بهترین زمان مصرف قرص آهن

مصرف قرص آهن برای پیشگیری از کم‌خونی و جبران کمبود آهن اهمیت زیادی دارد. انتخاب زمان مناسب برای مصرف این مکمل می‌تواند بر میزان جذب آهن و کاهش عوارض جانبی مانند یبوست تاثیر بسزایی داشته باشد. عوامل مختلفی مانند زمان روز، نوع تغذیه و شرایط خاصی همچون بارداری بر زمان مصرف قرص اهن تاثیر می‌گذارند. در این مقاله از مجله داروکده قصد داریم به بررسی بهترین زمان مصرف قرص آهن و توصیه‌های مرتبط با آن بپردازیم.

آنچه در این مقاله می‌خوانیم:

- نقش آهن در سلامت بدن
- بهترین زمان مصرف قرص آهن
- بهترین زمان مصرف قرص آهن برای کاهش عوارض جانبی
- بهترین زمان مصرف قرص آهن با سایر مکمل‌ها
- در هفته چند بار قرص اهن بخوریم؟

مدت زمان تقریبی مطالعه: 7 دقیقه

نقش آهن در سلامت بدن

آهن یکی از عناصر ضروری برای بدن است که نقش مهمی در تولید هموگلوبین گلبول‌های قرمز و حمل اکسیژن به سلول‌ها ایفا می‌کند. این ماده معدنی برای حفظ سلامت سیستم ایمنی، تولید انرژی و عملکرد صحیح مغز نیز حیاتی است.

کمبود آهن، بدون درمان، می‌تواند به کم‌خونی فقر آهن منجر شود و علائمی از قبیل خستگی، ضعف، تنگی نفس، کاهش تمرکز و سردرد را برای فرد ایجاد کند.

عوامل مختلفی از جمله خونریزی‌های شدید طی دوران قاعدگی، بارداری و زایمان، دریافت ناکافی آهن از طریق رژیم غذایی، برخی بیماری‌ها و مصرف داروهای خاص می‌تواند باعث ایجاد کمبود آهن در بدن شود.

تامین نیاز روزانه بدن به آهن، از طریق تغذیه یا مکمل، برای حفظ سلامت عمومی و عملکرد مناسب بدن ضروری است.

بهترین زمان مصرف قرص آهن

بسیاری از افراد به‌ویژه بانوان در سنین باروری نیاز به مصرف مکمل آهن دارند زیرا این افراد معمولا در معرض خطر کمبود آهن قرار دارند. اما باید به این نکته توجه داشت که آگاهی از مصرف قرص آهن به تنهایی برای رفع کمبود آهن کافی نیست و زمان مصرف آن نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. برای اینکه قرص آهن به‌خوبی جذب بدن شده و از عوارض جانبی آن کاسته شود، باید به زمان مصرف آن توجه کرد.

عوامل متعددی مانند زمان مصرف وعده‌های غذایی، شرایط فعلی فرد و وضعیت سلامتی او، در تعیین بهترین زمان مصرف قرص اهن نقش دارند. در ادامه به بررسی جزئیات نحوه مصرف قرص آهن در شرایط مختلف می‌پردازیم.
 

- زمان مصرف قرص آهن طی روز

تبدیل آهن غیرهِم (فرمی از آهن که در منابع گیاهی و اغلب مکمل‌ها وجود دارد) به فرم قابل جذب آن، به اسید معده نیاز دارد. به همین دلیل، برای جذب حداکثری، توصیه می‌شود مکمل آهن با معده خالی مصرف شود. زیرا در حالت ناشتا، محیط معده اسیدی‌تر بوده و به جذب بهتر آهن کمک می‌کند.

از طرف دیگر، برخی ترکیبات موجود در غذاها همچون کلسیم، فیبر، تانین (موجود در چای و قهوه) و فسفات جذب آهن را کاهش می‌دهند. بنابراین بهتر است مکمل آهن حداقل یک ساعت قبل و دو ساعت بعد از وعده‌های غذایی مصرف شود تا از بروز تداخلات احتمالی پیشگیری شود.

یکی از بهترین زمان‌های مصرف قرص آهن، یک ساعت قبل از صبحانه است. با این حال نمی‌توان گفت بهترین زمان مصرف قرص آهن شب یا روز متفاوت است. زیرا صرفا زمان روز تاثیری بر میزان جذب آهن ندارد. بلکه نوع غذاها و شرایط گوارشی فرد نقش اصلی را ایفا می‌کنند. لذا بهترین زمان مصرف قرص اهن به صورت ناشتا است مگر در شرایطی که فرد دچار ناراحتی معده بوده و با مصرف آهن به صورت ناشتا، دچار عوارض گوارشی می‌شود که در آن صورت می‌تواند آهن را با وعده غذایی مصرف کند.
 

- بهترین زمان مصرف قرص آهن در بارداری

مصرف آهن در دوران بارداری اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا بدن برای تولید خون بیش‌تر و تامین اکسیژن کافی برای مادر و جنین، به آهن بیش‌تری نیاز دارد. کمبود آهن در این دوره می‌تواند منجر به کم‌خونی شده و خطراتی مانند زایمان زودرس، وزن کم نوزاد هنگام تولد و خستگی مادر را افزایش دهد.

برای جذب بهینه آهن، توصیه می‌شود زمان مصرف قرص آهن در بارداری رعایت گردد. بهترین زمان مصرف قرص آهن در بارداری نیز با معده خالی و ترجیحا صبح یا یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا است تا جذب آهن به حداکثر برسد.

با این حال، برخی زنان باردار ممکن است به دلیل مشکلات گوارشی ناشی از تغییرات هورمونی، تهوع یا ناراحتی‌های معده، نتوانند قرص آهن را هنگام صبح و با معده خالی مصرف کنند. در این صورت، می‌توان قرص آهن را بعد از غذا مصرف کرد. هرچند جذب آن کمی کاهش می‌یابد اما توصیه می‌شود از مصرف همزمان قرص آهن با کلسیم یا وعده‌های غذایی حاوی مقادیر بالای فیبر، لبنیات، چای یا قهوه خودداری شود.
 

- بهترین زمان مصرف قرص آهن در زمان پریودی

بانوان در سنین باروری به دلیل از دست دادن خون در دوران قاعدگی، احتمالا دچار کمبود آهن شده و به دریافت مکمل آهن نیازمند هستند. به‌طور کلی، در دوران پریود مصرف منظم قرص آهن برای جبران کاهش آهن ناشی از خونریزی برای بسیاری از افراد توصیه می‌شود.

بهترین زمان خوردن قرص آهن در این دوره نیز همانند سایر مواقع، با معده خالی و یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا است تا جذب بهینه صورت گیرد.

از آنجا که در دوران قاعدگی ممکن است برخی افراد دچار مشکلات گوارشی یا ناراحتی معده شوند، در صورت بروز عوارض، مصرف قرص آهن بعد از غذا نیز امکان‌پذیر است، هرچند که ممکن است جذب کمی کاهش یابد.

بهترین زمان مصرف قرص آهن برای کاهش عوارض جانبی

مصرف قرص آهن با معده خالی به جذب بهتر کمک می‌کند، اما می‌تواند در برخی افراد باعث عوارض جانبی گوارشی مانند یبوست شود.

بهترین زمان مصرف قرص آهن برای جلوگیری از یبوست بعد از وعده غذایی سبک است، چرا که مواد غذایی ممکن است تحریک گوارشی را کاهش دهند و به جلوگیری از یبوست کمک کنند.

همچنین، مصرف مقادیر کافی آب و افزایش مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل در رژیم غذایی می‌تواند یبوست ناشی از مصرف آهن را کاهش دهد.

به‌علاوه، استفاده از فرم‌هایی از آهن با عوارض گوارشی کم‌تر پیشنهاد می‌شود.

بهترین زمان مصرف قرص آهن با سایر مکمل‌ها

بهترین زمان مصرف قرص آهن با سایر مکمل‌ها بسته به نوع مکمل متفاوت است. مواد مغذی مختلف ممکن است در جذب یکدیگر تداخل ایجاد کنند و یا باعث بهبود جذب یکدیگر شوند.

برای افزایش جذب مواد مغذی از مکمل‌ها توصیه می‌شود به نکات زیر توجه کنید:
 

- بهترین زمان مصرف قرص آهن و اسید فولیک

مصرف همزمان قرص آهن و فولیک اسید نه‌تنها مشکلی ایجاد نمی‌کند، بلکه در بسیاری از موارد به‌ویژه در دوران بارداری و کم‌خونی توصیه می‌شود. اسید فولیک به تولید سلول‌های خونی جدید کمک می‌کند و آهن برای ساخت هموگلوبین ضروری است، بنابراین مصرف همزمان این دو مکمل می‌تواند اثرات مثبتی بر بهبود کم‌خونی داشته باشد.

بهترین زمان مصرف قرص اهن و فولیک اسید با معده خالی، یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا است تا جذب آهن به حداکثر برسد. اگرچه فولیک اسید را می‌توان در هر زمانی از روز مصرف کرد، زیرا به نظر می‌رسد جذب آن به وعده‌های غذایی یا زمان خاصی از روز وابسته نیست.

با این حال، اگر مصرف آهن با معده خالی باعث ناراحتی گوارشی شود، زمان مصرف قرص آهن و اسید فولیک می‌تواند به بعد از وعده‌های غذایی سبک موکول شود تا از عوارض جانبی مانند تهوع یا یبوست جلوگیری شود.
 

- بهترین زمان مصرف قرص آهن و ویتامین سی

مصرف همزمان قرص آهن و ویتامین C به بهبود جذب آهن کمک می‌کند، زیرا ویتامین C آهن را به فرم قابل جذب‌تر آن تبدیل می‌کند. همچنین ویتامین C موجود در مواد غذایی مانند آب پرتقال نیز تاثیر مثبتی در افزایش جذب آهن دارد.

بهترین زمان مصرف این دو مکمل با معده خالی یا یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا است.

با این حال، اگر مصرف آهن با معده خالی باعث ناراحتی گوارشی شود، می‌توان قرص آهن و ویتامین C را بعد از یک وعده غذایی سبک مصرف کرد تا عوارض جانبی کاهش یابد.

- زمان مصرف قرص آهن و کلسیم

قرص آهن و کلسیم نباید به‌صورت همزمان مصرف شوند، زیرا مقادیر بالای کلسیم جذب آهن را مختل کرده و کاهش می‌دهد. برای اطمینان از جذب بهتر هر دو مکمل، توصیه می‌شود بین مصرف آن‌ها فاصله زمانی حداقل 2 تا 4 ساعت رعایت شود.

بهترین زمان برای مصرف قرص آهن با معده خالی است، در حالی که قرص کلسیم را می‌توان همراه غذا مصرف کرد. به این ترتیب، از تداخل بین این دو مکمل جلوگیری شده و هر دو به‌طور موثرتری در بدن جذب می‌شوند.

از جمله مکمل‌های رایجی که در دوران بارداری ممکن است برای مادر تجویز شود، آهن و کلسیم است. به دلیل اهمیت مصرف میزان کافی از مواد مغذی در این دوران همواره توصیه می‌شود زمان مصرف قرص آهن و کلسیم در بارداری به صورتی که در بالا گفته شد رعایت گردد تا جذب بهینه هر دو ماده مغذی صورت پذیرد.
 

- بهترین زمان مصرف قرص آهن و ویتامین دی

قرص آهن و ویتامین D می‌توانند همزمان مصرف شوند، زیرا ویتامین D برخلاف کلسیم، تاثیر منفی بر جذب آهن ندارد. با این حال، بهترین زمان مصرف هرکدام متفاوت است و بهتر است که بهترین زمان مصرف هر یک رعایت شود.

برای جذب بهتر، توصیه می‌شود قرص آهن را با معده خالی مصرف کنید.

اما ویتامین D بهتر است همراه با وعده غذایی حاوی چربی مصرف شود، زیرا ویتامین D محلول در چربی است و همراهی آن با چربی به جذب بهتر آن کمک می‌کند.

- بهترین زمان مصرف قرص آهن و زینک

مصرف همزمان قرص آهن و زینک (روی) توصیه نمی‌شود، زیرا این دو ماده معدنی ممکن است در جذب یکدیگر تداخل ایجاد کنند.

بهترین روش این است که بین مصرف آهن و زینک حداقل 2 تا 4 ساعت فاصله در نظر بگیرید. این زمان‌بندی به بدن کمک می‌کند تا هر دو ماده معدنی را به‌طور موثرتری جذب کند.

برای جذب بهتر آهن، آن را با معده خالی مصرف کنید.

زینک نیز زمانی که با معده خالی مصرف شود، جذب بهتری دارد.

با این حال همچنان توصیه می‌شود در صورتی که با مصرف این مکمل‌ها با فاصله از غذا، دچار عوارض گوارشی می‌شوید، آن‌ها را همراه با وعده غذایی مصرف کنید.

در هفته چند بار قرص اهن بخوریم؟

میزان و دفعات مصرف قرص آهن به نیازهای فردی، وضعیت سلامت و میزان کمبود آهن بستگی دارد. در افراد مبتلا به کم‌خونی فقر آهن یا زنان باردار، معمولا توصیه می‌شود که قرص آهن روزانه مصرف شود تا ذخایر آهن بدن بازیابی شود. با این حال، برای افرادی که دچار کمبود شدید آهن نیستند یا برای پیشگیری از کمبود، مصرف 2 تا 3 بار در هفته نیز ممکن است کافی باشد.

توصیه می‌شود برای تعیین دوز و تعداد دفعات مصرف، حتما با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. زیرا مصرف بیش‌ازحد آهن می‌تواند عوارضی مانند یبوست یا حتی مسمومیت ایجاد کند. پزشک بر اساس آزمایش‌های خونی و وضعیت سلامتی شما، بهترین نحوه مصرف مکمل آهن را برای شما تجویز می‌کند.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی بهترین زمان مصرف قرص آهن پرداختیم. به طور خلاصه باید گفت معمولا بالاترین میزان جذب آهن، زمانی است که به صورت ناشتا مصرف می‌شود. آگاهی از بهترین زمان مصرف قرص آهن می‌تواند به بهبود جذب و کاهش عوارض جانبی آن کمک کند. با رعایت توصیه‌های گفته شده، می‌توانید نیاز بدن خود به این ماده مغذی ضروری را بهتر تامین کنید.

شما عزیزان می‌توانید برای تهیه انواع مکمل آهن به داروخانه آنلاین داروکده مراجعه نمایید. داروخانه آنلاین داروکده اولین و تنها داروخانه آنلاین دارنده نماد اعتماد الکترونیک 5 ستاره در کشور است و شما می‌توانید با اطمینان خاطر نسبت به کیفیت و سلامت محصولات، برای تهیه آن‌ها اقدام نمایید.

همچنین داروکده با هدف ارتقای سطح آگاهی و سلامت شما عزیزان، مجله داروکده را راه‌اندازی کرده است تا به پرسش‌های رایج شما درباره مکمل‌ها، فواید و مضرات آن‌ها و دیگر موضوعات مرتبط با سلامت پاسخ دهد. شما نیز می‌توانید با اشتراک‌گذاری نظرات و پیشنهادات خود، ما را در بهبود کیفیت این بخش یاری کنید. تیم علمی و تخصصی داروکده همواره آماده پاسخگویی به سوالات شما همراهان گرامی است.