همه چیز درباره ال-آرژنین

غذایی که می خوریم غنی از پروتئین، ویتامین، املاح و سایر مواد مغذی است. با این وجود گاهی برای مشاهده اثرات بارز یک ماده مغذی، به محصولی تولید شده با دوز مشخص نیاز داریم. از طرفی همواره قبل از انتخاب یک مکمل، شناسایی کامل ویژگی های آن ارجحیت دارد. اسیدهای آمینه اجزای ساختمانی پروتئین ها محسوب می شوند اما برخی از آن ها به تنهایی نیز دارای فواید متعددی در بدن هستند که این امر موجب تولید محصولات جداگانه آن ها شده است. ال-آرژنین یکی از شناخته شده ترین اسیدهای آمینه است که در حوزه های مختلف ورزشی، کودک و نوجوان، پزشکی و ... کاربرد دارد. 

در این مقاله قرار است نگاه ویژه ای به اسیدآمینه ال-آرژنین داشته باشیم و به طور کامل و جامعی به خواص و کاربردهای آن در بحث ورزش و سلامت بپردازیم. 

فهرست مطالب

- ال آرژنین چیست؟
- فواید قرص آرژنین
- طریقه مصرف ال آرژنین
- عوارض ال آرژنین

مدت زمان تقریبی مطالعه: 8 دقیقه
 

ال آرژنین چیست؟

ال-آرژنین یکی از انواع اسید های آمینه و واحد سازنده پروتئین ها در بدن است. این اسیدآمینه فراتر از نقشی که در بیوسنتز پروتئین ها دارد، به تنهایی نیز برای پیش برد فرآیندهای متابولیک مختلف در بدن حیاتی است.

ال-آرژنین طی چرخه اوره از سیترولین سنتز می شود. بنابراین نمی توان آن را یک اسیدآمینه ضروری در نظر گرفت. هر چند به دلیل نقش های حیاتی در بدن به عنوان یک اسیدآمینه ضروری مشروط در نظر گرفته می شود و تحت شرایط خاص مانند تروما، سوختگی، نارسایی های کلیوی، جراحی روده کوچک و... توجه به دریافت میزان کافی آن از طریق رژیم غذایی یا مکمل آرژنین، اهمیت پیدا می کند. منابع غذایی ال-آرژنین شامل غذاهای غنی از پروتئین مانند گوشت، مرغ، ماهی، محصولات لبنی، آجیل، دانه ها و حبوبات است.
 

برخی از مهم ترین نقش های بیولوژیک ال-آرژنین شامل موارد زیر است:

- سنتز نیتریک اکسید (NO): ال-آرژنین پیش ساز نیتریک اکسید (NO) می باشد که یک مولکول سیگنال دهنده کلیدی در اتساع عروق، انتقال پیام های عصبی و تعدیل پاسخ های ایمنی است.
 

- شرکت در چرخه اوره: ال-آرژینین جزئی از چرخه اوره است. این چرخه در کبد اتفاق می افتد و طی آن  آمونیاک سمی برای دفع در ادرار به اوره تبدیل می شود. این فرآیند سم زدایی برای جلوگیری از تجمع سطوح مضر آمونیاک در خون و مسمومیت های عصبی ناشی از آن ضروری است.
 

- سنتز کراتین: ال-آرژنین در ترکیب با گلیسین در ساخت کراتین عضلات نقش دارد. در حقیقت فرم فسفوکراتین یک ماده حیاتی برای ذخیره و تامین انرژی سریع در بافت های عضلانی و مغز است. 
 

- سنتز پلی آمین ها: ال-آرژنین به عنوان پیش ساز پلی آمین ها عمل می کند که کاتیون های آلی مهم برای تکثیر، تمایز و رشد سلولی به ویژه در بافت های با سرعت رشد سریع هستند. پلی آمین ها در تثبیت ساختار DNA، تنظیم بیان ژن و فعالیت آنزیمی نقش دارند.
 

- کمک به عملکرد سیستم ایمنی: ال-آرژنین با حمایت از عملکرد و تکثیر لنفوسیت های T، پاسخ ایمنی را تقویت می کند. علاوه بر این، NO مشتق از ال-آرژنین دارای اثرات تعدیل کننده ایمنی، از جمله تنظیم فعالیت ماکروفاژها است که برای تخریب پاتوژن و پاسخ های التهابی ضروری هستند. 

فواید قرص آرژنین

اکنون یک قدم فراتر از نقش های ذکر شده برای اسیدآمینه ال آرژنین در بدن می گذاریم و با دید کاربردی تری به خواص قرص آرژنین می پردازیم. 

ال آرژنین به واسطه نقش های متعددی که در بدن دارد به ویژه از طریق نیتریک اکسید، می تواند برای اهداف مختلفی استفاده شود و به همین منظور مکمل آرژنین در دوزها و فرم های دارویی متفاوتی مانند قرص، کپسول، پودر، ویال مایع و... تولید شده و در بازار موجود است. در ادامه با ما همراه باشید تا به کاربرد ال آرژنین در گروه ها و شرایط مختلف اشاره کنیم:
 

- ال آرژنین برای قد

ژنتیک اصلی ترین عامل دخیل در رشد قدی است. با در نظر گرفتن این مولفه اساسی، سایر فاکتورها مانند رژیم غذایی مناسب و هورمون ها می توانند تا حدودی موثر باشند. در سال های اخیر پژوهش هایی حول اثربخشی مصرف ال آرژنین برای افزایش قد در کودکان و نوجوانان صورت گرفته است. یافته های حاصل از این مطالعات متناقض بوده و تحقیقات همچنان ادامه دارند. با این حال چند ساز و کار مختلف برای خواص ال آرژنین برای قد مطرح هستند.  

- یکی از مستندل ترین نقش های ال-آرژنین در افزایش رشد قدی، توانایی آن در تحریک ترشح هورمون رشد است. این هورمون برای تکامل دوره کودکی و نوجوانی از جمله رشد قدی ضروری می باشد و با تحریک تولید فاکتور رشد شبه انسولینی 1 (IGF-1) در کبد و سایر بافت ها، تکثیر و تمایز سلول‌های غضروفی را تحریک می‌کند که برای رشد استخوان در صفحات اپی‌فیزیال استخوان‌های بلند مهم هستند.
 

- از سویی، ال آرژنین با افزایش NO، جریان خون را افزایش می دهد تا استخوان‌ها و بافت‌های در حال رشد اکسیژن و مواد مغذی کافی را دریافت کنند. نیتریک اسید همچین فعالیت استئوبلاست ها و استئوکلاست ها را تنظیم می کند که برای بازسازی و رشد استخوان بسیار مهم است. 
 

- همانطور که گفته شد ال-آرژنین در ساخت پلی آمین ها نقش دارد. این ترکیبات از رشد و تکثیر سلول های غضروفی و ​​سایر سلول های دخیل در استخوان سازی حمایت می کنند.  
 

مکمل آرژنین برای کودکانی که دارای عقب ماندگی رشد و کمبود هورمون های رشد و IGF-1 هستند، باعث افزایش سطح این هورمون ها و بهبود نرخ رشد می شود. با این وجود به نظر می رسد قرص ال-آرژنین برای افزایش قد در این گروه موثر تر از کودکان سالم عمل می نماید. بهترین زمان مصرف قرص ال آرژنین برای افزایش قد و استفاده همزمان آن با سایر مواد مغذی محرک رشد، مانند لیزین و روی در تقویت ترشح هورمون رشد و متابولیسم استخوان تاثیر می گذارد.

- ال آرژنین در بدنسازی

مکمل ارژنین برای بدنسازی به دلیل پتانسیل آن در افزایش عملکرد و رشد عضلات در بین ورزشکاران از محبوبیت بالایی برخوردار است. ال-آرژنین با افزایش تولید نیتریک اکسید، عضلات صاف دیواره رگ ها را شل نموده و با اتساع عروق، جریان خون به عضلات را بهبود می بخشد. این کار چند مزیت عمده برای ورزشکار به همراه دارد:

1. افزایش انتقال اکسیژن و مواد مغذی به سلول های ماهیچه ای برای حفظ استقامت در حین تمرین و تاخیر در شروع خستگی حیاتی است.

2. دریافت غلظت بالاتری از اسیدهای آمینه و گلوکز توسط عضلات برای ترمیم و ریکاوری بهتر فیبرهای عضلانی پس از ورزش مفید است.

3. گردش خون بالاتر به حذف موثر مواد زائد متابولیک مانند اسید لاکتیک و آمونیاک تجمع یافته در طی ورزش شدید کمک می کند و خستگی و درد عضلانی متعاقب آن را کاهش می دهد. 
 

سایر فواید ال آرژنین برای بدنسازی شامل:

- کمک به سنتز کراتین عضلات که به شکل فسفوکراتین برای فراهم کردن سریع ATP در ورزش های با شدت بالا و مدت کوتاه مانند دوی سرعت یا وزنه برداری مفید است. 

- افزایش ترشح هورمون رشد که دارای اثرات آنابولیک بوده و با افزایش جذب اسیدهای آمینه، سنتز پروتئین عضلات را افزایش می دهد. 

چرا تاثیر ال آرژنین در بدنسازی با ال سیترولین مقایسه می شود؟

ال سیترولین یک اسید آمینه غیر ضروری است که نقش مهمی در چرخه اوره ایفا کرده و با تبدیل آمونیاک به اوره به سم زدایی کمک می کند. همانطور که قبلا اشاره کردیم، ال سیترولین پیش ساز ال-آرژنین است و در سیکل اوره به این اسیدآمینه تبدیل می شود که متعاقباً منجر به سایر اعمال ال-آرژنین در بدن خواهد شد.

با این وجود، نشان داده شده که مکمل ال سیترولین در مقایسه با ال-آرژنین به طور موثرتری باعث افزایش استقامت، مقابله با خستگی، کاهش درد عضلانی و تسریع زمان بهبودی می شود. علت می تواند فراهم زیستی بالاتر ال-سیترولین باشد که منجر به افزایش مداوم سطح ال-آرژنین در خون می شود. در حالیکه ال-آرژنین مصرف شده به سرعت توسط آنزیم آرژیناز در کبد متابولیزه می شود، ال سیترولین فعالیت آرژیناز را دور می زند و منجر به افزایش مداوم و طولانی تر سطح ال-آرژنین و NO می شود. بنابراین، برای ورزشکاران ال سیترولین به دلیل کارایی اش در افزایش سطوح NO و حفظ اثرات آن، یک مکمل برتر نسبت به ال-آرژنین در نظر گرفته می شود.
 

- ال آرژنین برای لاغری

قرص ال آرژنین برای لاغری موضوعی چالش برانگیز است که برخی مطالعات آزمایشگاهی به آن اشاره می کنند. به نظر می رسد افزایش سطح هورمون رشد با مصرف ال آرژنین با افزایش احتمالی متابولیسم چربی همراه است. ضمن اینکه افزایش توده عضلانی متابولیسم پایه را بالا برده و می تواند کالری سوزی را در حالت استراحت افزایش دهد. 

از دیگر مکانیسم های دخیل در اثرات ال-آرژنین در لاغری می تواند شامل بهبود حساسیت به انسولین و متابولیسم گلوکز باشد که از ذخیره اضافی گلوکز به شکل چربی جلوگیری می کند. علاوه بر این، ممکن است ال-آرژنین با تعدیل هورمون‌های تنظیم کننده اشتها مانند گرلین و لپتین بر کنترل سیری و گرسنگی در سیستم اعصاب مرکزی تأثیر بگذارد. تحقیقات نوظهور نیز نشان می دهد که ال-آرژنین ممکن است بافت چربی قهوه را فعال نموده و گرمازایی و سوزاندن کالری را حتی در حالت استراحت افزایش دهد. 

یافته های فوق، اهمیت ال-آرژنین را به عنوان یک مکمل امیدوارکننده برای کاهش وزن برجسته می کنند؛ هر چند نمی توان آن را یک مکمل تخصصی برای چربی سوزی در نظر گرفت و اثبات این امر نیاز به پژوهش های بیشتری در سطح بالینی دارد.

- در مقابل، برخی کنجکاو هستند که آیا قرص ال آرژنین برای چاقی هم کاربرد دارد؟

در پاسخ باید گفت علیرغم اثرات آنابولیک مکمل ال-آرژنین در حفظ و تقویت توده عضلانی بدن، بعید به نظر می رسد قرص ال آرژنین برای چاقی در افراد کم وزن موثر باشد و بهتر است از سایر مکمل های افزایش وزن مانند انواع محصولات گینر در این زمینه بهره برد. 
 

- ال آرژنین برای سلامت قلب و عروق

ال-آرژنین از طریق عملکرد خود به عنوان پیش ساز اکسید نیتریک حیاتی، نقش اساسی در سلامت قلب و عروق و کاهش فشار خون دارد. NO منجر به شل شدن سلول های ماهیچه صاف در دیواره رگ های خونی می شود. این اتساع عروق، مقاومت رگ ها را کاهش داده و جریان خون را تسهیل می نماید. بدین ترتیب فشار خون را کاهش می دهد. علاوه بر این، NO از چسبندگی پلاکت‌ها به اندوتلیوم عروق جلوگیری می‌کند و تکثیر سلول‌های ماهیچه صاف عروق را کاهش می‌دهد، که هر دو به حفظ سلامت شریانی و جلوگیری از تصلب شرایین کمک می‌کند. در نتیجه ال-آرژنین با افزایش جریان خون بهتر و کاهش سفتی شریانی به پیشگیری و مدیریت فشار خون و سایر بیماری های قلبی عروقی کمک خواهد کرد. با این وجود مصرف خودسرانه آن در بیماران مبتلا به مشکلات و نارسایی های قلبی می بایست تنها با صلاحدید پزشک صورت گیرد. 

- ال آرژنین برای عملکرد جنسی

یکی از نقش های شناخته شده برای ال-آرژنین، بهبود عملکرد جنسی می باشد. به ویژه ال آرژنین برای مردان مبتلا به اختلال در نعوظ می تواند دارای فوایدی در این راستا باشد. پس بی دلیل نیست که بسیاری محصولات تقویت جنسی آقایان از این اسیدآمینه در فرمولاسیون خود استفاده کرده اند. تحقیقات نیز حاکی از این است که درمان های ترکیبی یعنی استفاده از سایر فرآورده های تقویت قوای جنسی همراه با ال آرژنین برای نعوظ، با ایجاد هم افزایی، اثربخشی آن را بیشتر خواهد کرد.

- ال آرژنین برای التیام زخم

ال-آرژنین از طریق مشارکت در سنتز پروتئین و اثرات تعدیل کننده ایمنی، در ترمیم زخم ها و جراحات کاربرد دارد. به نظر می رسد ال آرژنین تجمع کلاژن را افزایش می دهد. این پروتئین ساختاری در ماتریکس خارج سلولی، برای استحکام و یکپارچگی زخم ها حیاتی است. افزایش تولید کلاژن به تشکیل بافت جدید و بسته شدن زخم ها کمک می کند. علاوه بر این، نیتریک اکسید به تعدیل التهاب و بهبود پاسخ های ایمنی در محل زخم کمک نموده و دارای خواص ضد میکروبی است و می تواند جریان خون را در محل جراحت بهبود بخشد تا با دریافت مواد مغذی و حذف مواد زائد، روند بازسازی را سریع تر کند. به همین علت ال-آرژنین در شرایط تروما، جراحی، سوختگی و سایر زخم ها ضروری بوده و کاربرد بالینی دارد. 

طریقه مصرف ال آرژنین

اکنون که با کاربردهای گوناگون ال-آرژنین در گروه ها و سنین مختلف آشنا شدیم طبیعی است این سوال پیش بیاید که قرص ال آرژنین را کی بخوریم؟

نخست باید این را روشن کنیم که میزان مصرف ال-آرژنین به سن، شرایط و مورد مصرف فرد بستگی دارد و نمی توان برای همه افراد یک نسخه را تجویز کرد. برای مثال قرص ال-آرژنین برای کودکان و نوجوانان که غالبا به منظور کمک به رشد قدی استفاده می شود، بهتر است در دخترها قبل از 12 سالگی و در پسرها قبل از 14 سالگی استفاده گردد. ال آرژنین با دوزهای ایمن در برخی مکمل های تقویت رشد کودکان بکار رفته است اما استفاده از دوزهای بالاتر به منظور اثرات درمانی می بایست به طور دقیق توسط پزشک تعیین شود. 

طریقه مصرف قرص آرژنین در بدنسازی نیز به نوع و شدت تمرینات وابسته است و تا چندین نوبت در روز به میزان متوسط 3 تا 9 گرم قابل استفاده است. هر چند، این مقادیر فرد به فرد متغیر خواهد بود. 

بهترین زمان مصرف روزانه ال-آرژنین هم می تواند نیم تا یک ساعت قبل از خواب باشد. در گروه های ورزشکار این می تواند چند دوز منقسم در طی روز و یا به صورت ناشتا استفاده شود؛ هر چند پیش از تمرین و خواب در مقایسه با سایر زمان ها اولویت دارند.        

عوارض ال آرژنین

قرص L Arginine نیز مانند سایر مکمل ها می بایست به طور اصولی مورد استفاده قرار گیرد تا عوارض احتمالی به حداقل برسد. با این حال عوارض قرص ال-آرژنین می تواند در بر گیرنده ناراحتی های خفیف گوارشی تا واکنش های آلرژیک و افت فشار خون باشد. لذا به دلیل کاربرد ال-آرژنین در گروه های سنی و موقعیت های مختلف، بهترین کار پیش از مصرف ال-آرژنین، رعایت دوز مناسب و توجه به شرایط خاص هر فرد است. 

سخن پایانی

ال-آرژنین یک اسیدآمینه با نقش های بیولوژیک متعدد در بدن است و بر همین اساس می تواند در شرایط مختلفی کاربرد داشته باشد. لذا با توجه به اهمیت و استفاده گسترده این اسیدآمینه در شرایط مختلف، تاکنون مطالعات زیادی بر روی اثربخشی آن صورت گرفته و همچنان تحقیقات پیرامون دوز اثربخش محصولات ال-آرژنین ادامه دارد. 

این مقاله با هدف ارائه تصویری شفاف از چیستی و چگونگی عملکرد ال-آرژنین در بدن گردآوری شده است. پس امیدواریم که با به پایان رساندن این مقاله، پاسخ بیشتر سوالات خود درباره اسیدآمینه ال-آرژنین و دلایل استفاده از مکمل های آن را گرفته باشید. 

داروخانه آنلاین داروکده شامل مجموعه گسترده ای از مکمل ها و محصولات سلامت محور موجود در کشور از جمله برندهای مختلف ال-آرژنین است. ضمن اینکه مجله داروکده مجموعه ای منحصر به فرد از مقالات علمی را در بر دارد و با تلاش روز افزون تیم علمی این داروخانه اینترنتی در راستای کمک به ارتقای سطح دانش و آگاهی جامعه ایرانی قدم بر می دارد و همواره پذیرای پیشنهادات شما عزیزان است. لذا پس از مطالعه این مقاله می توانید سوالات و نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.