درد مفصل

مفاصل در واقع محل ارتباط بین استخوان ها می باشند. هر گونه آسیب به مفاصل از جمله بیماری ها، ضربه ها و تصادفات می توانند باعث اختلال در عملکرد مفصل و در پی آن اختلال در حرکت و درد مفصل شوند. عوامل زیادی باعث ایجاد درد در مفاصل می شوند از جمله آرتروز، آرتریت روماتوئید، بورسیت، نقرس، کشیدگی تاندون ها و دیگر صدمات. درد مفصل یکی از مشکلات شایع می باشد و بیش از یک سوم افراد بالغ آن را تجربه کرده اند. شایعترین درد مفصل، درد زانو می باشد و بعد از آن درد مفصل شانه و درد مفصل ران. ولی درد در هر قسمتی از بدن که مفصل دارد ممکن است دیده شود. درد مفصل در افراد مسن معمولا پیش رونده است. درد مفاصل می تواند مختصر باشد و یا آنقدر شدید باشد که سبب ناتوانی در حرکت مفصل شود.

درد حاد مفصل ممکن است پس از چند هفته برطرف شود ولی در نوع مزمن ممکن است این درد تا ماه ها و یا حتی سال ها ادامه پیدا کند. حتی درد کوتاه مدت مفصل هم می تواند بر روی کیفیت زندگی فرد تاثیر گذاشته و آن را دچار اختلال کند. درد مفصل به هر دلیلی که باشد معمولا با استفاده از داروها، فیزیوتراپی و یا درمان های نگهدارنده و حمایتی قابل کنترل است. پزشک قبل از هر چیز سعی در تشخیص علت درد و عامل به وجود آورنده درد مفصل می کند و پس از شناسایی عامل درد برای کاهش درد و التهاب مفصل و متحرک نگه داشتن آن اقدامات لازم را انجام می دهد و درمان های مفید را برای بیمار تجویز می کند. درمان های متعددی برای درد مفاصل وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم.

درمان های دارویی
برای درد های متوسط تا شدید مفصل از دسته داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDS) استفاده می شود. این داروها مسکن هایی هستند مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن که معمولا بدون نیاز به نسخه پزشک عرضه می شوند. یکی از عوارض شایع این داروها مشکلات و خونریزی گوارشی است. البته نوع جدیدی از این داروها به بازار عرضه شد که فاقد عوارض گوارشی بود ولی به دلیل افزایش ریسک بیماری های قلبی عروقی تولید آنها متوقف شد و در حال حاضر تنها چند نوع از آنها که عوارض کمتری داشتند در حال تولید و عرضه هستند. اگر درد شما ناچیز است و به ورم مفصل نیز مبتلا نیستید استامینوفن انتخاب مناسبی است. البته دقت کنید استفاده از مقادیر بالای این دارو و همچنین مصرف طولانی مدت آن می تواند باعث نارسایی کبد شود. مصرف این دارو در افرادی که الکل مصرف می کنند خطرناک تر است. به دلیل عوارض جانبی داروهای مسکن بهتر است استفاده طولانی مدت از آنها تحت نظر پزشک و با احتیاط صورت گیرد.

اگر درد شدید باشد و داروهای مسکن درد بیمار را تسکین ندهند پزشک ممکن است برای بیمار داروهای اپیوئیدی تجویز نماید. این داروها فقط باید تحت نظر پزشک مصرف شوند. از عوارض آنها خواب آلودگی و یبوست را می توان نام برد. از سایر داروهایی که برای رهایی از درد مفصل تجویز می گردند می توان به برخی از داروهای ضد افسردگی و ضد تشنج اشاره کرد، این داروها در مهار سیگنال های درد موثرند. همچنین مصرف همزمان داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و داروهای شل کننده عضلات نیز ممکن است موثر باشد.

بیشتر بخوانید: آرتروز و درمان آن

داروهای موضعی
کاپسایسین ماده ای است که در فلفل قرمز وجود دارد و در بهبود درد مفاصل موثر است. این ماده از انتقال سیگنال های درد جلوگیری کرده و آنها را بلوک می کند و طی فرایندی ماده ای شیمیایی تحت عنوان اندورفین در بدن ترشح می شود که باعث از بین رفتن درد می شود. از عوارض پماد کاپسایسین احتمال سوزش در محل استفاده می باشد. پماد هایی تحت عنوان متیل سالیسیلات هم می توانند در تسکین درد مفاصل موثر باشند.

داروهای تزریقی
داروهای تزریقی مانند استروئیدها معمولا در افرادی مصرف می شوند که درد آنها با داروهای خوراکی و موضعی کنترل نمی شود. گاهی اوقات تزریق مستقیم داخل مفصل برای این افراد تجویز می شود که این تزریق معمولا هر 3 یا 4 هفته یکبار باید انجام شود. این تزریق ها عمدتا در مبتلایان آرتریت و تاندونیت استفاده می شود. 
این روش در بیشتر اوقات اثربخش است اما معمولا گذرا می باشد. لازم به ذکر است این نوع تزریق عوارض جانبی هم در پی دارد. گاهی اوقات تزریق استروئید داخل مفصلی مثل مفصل زانو باعث کاهش موقتی درد بیمار می شود و در این مدت بیمار با به کار گیری بی رویه زانو مشکل مفصل را بدتر می کند بنابراین بهتر است بیمار از وضعیت بیماری خود آگاهی کامل داشته باشد و بداند که تا چه اندازه مجاز به استفاده از مفصل می باشد. 
اشکال دیگر تزریق شامل: خارج کردن مایع از مفصل که اغلب همزمان با تزریق استروئید انجام می شود و یا تزریق هیالوران که یک شکل صناعی از مایع مفصل می باشد و گاهی اوقات در درمان آرتروز استفاده می گردد.

درمان های فیزیکی
با کمک یک فیزیوتراپیست می توانید به ثبات مفصل، تقویت عضلات اطراف مفصل و افزایش محدودیت حرکت مفصل کمک کنید. یک فیزیوتراپ ممکن است از تجهیزاتی مثل اولتراسوند، گرما یا سرما درمانی ، تحریک کننده های الکتریکی عصب و ماساژ درمانی استفاده کند. 
اگر اضافه وزن دارید، کم کردن وزن سبب کاهش فشار روی مفصل آسیب دیده خواهد شد و بنابراین باعث کاهش درد می شود. ورزش از روش های موثر در کاهش وزن است که همراه با یک رژیم غذایی مناسب اثر بخش تر خواهد شد. البته دقت داشته باشید که ورزش نباید سبب افزایش فشار روی مفصل شود. شنا و انجام تمرینات ورزشی در آب از بهترین ورزش ها می باشند زیرا فشار بسیار کمی به مفاصل وارد می کنند.

مراقبت های خانگی
با چند نمونه از تکنیک های زیر شما می توانید برای مدت کوتاه از درد مفصل خلاصی یابید. 
- زانوی خود را با یک زانوبند حمایت کنید. لازم به ذکر است استفاده طولانی مدت از زانوبند توصیه نمی شود زیرا سبب سفت شدن مفصل و کاهش عملکرد آن می شود.

- به مفصل دردناک استراحت دهید و از هر حرکتی که باعث درد می شود پرهیز کنید.
– اگر مفصل ملتهب است روی آن کیسه یخ بگذارید و این کار را روزی چند بار هر بار به مدت 15 دقیقه انجام دهید.
- مفصل دردناک را از سطح بدن بالاتر نگه دارید.
- استفاده از کیسه یخ در مفصل ملتهب مفید است اما اگر درد مفصل به دلیل اسپاسم عضلات باشد باید روزی چند بار از پد حرارتی یا کیسه آب گرم استفاده کنید.

مصرف مکمل ها
تحقیقات نشان داده که استفاده از مکمل هایی مثل گلوکوزامین و کندراتین می تواند به عملکرد مفصل کمک کند. این مکمل ها که به داروهای غضروف ساز نیز معروفند به ترمیم غضروف مفاصل کمک می کنند و بدین ترتیب از مفصل حمایت می کنند. این مکمل ها به صورت قرص، کپسول و پودر موجود هستند. ممکن است این مکمل ها برای همه افراد موثر نباشند اما معمولا کم عارضه هستند بنابراین استفاده از آنها معمولا توصیه می شود. در پایان توصیه می شود درمان های خود را نیمه کاره رها نکنید و به توصیه های پزشک معالج خود عمل کنید تا علاوه بر کنترل درد مفصل از سایر مشکلات به خصوص محدودیت حرکت پیشگیری نمایید.