رپورتاژ- التهاب مفصل و مکمل موثر بر درمان آن

15درصد جمعیت جهان مبتلا به آرتروز هستند. در ایران نیز شیوع این بیماری با افزایش 10 درصدی افراد بالغ همراه بوده و سن ابتلا به آن به شدت کاهش یافته است؛ به طوری که بر اساس هشدار مرکز روماتیسم ایران 20 درصد مبتلایان به آرتروز زانو زیر 50 سال هستند. افزایش سن و وزن، عوامل ژنتیکی، عدم تحرک، جنسیت (خانم ها بیشتر از آقایان در معرض ابتلا به این بیماری هستند) و نوع شغل افراد می تواند در بروز این بیماری نقش داشته باشد. همچنین، مصرف قهوه و چای، پوشیدن کفش های پاشنه بلند، شکستگی استخوان ها، زخم در ناحیه زانو و صافی کف پا از عوامل خطر ابتلا به آرتریت به حساب می آید.

بیش از صد نوع آرتریت وجود دارد که استئوآرتریت (تخریب مفاصل) و آرتریت روماتوئید (نوع التهابی آرتریت) از رایج ترین انواع آن است.  

لازم است بدانیم استئوآرتریت (OA) شایع ترین نوع آرتریت و یک بیماری دژنراتیو مفصل (تجزیه مفصل) بوده، همچنین تجزیه و تخریب تدریجی و از بین رفتن غضروف مفاصل علت اصلی سائیدگی استخوان ها و درد است. مدت ها تصور می شد تنها غضروف تحت تاثیر این بیماری  قرار می گیرد اما استخوان اصلی و سینوویوم نیز دچار تغییرات می شود. تجزیه و تخریب غضروف ممکن است در تمام مفاصل بدن صورت گیرد؛ اما در مفاصلی که متحمل وزن بدن هستند نظیر مفاصل زانو و ران بیشتر رخ می دهد.  

متاسفانه عوارض این بیماری به مراتب خطرناک تر از خود این بیماری است. علاوه بر این، داروهایی که به طور رایج برای بهبودی این بیماری تجویز می شود، دارای عوارض جانبی متعددی است. عوارض ناشی از مصرف این داروها محققان را بر آن داشته است تا با بررسی و انجام آزمایشات، مواد طبیعی و اثر بخش تری جهت درمان این بیماری بیابند. براساس مطالعات انجام شده مکمل هایی با ترکیباتی مانند کندروئیتین سولفات، گلوکز آمین سولفات، اسید هیالورونیک، کلاژن هیدرولیزات، ان استیل سیسستئین و مواد مغذی مانند آنتی اکسیدان ها و امگا3 به عنوان رویکرد درمانی در نظر گرفته می شوند.
بنابراین، به ویژه به بیمارانی که ناراحتی معده یا کلیه دارند، توصیه می شود از مصرف داروهای شیمیایی پرهیز کرده و از مکمل های حاوی مواد طبیعی که دارای اثر بخشی مشابهی هستند، استفاده نمایند. اما لازم است هنگام انتخاب به گواهینامه های مکمل که کیفیت تولید، بسته بندی و اثر بخشی مکمل را تضمین می کنند، توجه کنید.

در مورد آرتریت و مکمل های موثر بر آن بیشتر بخوانید.

اثربخشی کندروئیتین و گلوکزامین

در فوریه سال 1999 نتایج مطالعات انجام شده بر کندروئیتین و گلوکزآمین به آکادمی آمریکایی جراحان ارتوپدی تحویل داده شد. این نتایج نشان داد میزان درد در بیماران مصرف کننده نسبت به بیماران گروه دارونما 52 % کاهش یافت.  
طبق متاآنالیز انجام شده بر کندروئیتین سولفات، 65 درصد بیماران پس از مصرف کندروئیتین سولفات شاهد کاهش درد بودند و همین امر باعث کاهش قابل ملاحظه ای در مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID's)در مقایسه با مصرف کندروئیتین شد. از طرفی مطالعه ای کاهش 72 درصدی مصرف این داروها (NSAID's) را گزارش کرد.

کندروئیتین سولفات درمان نوید بخشی برای آرتروز به شمار می رود و غالبا برای درمان آرتروز زانو، ران و کمر به کار برده می شود. کندروئیتین سولفات تولید اسید هیالورونیک را افزایش می دهد و از این طریق اثرات مفیدی بر حفظ ویسکوزیته مایع سینوویال می گذارد. کندروئیتین متابولیسم کندروسیت ها (بخش مهم ماتریکس غضروف) را تحریک و به ساخت کلاژن و پروتئوگلیکان (ترکیبات اساسی غضروف جدید) کمک می کند. علاوه بر این این ترکیب آنزیم های الاستاز (آنزیم های تخریب کننده)، لکوسیت (سلول های سفید سیستم ایمنی) و هیالورونیداز (آنزیمی که باعث تخریب و شکسته شدن اسیدهای هیالورونیک می شود) را که با غلظت بالایی در مایع سینوویال افراد مبتلا به بیماری های التهابی وجود دارد، مهار می کند. کندروئیتین سولفات همچنین به افزایش اسید هیالورونیک کمک می کند که متعاقبا موجب بهبود چسبناکی و افزایش سطح مایع سینویال می شود. به علاوه، کندروئیتین فرآیند تجزیه غضروف را مهار و فرآیند های آنابولیکی دخیل در غضروف سازی را تحریک می کند.

گلوکزآمین آمینومونوساکاریدی است که به طور طبیعی در بافت های همبند و غضروفی یافت می شود و به حفظ استقامت، انعطاف پذیری و قابلیت ارتجاعی این بافت ها کمک می کند. از گلوکزآمین به طور گسترده برای درمان آرتروز استفاده می شود. براساس یافته های بیوشیمیایی و دارویی اخیر مصرف گلوکزآمین متابولیسم غضروف را تنظیم و سنتز پروتئوگلیکان را تحریک می کند و در نهایت موجب بهبود عملکرد مفاصل می شود. گلوکزامین سولفات همچنین به بازسازی مواد از دست رفته ی غضروف در مفاصل کمک می کند.

برخلاف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، هیچ عارضه جانبی برای مصرف گلوکزآمین گزارش نشده است. براساس مطالعات انجام شده مصرف دوز مناسبی از گلوکزامین عوارض جانبی برای افراد سالم، مبتلا به دیابت یا پیش دیابتی به وجود نمی آورد. بنابراین دلیلی برای محدود کردن مصرف این ترکیب در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و 2 وجود ندارد.

اسید هیالورونیک
اسید هیالورونیک به عنوان روان کننده و ضربه گیر عمل کرده و در محافظت از غضروف و جلوگیری از کاهش پروتئوگلیکان موثر است و به این ترتیب موجب حفظ ماتریکس نرمال غضروف می شود. اسید هیالورونیک همچنین از هجوم سلول های التهابی به داخل فضای مفصلی جلوگیری می کند. اسید هیالورونیک اثرات قابل توجهی بر واسطه های التهابی از قبیل سایتوکین ها و پروتئازها دارد و می تواند به محافظت از غضروف کمک کند.
اسید هیالورونیک تولید و فعالیت واسطه های التهاب زا و پروتئاز را سرکوب و از تغییر عملکرد سلول های ایمنی جلوگیری می کند. شواهد بافت شناسی نشان می دهد که این ترکیب از تجزیه غضروف جلوگیری کرده و درافزایش تولید آن موثر است.   
اسید هیالورونیک با کاهش التهاب و محافظت از ماتریکس غضروف به حفظ ویسکوزیته مایع سینوویال و انسجام ساختار مفصل کمک می کند.

در آرتروز مایع سینوویال حالت چسبندگی و ارتجاعی خود را از دست می دهد. داده های آزمایشگاهی نشان می دهد که اسید هیالورونیک نه تنها می تواند اینترلوکین یک بتا را سرکوب کند بلکه می تواند تمام سایتوکین های التهاب زا را کاهش دهد. اسید هیالورونیک با کاهش محصولات جانبی سمی اکسیداتیو در سینوویوم در سرکوب استرس اکسیداتیو نقش دارد و این عمل می تواند به بهبود علائم درد زانو، بهبود فعالیت های فیزیکی و افزایش ویسکوزیته مایع سینوویال کمک کند.

غضروف مفصل سالم از شبکه سازمان یافته ای از کلاژن و پروتئوگلیکان ها (نام پروتئینی در بافت های همبند) ساخته شده است. اگر یکان مهم ترین نوع پروتئوگلیکان است و ترکیب کلیدی غضروف به شمار می رود. پروتئوگلیکان ها با اسید هیالورونیک برای تشکیل مجموعه بزرگی از پروتئوگلیکان ها همراه می شوند. این مجموعه ها آب را به داخل گلیکوز آمینوگلیکان (مولکول هایی که نقش محافظت از کلاژن را بر عهده دارند) جذب می کنند و موجب هیدراتاسیون بافت (آب رسانی به بافت) می شوند. این معماری ضریب اصطکاک پائین تری در سطح مفاصل ایجاد می کند و حالت ارتجاعی محافظت کننده ای را به غضروف می بخشد.

کلاژن هیدرولیزات
رشته های ظریف کلاژن که عمدتا از کلاژن نوع دو تشکیل شده اند، به ساختار غضروف استحکام می بخشند. متاسفانه زمانی که کلاژن نوع دو تخریب می شود، کلاژن نوع یک جایگزین آن می شود که خواص عملکردی کلاژن نوع دو را ندارد. در تجزیه غضروف کلاژن نوع دو و اگریکان به طور عمده مورد هدف قرار می گیرند و فقدان آن ها منجر به پیشروی آرتروز و آرتریت روماتوئید می شود.
امروزه استفاده از درمان های طبیعی برای بیماری التهابی به ویژه آرتروز و آرتریت روماتوئید بسیار رواج یافته است. یکی از ترکیبات موثر کلاژن هیدرولیزات است که به میزان 2.5 گرم در محصول آرتروپلاس وجود دارد. این ترکیب جذب بالایی داشته و در کمک به افزایش تراکم مینرالی استخوان، محافظت از غضروف مفصل و تسکین درد موثر است.
همانند تمام بافت همبند، کلاژن نیز در بافت غضروف نقش مهمی به عنوان پروتئین ساختاری دارد، تامین کننده ی مواد مورد نیاز و حمایت کننده ی غضروف است. بدن کلاژن را تولید می کند. این فرآیند نیازمند ترکیبات پروتئینی گلیسین و پرولین بوده، به طوری که کلاژن هیدرولیزات محتوی مقادیر بالایی از این ترکیبات پروتئینی است.

ان استیل سیستئین
ان استیل سیستئین منبع مفیدی از سولفور برای درشت مولکول های سولفات در زمان کاهش ذخایر سولفور خارج از سلولی در بدن است. به عبارتی فرآیند تجزیه استیل سیستئین در بدن باعث تولید سولفات می شود که این مشتق سولفوردار در وصل کردن اجزای سازنده ی غضروف به کار می رود. همچنین این ترکیب پیش ساز گلوتاتیون بوده که این آنتی اکسیدان قوی در کاهش التهاب در بیماران مبتلا به آرتروز و آرتریت روماتوئید موثر است.

امگا3 و ویتامین D3
آزمایشات بالینی نشان می دهد که امگا 3 از طیف وسیعی از علائم بیماری آرتریت روماتوئید از جمله درد و خشکی صبحگاهی مفاصل جلوگیری می کند. همچنین امگا 3 میزان پروستاگلاندین ها (عامل ایجاد التهاب در بدن) را کاهش می دهند. آنزیم سیکلواکسیژناز باعث تبدیل اسید آراشیدونیک به پروستاگلاندین می ‌شود. اما DHA موجود در امگا 3 این آنزیم را مهار و التهاب را  برطرف می کند. همچنین امگا3 باعث افزایش اثرات گلوکزامین و کندروئیتین تا 33 درصد خواهد شد. از طرفی ترکیب گلوکزامین سولفات و اسیدهای چرب امگا3 دارای اثرات هم افزایی در مهار التهاب در بیماری آرتروز است.

ویتامین D3 یک ماده مغذی خوراکی و همچنین هورمونی است که بدن ما آن را می سازد. تعداد کمی از غذا ها به طور طبیعی سرشار از ویتامین D3 هستند، به همین دلیل بزرگترین منابع غذایی ویتامین D3 غذاهای غنی شده و مکمل های این ویتامین به حساب می آیند. کمبود ویتامین D3 باعث ضعف و خستگی، درد مفاصل و کاهش تراکم استخوان می شود.

برای خرید مکمل آرتروپلاس اینجا کلیک کنید

شایان ذکر است محصول آرتروپلاس کمپانی اورتومول حاوی ترکیبات یاد شده برای حفظ سلامت غضروف و استخوان در بیماران مبتلا به آرتروز و آرتریت روماتوئید است.