غلبه بر مشکلات گوارشی در ماه رمضان: سوزش سر دل

تحمل گرسنگی طولانی مدت، تغییر در زمان دریافت وعده های غذایی و تغییرات برنامه غذایی در برخی از افراد روزه دار ممکن است با مشکلاتی در هضم غذا، احساس پری بیش از حد، درد شکمی، بازگشت اسید معده (رفلاکس)، نفخ، تهوع و استفراغ همراه باشد. اما در بین مشکلات سوء هاضمه، رفلاکس از مواردی است که افراد روزه دار را بیش از سایرین آزار می دهد.

هر چند برخی مطالعات نشان می دهند که روزه می تواند باعث کاهش رفلاکس اسید معده شود، ولی برخی از متخصصان بر این باورند که زمانی که هیچ ماده غذایی در معده وجود نداشته باشد مانند زمانی که فرد روزه است، سطح اسید معده افزایش می یابد که در این حالت تجمع اسید معده می تواند باعث درد شکمی، سوزش سر دل و بازگشت اسید معده به مری شود.
علاوه بر خالی بودن طولانی مدت معده عامل مهم دیگری که منجر به رفلاکس اسید معده در افراد روزه دار می شود، دریافت حجم زیادی از مواد غذایی یا پرخوری در وعده های غذایی به ویژه افطار می باشد زیرا پر بودن بیش از حد معده، از بسته شدن کامل قسمت انتهایی مری جلوگیری می کند و با بازگشت اسید معده همراه است.

شما می توانید با رعایت چندین راهکار ساده در وعده های افطار، شام و سحر که در ادامه به آنها می پردازیم، از اختلال در هضم غذا به ویژه بازگشت اسید معده به مری، پیشگیری نمایید.
استفاده از وعده های غذایی سبک و جلوگیری از پرخوری 
- دریافت حجم متناسبی از مواد غذایی پر فیبر مانند برنج قهوه ای، سبزیجات نظیر بروکلی، کلم پیچ و اسفناج، احساس سیری را افزایش می دهد و از پرخوری جلوگیری می نماید. همچنین دریافت چندین وعده غذایی در حجم کم، بهتر از دریافت 1 یا 2 وعده حجیم می باشد.

برای مطالعه بیشتر: چند نکته تغذیه ای ساده برای سلامتی در ماه رمضان

پرهیز و یا به حداقل رساندن استفاده از برخی مواد غذایی که می توانند به بدتر شدن شرایط منجر شوند، نظیر: 
- غذاهای پر نمک، غذاهای دودی و فست فودها 
- مواد غذایی با کافئین بالا مانند چای، قهوه و شکلات 
- نوشابه های گازدار با دارا بودن میزان بالایی از اسیدیته، قندهای افزوده شده، شیرین کننده های مصنوعی و کافئین 
- مواد غذایی با اسیدیته بالا نظیر گوجه فرنگی، پرتقال، گریپ فروت و سایر مرکبات 
- مواد غذایی پرچرب نظیر لبنیات پرچرب، گوشت پرچرب و غذاهای سرخ شده 
- نعناع، فلفل، پیاز، سیر و ادویه ها 

مصرف برخی از مواد غذایی و نوشیدنی ها که می توانند بازگشت اسید معده را به حداقل برسانند، مانند:
- نوشیدن مقدار کمی آب گرم پیش از شروع به صرف غذا در وعده ی افطار (مصرف آب در حجم زیاد یا اضافه کردن لیمو به آب می تواند رفلاکس را تشدید نماید)
- گنجاندن سبزیجات پخته شده، سالاد و فیبرها (در حجم متناسب) در وعده های غذایی
- نوشیدن چای زنجبیل و چای بابونه
- دریافت مواد غذایی با اسیدیته پایین مانند موز، خربزه و گل کلم که می توانند اسید اضافی معده را خنثی نمایند.
- دریافت پروبیوتیک ها (مطالعات نشان می دهند که پروبیوتیک ها برای بهبود رفلاکس اسید معده و سوزش سردل مفید هستند)  

علاوه بر آنچه گفته شد، راهکارهای دیگری که در کنار اصلاح رژیم غذایی به کاهش رفلاکس اسید معده کمک می نمایند، عبارتند از:
- پرهیز از دراز کشیدن بلافاصله پس از غذا
- رعایت حداقل 3 ساعت فاصله زمانی بین آخرین وعده غذایی و خواب
- کنترل و مدیریت استرس
- پرهیز از مصرف سیگار به ویژه قبل و بعد از غذا
- خودداری از پوشیدن لباس های تنگ (لباس های تنگ با فشار معده می توانند باعث حرکت اسید معده و غذا از معده به مری شوند)
- خودداری از انجام فعالیت ورزشی با شکم پر
- قرار دادن سر بالاتر از بدن به گونه ای که فشار روی معده را کاهش دهد