جذب بهتر آهن با فروس گلایسین سولفات

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

• علل کم خونی
• علائم کم خونی
• درمان کم خونی
• فقر آهن در بارداری
• انواع مکمل های آهن

فقر آهن شایع ترین نوع سوء تغذیه در جهان است، که در سطح جهان بیش از 2 میلیارد نفر به آن مبتلا می باشند. کم خونی فقر آهن (پایین بودن تعداد RBC ناشی از کمبود آهن) در کشورهای کمتر توسعه یافته بسیار شایع است اما جالب اینجاست با وجود حذف سایر اشکال سوء تغذیه در کشورهای توسعه یافته، فقر آهن همچنان به عنوان مشکل در این کشورها مطرح است.
کم خونی مگالوبلاستیک نوع دیگری از کم خونی است که در اثر کمبود فولیک اسید یا ویتامین B12 بروز می کند. این ویتامین ها در سالم نگه داشتن خون یا سیستم عصبی به بدن کمک می کنند. در این نوع کم خونی، بدن گلبول های قرمز خونی تولید می کند که نمی توانند اکسیژن را به خوبی تحویل دهند.

علل کم خونی

علت اصلی کم خونی کمبود آهن در زنان هدر رفتن خون در زمان عادت ماهانه می باشد. کم خونی ناشی از کمبود آهن همچنین می تواند به علت زخم های خونریزی دهنده دستگاه گوارش باشد. در زنان یائسه و مردان، احتمال اینکه مشکل خونریزی دستگاه گوارش به عللی مانند اولسرپپتیک، پولیپ کولون و یا سرطان کولورکتال باشد، خیلی بیشتر از سایر علل است. از دیگر علل شایع کم خونی کمبود آهن، آلودگی با انگل کرم قلابدار، آمیب، شیستوزومیاز و تریکوریس تریکیورا (کرم شلاقی) است. کمبود آهن بدون کم خونی در دختران نوجوان سبب پایین افتادن کیفیت تحصیلی و ضریب هوشی می شود.
کمبود فولات یکی دیگر از عوامل کم خونی می باشد. فولات و شکل مصنوعی آن، اسید فولیک، در تولید سلول های جدید، به خصوص در دوران بارداری و دوران کودکی، نقش حیاتی دارند. بدن برای تولید DNA و RNA، سوخت و ساز هموسیستئین و تولید سلول های قرمز خون سالم، نیاز به فولات دارد. کمبود فولات یا اسید فولیک نیز در زنان باردار، خطر به دنیا آوردن نوزاد کم وزن، نارس بودن نوزاد و نقص لوله عصبی در نوزادان را افزایش می دهد.

    
علائم کم خونی

احساس سستی، خستگی همیشگی و یا هنگام فعالیت و احساس کسالت عمومی از علایم کمبود آهن است. سایر علایم شامل سرگیجه کاذب، ابتلای مکرر به بیماری های ویروسی مانند سرماخوردگی، ناخن های قاشقی شکل (گود شدن روی ناخن)، خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پاها می باشد. کمبود آهن گاهی سبب رنگ پریدگی و زخم غیر طبیعی گوشه لب می شود. کمبود فولات در بزرگسالان سبب ایجاد علایمی شبیه به علایم کمبود آهن، از جمله اسهال، ضعف، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، تحریک پذیری، زخم های زبان و فراموشی می گردد. همچنین کمبود فولات ممکن است موجب ایجاد تپش قلب، اختلالات رفتاری و افزایش سطوح هموسیستئین شود که خود از دلایل بیماری های قلبی تلقی می شود.

درمان کم خونی

ترکیبات دارای آهن و اسید فولیک در درمان و پیشگیری از کم خونی فقر آهن و اسید فولیک به کار می روند. آهن غذایی به دو فرم آهن "هم" و "غیر هم" وجود دارد. زمانی که آهن به یک بخش پروتئینی وصل شده باشد به آن آهن "هم" می گویند. آهن "هم" در گوشت قرمز، مرغ، ماهی و جگر وجود دارد و آهن "غیر هم" در غذاهای گیاهی مثل غلات، حبوبات، سبزی ها، سویا، مغزها و انواع خشکبار یافت می شود. آهن هم از قابلیت جذب بالایی برخوردار است یعنی 20 تا 30 درصد آن جذب می شود ولی تنها 3 تا 8 درصد آهن غیر هم جذب بدن می شود.
با توجه به این موضوع، بهتر است که آهن مورد نیاز بدن از منابع حیوانی مثل گوشت قرمز که منبع غنی از آهن است و قابلیت جذب آهن موجود در آن بالاست، تامین شود.

برای کودکان و زنان باردار توصیه می شود مکمل به صورت روزانه مصرف گردد، اما کودکان در سن مدرسه، نوجوانان و زنان غیر باردار می توانند مکمل را برحسب شرایط یک یا دو بار در هفته مصرف کنند. دوز آهن توصیه شده در دوران بارداری 27 میلی گرم در روز می باشد. در موارد کم خونی شدید مقدار و مدت مصرف بیشتر می شود.
در مورد میزان مصرف اسید فولیک باید گفت نوجوانان 19 سال و بزرگسالان باید روزانه 400 میکروگرم فولات (اسید فولیک) دریافت کنند. زنان باردار باید 600 میکروگرم فولات (اسید فولیک) در روز، و زنان شیرده 500 میکروگرم فولات در روز دریافت کنند. مقدار مورد نیاز روزانه (RDA) آهن در گروه های سنی مختلف در جدول زیر آمده است :

همچنین مقدار مورد نیاز روزانه فولیک اسید در گروه های سنی مختلف در جدول زیر آمده است:

فقر آهن در بارداری

فقر آهن مادر خطر کم خونی در نوزاد را افزایش می دهد. در دوران بارداری نیاز بدن به آهن به نحو شگرفی افزایش می یابد. آهن برای تشکیل هموگلوبین ( پروتئین موجود در گلبول های قرمز که اکسیژن را به سایر سلول ها می برد ) ضروری است. در دوران بارداری میزان خون بدن رفته رفته تا 50% حد طبیعی افزایش می یابد. متاسفانه اکثر خانم ها، بارداری را بدون ذخایر کافی آهن آغاز می کنند و بنابراین نیاز روز افزون به این عنصر، به خصوص در سه ماهه دوم و سوم تامین نخواهد شد. کمبود فولات یا اسید فولیک نیز در زنان باردار، خطر به دنیا آوردن نوزاد کم وزن، نارس بودن نوزاد و نقص لوله عصبی در نوزادان را افزایش می دهد.

انواع مکمل های آهن

مکمل آهن به دو صورت یافت می شود. املاح کانی آهن مثل فروس سولفات و املاح آلی یا ارگانیک آهن مثل فومارات و گلوکونات هستند. در این بین یک نوع جدیدی از ملح آهن به نام فروس گلایسین سولفات نیز در بازار موجود است. در این ترکیب، فروس سولفات به اسید آمینه گلایسین متصل شده است. در این نوع از مکمل ها با توجه به پوشانده شدن بخش یونی با بخش آلی اسید آمینه عبور از دیواره سلولی روده به راحتی صورت می گیرد و از طرفی با توجه به وجود اسید آمینه در ترکیب به صورت جذب فعال از دیواره روده جذب می شود. بنابراین ترکیب دارای جذب بالاتری است، در نتیجه عوارض بسیار کمتری از املاح کانی و آلی قبلی دارد.

پلیرون اف

کپسول پلیرون اف حاوی 58.46 میلی گرم آهن المنتال به فرم فروس گلیسین سولفات و 730 میکروگرم فولیک اسید می باشد و به درمان کم خونی ناشی از فقر آهن و فولیک اسید کمک می‌کند. پلیرون اف حاوی دوز بالایی از آهن می باشد و برای مصرف افرادی که به کم خونی مبتلا نیستند، مناسب نمی باشد. پلیرون اف نسبت به سایر مکمل ها دارای مزایایی همچون جذب بهتر، عوارض کمتر و تداخللات دارویی کمتر می‌باشد.

ایزی آیرون نچرال ورلد 

قرص ایزی آیرون نچرال ورلد حاوی آهن به فرم فروس بیس گلیسینات، ویتامین B12، فولیک اسید و ویتامین C می‌باشد. این مکمل به ساخت گلبول های قرمز و پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن کمک می‌کند.

فروس گلایسین سولفات پلاس فولیک اسید

این مکمل حاوی حاوی 80 میلی گرم فروس گلایسین سولفات و 1000 میکروگرم فولیک اسید به ازای هر کپسول می‌باشد که در  تنظیم سطح آهن خون و افزایش ذخایر آهن در بدن کمک می‌کند.

فروفورت گاین

فروفورت گاین حاوی 60 میلی گرم فروس گلایسین سولفات و 750 میکروگرم فولیک اسید  به ازای هر کپسول می‌باشد که در درمان کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن نقش موثری ایفا می‌کند.

سخن پایانی

کم خونی ناشی از فقر آهن زمانی رخ می دهد که بدن شما آهن کافی برای تولید هموگلوبین نداشته باشد. اگر آهن کافی مصرف نکنید، یا اگر آهن زیادی از دست بدهید، بدن شما نمی تواند هموگلوبین کافی تولید کند و در نهایت کم خونی ناشی از فقر آهن ایجاد می شود. حتی اگر بتوان علت کمبود آهن را شناسایی و درمان کرد، معمولاً مصرف مکمل های آهن تا رفع کمبود و تکمیل ذخایر آهن بدن ضروری است. در برخی موارد، اگر علت قابل شناسایی یا قابل درمان نباشد، ممکن است بیمار مجبور به دریافت مکمل آهن به طور مداوم باشد...