رژیم کتوژنیک چیست؟

لاکتوباسیلوس گاسری
از بین پروبیوتیک های بررسی شده تا به امروز، لاکتوباسیلوس گاسری امیدوارکننده ترین اثرات را در کاهش وزن داشته است. مطالعات متعدد بر جوندگان نشان داده است که این باکتری دارای اثرات ضد چاقی است.
علاوه بر این یک مطالعه بر افرادی که چاقی شکمی قابل توجهی داشتند نشان داد که لاکتوباسیلوس گاسری به مدت 12 هفته باعث کاهش وزن بدن، چربی اطراف اندام ها،BMI ، اندازه دور کمر، دور ران و کاهش 5/8 درصد چربی های شکم شد. با این حال، قطع مصرف پروبیوتیک ها طی یک ماه با بازگشت چربی های شکمی همراه بود.

سویه های دیگر
سویه های دیگر پروبیوتیک ها نیز می توانند به کاهش وزن و کاهش چربی شکمی کمک کنند. در مطالعه ای، استفاده از پروبیوتیک های لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم تاثیر به مدت دو ماه، اثر قابل توجهی بر کاهش چربی های شکم داشت.

برخی از پروبیوتیک ها می توانند از افزایش وزن هم جلوگیری کنند
کاهش وزن تنها راه مبارزه با چاقی نیست و پیشگیری از افزایش وزن اهمیت بیشتری دارد.
در یک مطالعه 4 هفته ای، مصرف فرمولاسیون پروبیوتیک به نام VSL#3 باعث کاهش وزن و تجمع چربی در افرادی شد که رژیم غذایی با کالری بالا داشتند. افرادی که پروبیوتیک مصرف می کردند، تجمع چربی کمتری داشتند ولی تغییرات قابل توجهی در حساسیت به انسولین یا متابولیسم آنها مشاهده نشد.