گروه‌های مختلف مکمل‌های خوراکی آهن

کمبود آهن یکی از شایع ترین مشکلات تغذیه ی در جهان است که می‌تواند منجر به کم‌خونی فقر آهن و مشکلات مرتبط با سلامت شود. بنابراین استفاده از مکمل‌های آهن برای پیشگیری و درمان کم‌خونی ضروری است. مکمل‌های آهن در اشکال مختلفی مانند فروس سولفات، فروس گلوکونات، فروس فومارات و فروس بیس‌گلیسینات عرضه می‌شوند که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. فروس سولفات به عنوان یکی از رایج ترین اشکال با جذب بالا شناخته می‌شود، درحالی که فروس بیس‌گلیسینات بدلیل تحمل گوارشی بهتر و عوارض کمتر مورد توجه قرار گرفته است. انتخاب نوع مناسب مکمل آهن بر اساس شرایط و نیاز های فردی و با مشورت پزشک انجام می‌شود. 

در این مقاله از مجله علمی داروکده، به معرفی گروه‌های مختلف مکمل های خوراکی آهن پرداخته و مزایا و موارد مصرف ملح‌های مختلف آهن را دقیق‌تر مورد بررسی قرار می‌دهیم. 

آنچه در این مقاله خواهید خواند:

• چرا مصرف آهن ضروری است؟
• انواع مکمل های آهن
• فواید استفاده از مکمل آهن
• آهن المنتال چیست؟
• کدام نوع مکمل آهن درصد جذب بالایی دارد؟
• کدام نوع ملح آهن عوارض گوارشی کمتری دارد؟
• مقایسه قیمت انواع ملح‌های آهن
• مناسب‌ترین ملح‌ آهن برای درمان کم‌خونی
• آیا مکمل آهن برای همه مناسب است؟

مدت مطالعه: 8 دقیقه

چرا مصرف آهن ضروری است؟

مصرف آهن به‌عنوان یکی از ضروری‌ترین مواد معدنی برای بدن، از اهمیت بالایی برخوردار است. آهن نقش حیاتی در تولید هموگلوبین، پروتئینی که وظیفه حمل اکسیژن در خون را برعهده دارد، ایفا می‌کند. بدون مقدار کافی آهن، بدن قادر به تولید هموگلوبین کافی نخواهد بود که این امر می‌تواند منجر به کم‌خونی فقر آهن شود. کم‌خونی نه تنها موجب خستگی و ضعف می‌شود، بلکه عملکرد سیستم ایمنی را تضعیف می‌کند و توانایی بدن درمقابله با بیماری‌ها را کاهش می‌دهد. همچنین آهن برای حفظ سلامت عمومی، افزایش سطح انرژی و بهبود تمرکز و عملکرد ذهنی ضروری است. به همین دلیل، مصرف مکمل های آهن برای افرادی که در معرض کمبود آهن هستند یا نیاز بیشتری به این ماده معدنی دارند، توصیه می‌شود. 

برای مطالعه بیشتر در رابطه با آهن و موارد مصرف آن، می‌توانید به مقاله همه چیز درباره آهن به ترجمه و تالیف دکتر الهه عبدالهی منتشر شده در مجله علمی داروکده مراجعه نمایید. 

انواع مکمل های آهن 

مکمل‌های آهن به اشکال مختلفی در دسترس هستند که هر‌کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارد. در ادامه به بررسی مختصر انواع اصلی مکمل‌های آهن و تفاوت‌های کلیدی آن‌ها پرداخته شده است. 

- فروس سولفات

یکی از رایج‌ترین و ارزان‌ترین شکل آهن در بازار است. این مکمل دارای جذب بالایی است، اما ممکن است عوارض گوارشی مانند یبوست و ناراحتی معده ایجاد کند. فروس سولفات اغلب به عنوان خط اول درمان برای کم خونی فقر آهن استفاده می‌شود. 

- فروس گلوکونات

این نوع آهن نسبت به فروس سولفات تحمل بهتری در دستگاه گوارش دارد و عوارض کمتری ایجاد می‌کند. اگرچه میزان آهن موجود در آن نسبت به فروس سولفات کمتر است، اما برای افرادی که معده حساس دارند مناسب‌تر است. 

- فروس فومارات

دارای غلظت بالایی از آهن است و به خوبی جذب می‌شود. این نوع آهن همچنین ممکن است عوارض گوارشی داشته باشد، اما به‌دلیل محتوای آهن بالاتر، دوز‌های پایین‌تری برای تامین نیاز‌های بدن کافی است. 

- فروس بیس گلیسینات

این نوع مکمل آهن به دلیل ترکیب با آمینو اسید گلیسین، جذب بسیار خوبی دارد و کمترین عوارض گوارشی را ایجاد می‌کند. به همین دلیل برای افرادی که مشکلات گوارشی دارند، یا تحمل انوع دیگر آهن را ندارند، بسیار مناسب است. 

- آهن پلی‌ساکارید

این نوع آهن نیز به خوبی توسط بدن جذب می‌شود و عوارض گوارشی کمی دارد. این مکمل برای افرادی که به دنبال یک منبع آهن آهسته‌رهش  و کم عارضه هستند، گزینه مناسبی است. 

فواید استفاده از مکمل آهن 

استفاده از مکمل آهن فواید زیادی برای سلامتی دارد، به ویژه برای افرادی که دچار کمبود آهن هستند یا در معرض خطر کم خونی قرار دارند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین فواید این مکمل ها اشاره می‌کنیم:

- پیشگیری و درمان کم‌خونی فقر آهن

کمبود آهن یکی از شایع ترین علل کم‌خونی است. مکمل های آهن با افزایش سطح هموگلوبین در خون به پیشگیری و درمان کم‌خونی کمک می‌کنند، که این امر بهبود سطح انرژی و کاهش علائم مرتبط با کم‌خونی مانند خستگی و ضعف را به‌همراه دارد.

- افزایش سطح انرژی و کاهش خستگی

آهن برای انتقال اکسیژن به عضلات و سایر بافت های بدن ضروری است. کمبود آهن می‌تواند منجر به کاهش انتقال اکسیژن و در نتیجه خستگی مزمن و ضعف عمومی شود. مصرف مکمل‌های آهن می‌تواند سطح انرژی را افزایش داده و خستگی را کاهش دهد، این موضوع در افرادی که فعالیت بدنی زیادی دارند از اهمیت بالاتری نیز برخوردار است. علاوه بر مکمل آهن استفاده از ویتامین‌های گروه ب می‌تواند در بهبود سطح انرژی روزانه فرد موثر باشد. 

- بهبود عملکرد شناختی

آهن برای عملکرد مناسب مغز ضروری است. کمبود آهن می‌تواند منجر به کاهش تمرکز، اختلال در حافظه و عملکرد شناختی شود. مصرف مکمل‌ آهن می‌تواند به بهبود عملکرد ذهنی، افزایش تمرکز و تقویت حافظه کمک کند. 

- تقویت سیستم ایمنی بدن

آهن نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی دارد. کمبود آهن می‌تواند توانایی بدن در مقابله با عفونت را کاهش دهد. آهن در تولید و عملکرد سلول های ایمنی بدن ضروری است و از این طریق می‌توانند به بهبود عملکرد سیستم ایمنی کمک کرده و مقاومت بدن را در برابر بیماری‌ها افزایش دهد. 

- حفظ سلامت عمومی در دوران بارداری

نیاز به آهن در دوران بارداری افزایش می‌یابد و مکمل‌های آهن می‌توانند به جلوگیری از کم‌خونی بارداری، حمایت از رشد جنین و حفظ سلامت مادر کمک کنند. مصرف کافی آهن در این دوران برای جلوگیری از مشکلات مرتبط با بارداری و زایمان بسیار مهم است.

- بهبود عملکرد ورزشی

برای ورزشکاران و افرادی که فعالیت بدنی زیادی دارند، مصرف مکمل های آهن می‌تواند به بهبود عملکرد ورزشی کمک کند،  زیرا آهن به افزایش توان و استقامت بدن کمک می‌کند. 

آهن المنتال چیست؟

آهن المنتال به مقدار واقعی آهن موجود در مکمل یا ماده غذایی گفته می‌شود که برای جذب و استفاده بدن در دسترس است. به عبارتی دیگر، آهن المنتال به میزان خالص آهنی گفته می‌شود که بدن می‌تواند از یک مکمل یا ماده غذایی دریافت و استفاده کند. 

مکمل‌های آهن معمولا به صورت ترکیبی از آهن با یک نمک (مانند فروس سولفات، فروس گلوکونات، فروس فومارات) ارائه می‌شوند. هر کدام از این ملح‌ها حاوی درصد متفاوتی از آهن المنتال هستند. مقدار آهن المنتال مشخص می‌کند که چه میزان آهن واقعا به بدن می‌رسد و می‌تواند مورد استفاده قرار بگیر. وقتی پزشکان و متخصصان تغذیه دوز آهن را تجویز می‌کنند، به مقدار آهن المنتال آن توجه می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که نیاز وزانه فرد به آهن به درستی تامین شده است. 

کدام نوع مکمل آهن درصد جذب بالایی دارد؟

میزان جذب آهن در انواع مختلف مکمل‌های اهن بستگی به آهن المنتال موجود در آن دارد. فروس سولفات با حدود 20 درصد آهن المنتال جذب خوبی دارد و به طور گسترده استفاده می‌شود. فروس گلوکونات حاوی حدودا 12 درصد آهن المنتال است اگرچه جذب کمتری دارد اما به دلیل تحمل بهتر، برای برخی افراد مناسب تر است. فروس فومارات با 33 درصد اهن المنتال بیشترین غلظت آهن را دارد. 

فروس بیس گلایسینات با 20 درصد آهن المنتال نیز جذب بالایی دارد و به دلیل عوارض گوارشی کمتر، موررد توجه بسیاری از افراد است. آهن پلی ساکارید با درصد با درصد متغیری از اهن المنتال به خوبی جذب می‌شود. 

کدام نوع مکمل آهن عوارض گوارشی کمتری دارد؟

تحمل گواشی مکمل های آهن بسته به نوع و ترکیبات شیمیایی آن ها متفاوت است. فروس سولفات، یکی از رایج ترین انواع آهن، ممکن است باعث بروز عوارض گوارشی مانند یبوست، تهوع و ناراحتی معده شود. 

فروس فومارات نیز که دارای غلظت بالایی از آهن المنتال است، ممکن است مشکلات مشابهی ایجاد کند، هرچند دوز های کمتری از آن برای تامین نیاز های بدن به آهن کافی است. این عوارض گوارشی به ویژه در افرادی که سیستم گوارشی حساسی دارند، بیشتر نمایان می‌شود. 

از سوی دیگر فروس گلوکونات و فروس بیس گلایسینات به دلیل ترکیب خاصشان، معمولا تحمل گوارشی بهتری دارند و با عوارض کمتری همراه هستند. این مکمل برای افرادی که حساسیت گوارشی بالایی دارند، مناسب‌تر است. 

آهن پلی ساکارید نیز به دلیل آزادسازی تدریجی آهن در بدن، معمولا عوارض گوارشی کمتری ایجاد می‌کند و گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که نمی‌توانند سایر مکمل‌های آهن را به خوبی تحمل کنند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود انتخاب انواع مکمل‌های آهن بسته به نیاز‌های فردی و تحمل گوارشی بسیار حائز اهمیت باشد 

مقایسه قیمت انواع ملح‌های آهن 

فروس سولفات یکی از ارزان ترین و رایج‌ترین مکمل‌های آهن است به طور گسترده برای درمان کم‌خونی استفاده می‌شود و به عنوان یک گزینه اقتصادی و مناسب است. 

فروس گلوکونات نیز با تحمل گوارشی بهتر، کمی گران‌تر اما همچنان در محدوده قیمت اقتصادی قرار دارد. 

فروس فومارات به دلیل داشتن غلظت بالاتری از آهن المنتال، مقداری گران‌تر است اما به دلیل نیاز به دوز کمتر از این نوع ملح آهن، خرید آن می‌تواند اقتصادی باشد. 

فروس بیس گلایسینات و آهن پلی ساکاریدی به‌دلیل تحمل گوارشی بهتر و جذب بالا‌تر، قیمت بیشتری دارند. این مکمل‌ها برای افرادی که به دنبال گزینه‌های با کیفیت‌تر و تحمل‌پذیر‌تر هستند، مناسب‌تر است. اگرچه این نوع مکمل‌های آهن گران‌تر هستند، اما ارزش خرید بالاتری دارند، به خصوص برای کسانی که مشکلات گوارشی دارند. برای همین این ملح های آهن می‌توانند یکی از بهترین قرص‌های آهن برای یبوست باشند. 

مناسب‌ترین ملح‌ آهن برای درمان کم‌خونی

برای یافتن بهترین قرص آهن برای درمان کم‌خونی، باید به عوامل متعددی از جمله شرایط بدنی و میزان کم‌خونی فرد توجه نمود. در ادامه به انواع ملح های آهن موجود در مکلمل‌ها می‌پردازیم.

 انواع فروس بیس گلایسینات به دلیل ترکیب با آمینو اسید گلیسین، جذب بالایی دارد و کمترین عوارض گوارشی را ایجاد می‌کند، که آن را به یکی از بهترین گزینه‌ها برای درمان کم‌خونی تبدیل می‌کند. آهن پلی ساکارید نیز با جذب خوب و آزادسازی تدریجی آهن در بدن، عوارض گوارشی کمی دارد و برای افرادی که سیستم گوارشی حساسی دارند، مناسب است. 

فروس فومارات با غلظت بالای آهن المنتال، جذب مناسبی دارد و به طور موثر در درمان کم خونی استفاده می‌شود. اگرچه ممکن است بعضی افراد به دلیل عوارض گوارشی این نوع ملح آهن، به گزینه‌های دیگر مانند فروس بیس گلیسینات یا آهن پلی ساکارید تمایل داشته باشند. 

آیا مکمل آهن برای همه مناسب است؟

مکمل آهن برای همه افراد مناسب نیست و مصرف آن باید با توجه به شرایط خاص هر فرد و تحت نظر پزشک انجام شود. اگرچه مکمل آهن می‌تواند برای افراد دچار کمبود آهن یا کم‌خونی فقر آهن بسیار مفید باشد. مصرف نادرست آن می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات جدی شود. مکمل آهن در موارد زیر باید با احتیاط و تحت نظر پزشک تجویز شود. 

• افراد بدون کمبود آهن
• افراد مبتلا به بیماری‌های خاص
• افراد مبتلا به عفونت ها
• افراد با مشکلات گوارشی
• کودکان و نوزادان

سخن پایانی

اگرچه استفاده از مکمل آهن برای همه افراد توصیه نمی‌شود اما با این حال از آنجایی که کمخونی یکی از شایع ترین مشکلات تغذیه ای در جهان اس؛ معرفی انواع ملح‌های آهن ضرورت پیدا می‌کند. در بسیاری موارد دیده شده افراد دارای مشکلات کمخونی به دلیل عوارض گوارشی مکمل‌های آهن، تمایل به استفاده مداوم آن را ندارند. در این شرایط شناخت ملح های مختلف آهن به شما کمک می‌کند که برحسب شرایط بدنی خود نوع مکملی که برای شما مناسب‌تر است انتخاب نمایید. 

ما در داروکده با کیفیت‌ترین محصولات و مکمل‌های آهن را در اختیار شما قرار داده‌ایم تا به راحتی با مقایسه انواع برند‌های معتبر ایرانی و تحت لیسانس، محصول مورد نظر خود را با بهترین قیمت از داروخانه آنلاین داروکده خریداری نمایید. همچنین در صورت تمایل به خرید حضوری، می‌توانید به داروخانه جمالزاده واقع در خیابان جمالزاه شمالی مراجعه نمایید. تیم علمی داروکده متشکل از داروسازان و کارشناسان ارشد تغذیه در کلیه مراحل خرید همراه شما هستند و شما می‌توانید سوالات خود را به صورت آنلاین مطرح نمایید تا در سریع ترین زمان ممکن به شما پاسخ داده شود.