مکمل اسید فولیک برای کودکان

مکمل اسید فولیک برای کودکان مادامی که دریافت کافی این ویتامین را از غذا نداشته باشند، یکی از مکمل های ضروری برای بدن است. اسید فولیک، فرم اکسید شده فولات است. این فرم از فولات به‌صورت صنعتی در تولید مکمل‌های غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. فولات یکی از ویتامین های گروه ب (ب9) است که می‌تواند از بروز کم‌خونی در کودکان جلوگیری کرده و به سلامت مغز و سیستم عصبی کمک کند، از دیگر فواید قرص اسید فولیک برای کودکان، نقش آن در تقویت سیستم ایمنی و تسریع روند بهبود بدن بعد از بیماری است. در این مقاله به بررسی دقیق فولیک اسید و اثرات آن بر کودکان می‌پردازیم. 

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

• اسید فولیک چیست
• خواص اسید فولیک برای کودکان
• مقادیر اسید فولیک مورد نیاز بدن کودکان
• بهترین زمان مصرف اسید فولیک برای کودکان در طول روز
• علل بروز کمبود اسید فولیک در کودکان
• علائم کمبود اسید فولیک در کودکان
• عوارض جانبی مصرف اسید فولیک برای کودکان
• تداخلات دارویی اسید فولیک برای کودکان

زمان تقریبی مطالعه: 8 دقیقه

اسید فولیک چیست؟ 

اسید فولیک که تحت عنوان ویتامین ب9 نیز شناخته می‌شود، یک ویتامین محلول در آب است. وجود اسید فولیک طی مکانیسم های زیر برای بدن ضروری است:

• به عنوان یک کوآنزیم در فرایند سنتز DNA و RNA

• موثر در متابولیسم آمینو‌اسیدهایی مثل هموسیستئین

• کمک به تولید ناقل‌های عصبی از جمله سروتونین و دوپامین 

• کمک به تولید و تقسیم لنفوسیت‌ها 

• کمک به تولید کلاژن

معمولا کمبود این ویتامین در افراد عادی رایج نیست، چراکه ما روزانه دریافت کافی این ویتامین را از منابع غذایی داریم. اما در برخی شرایط خصوصا خانم های باردار یا افراد مبتلا به آنمی، نوزادان و کودکان در سنین رشد و سایر افرادی که نیاز به دریافت بیشتر این ویتامین دارند، می‌توانند به دریافت مکمل اسید فولیک روی بیاورند. 

برای مطالعه بیشتر در زمینه فولیک اسید می‌توانید به مقاله "همه چیز درباره ویتامین B9 یا فولیک اسید " ترجمه و تالیف دکتر الهه عبداللهی در مجله داروکده مراجعه نمایید. 

 در ادامه این مقاله، دقیق‌تر به بررسی فواید قرص اسید فولیک برای کودکان می‌پردازیم.

خواص اسید فولیک برای کودکان

• اسید فولیک در پیشگیری از کم‌خونی و افزایش انرژی

یکی از مزایای مکمل اسید فولیک، کمک به تولید گلبول‌های قرمز خون است. اسید فولیک به عنوان کوآنزیم در سنتز DNA و RNA به سلول‌های بنیادی موجود در مغز استخوان کمک می‌کند تا به سرعت تقسیم شده و به پیش‌سازهای گلبول‌های قرمز (اریتروبلاست‌ها) تبدیل شوند. کمبود اسید فولیک منجر به کاهش تولید گلبول‌های قرمز و بروز نوعی کم‌خونی به‌نام کم‌خونی مگالوبلاستیک می‌شود که طی آن، گلبول های قرمز حجیم‌تر و بزرگ‌تر از حد معمول می‌شوند و توانایی حمل اکسیژن‌شان کاهش می‌یابد که نهایتا موجب ایجاد حس خستگی، ضعف و رنگ پریدگی در کودکان می‌شود. 

• اسید فولیک در بهبود رشد مغزی و تقویت توانایی‌های یادگیری

وجود اسید فولیک در تکامل و عملکرد صحیح مغز و سیستم عصبی از دوران جنینی تا بزرگسالی ضروری است. در دوران جنینی، اسید فولیک در تشکیل لوله‌های عصبی که اساس شکل‌گیری مغز و نخاع است نقش حیاتی دارد و کمبود آن موجب بروز نقص لوله عصبی (اسپینا بیفیدا) می‌شود. 

اسید فولیک در سنتز ناقل‌های عصبی، مثل سروتونین، دوپامین و نوراپی نفرین نقش دارد و از آنجایی که در دوران کودکی سرعت رشد مغز بالا است، دریافت کافی اسید فولیک و سایر مواد غذایی موثر بر عملکرد مغز موجب می‌شود تا بستر یادگیری و عملکرد‌های شناختی در کودکان فراهم شود. 

از دیگر عملکردهای اسید فولیک در تقویت توانایی مغزی، نقش آن در کاهش سطح آمینو‌اسید هموسیستئین در خون است که موجب بهبود خون‌رسانی به مغز و عملکرد بهتر آن می‌شود. مطالعات زیادی نشان داده اند که مصرف کافی اسید فولیک در دوران کودکی می‌تواند تاثیرات مثبتی بر روی توانایی های یادگیری و عملکرد تحصیلی کودکان داشته باشد. 

• اسید فولیک در تقویت سیستم ایمنی و مقاومت در برابر بیماری ها

اسید فولیک از جمله ویتامین های موثر در تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان است.اسید فولیک با کمک به سنتز DNA و RNA به تولید و تقسیم سلول های ایمنی بدن کودک کمک می‌کند. این ویتامین به تکثیر گلبول‌های سفید خصوصا لنفوسیت‌ها کمک می‌کند و از این طریق در شناسایی و مقابله با عوامل بیماری‌زا نقش دارد. همچنین اسید فولیک در متابولیسم آمینو‌اسید هموسیستئین نیز موثر است. سطوح بالای این آمینو اسید منجر به آسیب عروق و به‌دنبال آن کاهش کارایی سیستم ایمنی می‌شود. مصرف منظم مکمل اسید فولیک به بهبود مقاومت بدن کودکان در برابر بیماری ها و افزایش سرعت بهبود پس از بیماری کمک می‌کند.

• اسید فولیک در حمایت از سلامت پوست و مو 

اسید فولیک علاوه بر بخش های داخلی بدن در حفظ سلامت پوست و مو نیز کمک می‌کند و می‌تواند در پیشگیری از مشکلاتی مانند ریزش مو و مشکلات پوستی در کودکان کمک کند. مصرف مداوم اسید فولیک می‌تواند در داشتن یک پوست سالم و فولیکول های موی قوی بسیار موثر باشد. اسید فولیک با اثر در افزایش گردش خون موجب افزایش خون رسانی به فولیکول مو و سلول‌های پوستی شده و طی آن موجب حفظ طراوت پوست و کاهش ریزش مو می‌شود. علاوه بر افزایش خونرسانی، گفته ‌می‌شود که اسید فولیک در تولید کلاژن نیز موثر است.

• اسید فولیک در کمک به رشد استخوان و پیشگیری از مشکلات استخوانی

در دوران رشد، استخوان‌های کودکان نیاز به حمایت ویژه‌ای دارند. اسید فولیک علاوه بر نقش در سنتز DNA با افزایش خون‌رسایی به بافت استخوان در تقسیم بهتر سلول‌های استخوانی در سنین رشد موثر است. درصورتی که کودکان بافت استخوانی محکمی داشته باشند، در بزرگسالی کمتر در معرض مشکلات استخوانی مثل پوکی استخوان قرار می‌گیرند. 

• اسید فولیک در بهبود سلامت قلب و عروق 

اسید فولیک با کاهش سطح هموسیستئین در خون به بهبود سلامت قلب و عروق کمک می‌کند؛ چراکه بیش‌بود هموسیستئین موجب آسیب دیواره عروق می‌شود و این ویتامین با کاهش هموسیستئین موجب حفظ سلامت قلب و عروق در کودکان می‌‌شود. اسید فولیک با افزایش تولید نیتریک اسید موجب گشاد شدن عروق، افزایش جریان خون و کاهش فشار به دیواره رگ می‌شود که از این طریق موجب حفظ سلامت عروق می‌شود. علاوه بر موارد گفته شده اسید فولیک در تولید گلبول‌های قرمز سالم موثر است و طی آن موجب افزایش انتقال اکسیژن به بافت‌های مختلف بدن شده و در بهبود خون‌رسانی به قلب و ماهیچه‌ها اثرگذار است.

مقادیر اسید فولیک مورد نیاز بدن کودکان

معمولا فولات مورد نیاز بدن قابل تامین از منابع غذایی است. با این حال برخی افراد مثل زنان باردار یا افراد مبتلا به آنمی و یا کودکانی که در سنین رشد هستند، نیازمند دریافت مقادیر خاصی از این ویتامین از طریق مکمل هستند؛ در ادامه مقادیر فولات روزانه مورد نیاز بدن افراد زیر 18 سال را بررسی می‌کنیم

• نوزادان زیر 6 ماه: 65 میکروگرم

• 7 تا 12 ماه: 80 میکروگرم

• 1 تا 3 سال: 150 میکروگرم

• 4 تا 8 سال: 200 میکروگرم

• 9 تا 13 سال: 300 میکروگرم

• 4 تا 18 سال: 400 میکروگرم

بهترین زمان مصرف اسید فولیک برای کودکان در طول روز 

برای بسیاری از افراد این سوال مطرح است که قرص اسید فولیک را صبح بخوریم یا شب؟ از آن جایی که ویتامین های گروه ب مثل اسید فولیک بر سرعت متابولیسم بدن و عملکرد مغز اثر می‌گذارند. مصرف این مکمل در شب ممکن است در برخی افراد موجب بروز اختلالات خواب شود. برای همین بهتر است اسید فولیک را هنگام صبح مصرف کنید.

علل بروز کمبود اسید فولیک در کودکان

یکی از شایع‌ترین علل کمبود فولات در بدن عدم رعایت یک رژیم متعادل است. سایر علل کمبود این ویتامین می‌تواند موارد زیر باشد

• ابتلا به بیماری‌های گوارشی موثر در کاهش جذب فولات مثل سلیاک (celiac disease) و کرون (Crohn's disease)

• پخت بیش از اندازه میوه ها و سبزیجات تا حدی که فولات موجود در غذا طی حرارت از بین برود

• آنمی همولایتیک

• مصرف داروهای ضد صرع و داروهای مرتبط با بیماری کولیت اولسراتیو موجب کاهش جذب گوارشی فولات می‌شود. 

علائم کمبود اسید فولیک در کودکان 

یکی از علائم اولیه و رایج کمبود فولات، خستگی مفرط است.

 سایر علائم به شرح زیر است:

انرژی پایین، ضعف ماهیچه‌ها، افسردگی، کاهش وزن و اسهال، آنمی مگالوبلاستیک (رنگ پریدگی، گیجی، تنفس های کوتاه، تحریک پذیری)، علائم عصبی مثل از دست دادن حافظه، مشکلات تمرکز و مشکلات ادراکی ، 

عوارض جانبی مصرف اسید فولیک برای کودکان 

بروز عوارض جانبی طی مصرف اسید فولیک رایج نیست اما در مواردی، علائم زیر مشاهده شده است

• تهوع

• از دست دادن اشتها

• نفخ

• طعم تلخ و ناخوشایند در دهان

• مشکلات تمرکز

• تغییر خلق و خو 

• مشکلات خواب

در موارد بسیار نادر علائم جدی آلرژی (آنافلاکسی) در افراد نیز گزارش شده است.

تداخلات دارویی اسید فولیک 

تتراسیکلین‌ها، داروی متوترکسات و داروهای ضد صرع مثل فنی توئین، والپروئیک اسید و کاربامازپین باعث کاهش سطح سرمی اسید فولیک در بدن می‌گردند. لذا بهتر است مصرف همزمان این داروها با اسید فولیک تحت نظر پرشک انجام شود.

کلام آخر 

فولیک اسید (ویتامین ب9) یکی از ویتامین‌های ضروری برای رشد کودکان است. این ویتامین نقش حیاتی در تولید و تقسیم سلولی دارد، که برای رشد سریع بافت‌ها و اندام ها، به ‍‌‌‌ویژه مغز و سیستم عصبی ضروری است. مصرف کافی فولیک اسید در دوران کودکی می‌تواند از بروز مشکلات جدی مانند کم‌خونی مگالوبلاستیک جلوگیری کند، که در این نوع کم‌خونی گلبول‌های قرمز به‌درستی تولید نمی‌شوند و اکسیژن کافی به بافت های بدن نمی‌رسد. علاوه بر این، فولیک اسید به تولید ناقل های عصبی ماند سروتونین و دوپامین کمک می‌کند که برای تقویت حافظه، تمرکز و عملکرد شناختی ضروری هستند. کمبود این ویتامین می‌تواند منجر به مشکلات یادگیری، کاهش انرژی و ضعف در سیستم ایمنی شود. به همین دلایل اطمینان از دریافت کافی فولیک اسید در سنین رشد در کودکان بسیار مهم است. داروکده به عنوان نخستین و بزرگ‌ترین داروخانه آنلاین کشور، سال‌هاست در زمینه تولید مکمل‌های غذایی فعالیت می‌کند و به شما کمک می‌کند تا بهترین مکمل فولیک اسید برای کودکان را خریداری نمایید. در بخش نظرات منتظر سوالات شما هستیم تا کارشناسان و داروسازان داروخانه آنلاین داروکده در کوتاه‌ترین زمان ممکن به آن‌ها پاسخ دهند.