در این مطلب به پوسته پوسته شدن انگشتان دست، عوامل و بیماری های موثر در بروز این عارضه و نحوه درمان آن می پردازیم.
نویسنده: بهاره شاه محمدی
تحریریه داروکده
آخرین به روزرسانی:
03 تیر 1402
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
03 تیر 1402
157K
علت پوسته پوسته شدن انگشتان دست و راه های درمان آن
آنچه در این مقاله میخوانید؛
پوسته پوسته شدن دست اغلب نگران کننده نیست و پوسته شدن انگشتان دست می تواند به دلایل مختلفی از قبیل محرک های محیطی یا دلایلی مانند خشکی پوست رخ دهد. در ادامه به سایر عوامل و بیماری های موثر در بروز این عارضه و نحوه درمان هر کدام به شکل جداگانه می پردازیم.
عوامل محیطی جزو فاکتورهای بیرونی موثر در بروز این عارضه به شمار می آیند که ممکن است تحت کنترل ما نباشند. شرایط آب و هوایی نمونه ای از عوامل محیطی است. اگر چه ممکن است نتوانید شرایط آب و هوایی را تغییر دهید، اما می توانید میزان قرارگیری در معرض عوامل را کنترل کنید.
ممکن است بعضی از فاکتورهای محیطی در پوسته پوسته شدن انگشتان دست نقش داشته باشند این فاکتورها عبارتند از:
اغلب اوقات علت پوسته شدن انگشتان دست، خشکی پوست است.
خشکی پوست معمولا در طول فصل زمستان شیوع بیشتری دارد. همچنین اگر با آب داغ دوش می گیرید یا حمام میکنید، ممکن است بیشتر در معرض خشکی پوست باشید. گاهی اوقات سورفکتانت های قوی موجود در صابون یا سایر لوازم آرایشی می توانند موجب خشکی پوست شوند.
علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
خارش، ترک خوردن پوست، از بین رفتن ملانین پوست یا تغییر رنگ، احساس کشیده شدن یا سفتی پوست
به علاوه پوست پوست شدن دست میتواند در طول فصل تابستان نیز به دلیل تعریق بیش از حد ایجاد گردد.
با رعایت موارد زیر می توانید از خشکی پوست جلوگیری کنید:
به دلیل متنوع بودن مرطوب کننده های موجود در داروخانه آنلاین داروکده، به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه انتخاب یک ترکیب مرطوب کننده متناسب با نوع پوست خود میتوانید به مقاله خانم الهه عبدالهی دکترای تخصصی فارماکولوژی با عنوان راهنمای انتخاب مرطوب کننده های پوست در مجله داروکده مراجعه فرمایید.
به منظور بهبود پوسته شدن انگشتان ناشی از شرایط آب و هوایی خشک یا مرطوب به این موارد توجه کنید:
یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که نوشیدن 2 لیتر آب اضافی در روز می تواند در بهبود خشکی پوست موثر باشد. اما هنوز به بررسی و تحقیقات بیشتری جهت تعیین تاثیر نوشیدن آب بر خشکی پوست نیاز است.
شستن بیش از حد انگشتان دست ممکن است منجر به لایه برداری پوست انگشتان شود. در واقع شستن مکرر دستها با صابون، لایه لیپیدی روی سطح پوست شما را از بین میبرد.
این امر میتواند موجب جذب صابون در لایه های حساس تر پوست شده و تحریک و پوسته پوسته شدن بیشتر انگشتان دست را در پی داشته باشد.
به عنوان مثال در اوج همه گیری بیماری کووید 19، زمانی که پزشکان دست های خود را به منظور رعایت موارد احتیاطی بیشتر، به میزان زیادی شستشو می دادند، با پوسته ریزی انگشتان دست مواجه می شدند.
آب داغ، عدم استفاده از مرطوب کننده ها بعد از شستشوی دست و استفاده از دستمال های کاغذی تحریک کننده می تواند روی پوست انگشتان دست اثر بگذارند.
به منظور جلوگیری از پوسته شدن کف دست، از محصولات حاوی سورفکتانتهای ملایم استفاده کنید.
با این حال از شستن دستها خودداری نکنید. زیرا شستن دست ها موثرترین راه برای کاهش انتشار میکروب هایی مانند ویروس آنفولانزا یا SARS-CoV-2 که باعث بروز بیماری کووید 19 می شود، به شمار می آید.
به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، در موارد زیر باید دست های خود را بشویید:
در نظر داشته باشید که بعد از شستشوی دست ها حتما از مرطوب کننده استفاده کنید.
به منظور ضد عفونی کردن دست ها ترجیحا از الکل استفاده نکنید. الکل می تواند پوست را خشک کرده و سبب پوسته شدن دست شود.
اگر چه رعایت بهداشت دست برای جلوگیری از انتشار میکروب ها ضروری است، اما مواردی وجود دارند که شستن دست ها می تواند وسواس گونه شود و زندگی روزمره شما را مختل کند. اگر احساس می کنید دچار این وضعیت هستید و علائم اختلال وسواس فکری اجباری (OCD) را دارید، شاید لازم باشد با پزشک در این مورد صحبت کنید.
قبل از انتخاب یک شوینده مناسب، باید ابتدا با نوع پوست خود آشنا شوید. روش های مختلفی برای تشخیص نوع پوست وجود دارند. برای آشنایی بیشتر با ساده ترین روش، می توانید مقاله الهه عبدالهی دکترای تخصصی فارماکولوژی را در مجله داروکده با عنوان چگونه برای پوست خود شوینده انتخاب کنیم؟ مطالعه نمایید.
قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید ممکن است باعث آفتاب سوختگی دست ها شود. پوست آسیب دیده بر اثر آفتاب سوختگی به هنگام لمس گرم و حساس است. به علاوه پوست شما ممکن است با تغییر رنگ مواجه شود. پوسته پوسته شدن دست یک علامت رایج در روزهای پس از آفتاب سوختگی به شمار می آید.
آفتاب سوختگی می تواند بسیار آزار دهنده باشد و ممکن است بهبود آن چند روز و یا یک هفته طول بکشد. استفاده منظم از ترکیبات ضد آفتاب تنها راه جلوگیری از بروز این عارضه است.
در طول دوره بهبودی، می توانید با استفاده از کمپرس آب سرد و یک ترکیب مرطوب کننده نواحی آسیب دیده بر اثر آفتاب سوختگی را درمان کنید. همچنین ممکن است یک داروی مسکن مانند استامینوفن و یا یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن نیز به کاهش علائم شما کمک کند. قابل ذکر است که تمامی محصولات موثر در بهبود علائم آفتاب سوختگی در داروخانه آنلاین داروکده با قیمت مناسب و تاریخ انقضای معتبر عرضه می شوند.
مکیدن انگشتان دست ممکن است علت پوسته شدن انگشتان دست و پا در کودکان باشد.. برای یک نوزاد یا کودک نوپا غیر عادی نیست که انگشت شست خود را بمکد. بسیاری از کودکان به مرور این عادت را ترک می کنند و بعضی از آنها به کمک بزرگسالان نیاز دارند.
اگر کودک شما انگشتان خود را به حدی می مکد که پوست آن ترک خورده و پوسته پوسته می شود، بهتر است با یک متخصص اطفال مشورت کنید. آنها می توانند شما را در مراحل بعد راهنمایی کنند.
گاهی اوقات پوسته پوسته شدن انگشتان نشانه یک بیماری زمینه ای است.
به خواندن ادامه مطلب ادامه دهید تا متوجه شوید کدام یک از شرایط گفته شده با پوسته پوسته شدن دست شما مرتبط است.
1- درماتیت تماسی
برخی از مواد شیمیایی اضافه شده به ترکیبات مرطوب کننده، صابون ها، شامپوها و سایر محصولات زیبایی ممکن است سبب تحریک پوست و پوسته ریزی انگشتان شوند. این مورد به عنوان درماتیت تماسی شناخته می شود.
مواد شیمیایی تحریک کننده عبارتند از :
عطرها، پماد های ضد باکتری، مواد نگهدارنده مانند فرمالدهید، ایزوتیازولینون ها، کوکامیدو پروپیل بتائین.
پوست انگشتان ممکن است به همه این مواد شیمیایی واکنش نشان ندهند. اما انجام آزمایش پچ توسط پزشک برای تعیین واکنش پوست شما یه یک ماده خاص ضروری است.
درمان درماتیت تماسی
برای جلوگیری از آسیب مواد شیمیایی حساسیت زا، به دنبال محصولاتی باشید که برای پوست های حساس طراحی شده و به بازار عرضه می شوند. این محصولات معمولا عاری از عطر و سایر مواد تحریک کننده هستند.
داروخانه اینترنتی داروکده محصولات موثر در درمان پوسته پوسته شدن دست را با کیفیت اصلی عرضه می کند و بر کلیه الزامات و پروتکل های نگهداری محصولات در انبار تمرکز کامل دارد.
2- حساسیت یا آلرژی
اگر به چیزی حساسیت دارید، پوست انگشتان شما ممکن است پوسته پوسته شود. به عنوان مثال به هنگام پوشیدن جواهرات ارزان قیمت ممکن است در معرض حساسیت عنصر نیکل قرار بگیرید. این حساسیت سبب تغییر رنگ و خارش پوست می شود. سپس پوست تاول زده و در نهایت پوسته پوسته می گردد.
آلرژی به ماده لاتکس نیز از دیگر عوامل حساسیت زا است. واکنش پوست فرد به لاتکس می تواند متفاوت باشد و ممکن است موجب بروز شوک آنافیلاکتیک شود که در این صورت نیاز به درمان فوری پزشک دارد. واکنش های خفیف تر این عارضه با خارش، لایه برداری پوست و تورم همراه است.
سایر عواملی که می توانند سبب پوسته پوسته شدن انگشتان دست شوند، عبارتند از:
ماده آکریلیک در ناخن مصنوعی، غذاها یا گیاهان و داروهای خاص
در صورتی که علائم آلرژی وخیم شد یا بیش از یک یا دو روز ادامه داشت، حتما به پزشک مراجعه نمایید.
درمان حساسیت یا آلرژی
نوع درمان در این مورد بستگی به نوع آلرژی دارد. ولی به طور کلی از استفاده و پوشیدن وسایلی که ممکن است که باعث ایجاد حساسیت پوست انگشتان شما شوند، مانند جواهرات ارزان قیمت و دستکش های لاتکس پرهیز کنید.
همچنین هنگام انجام هر فعالیتی که ممکن است شما را در معرض یک ماده حساسیتزا قرار دهد، باید از دستکش محافظ استفاده کنید.
برای تسکین نواحی تحریک شده می توانید یک ترکیب مرطوب کننده مصرف نمایید.
در برخی موارد ممکن است لازم باشد از پماد برای پوسته پوسته شدن انگشتان دست مانند پمادهای حاوی هیدروکورتیزون استفاده کنید.
3- کمبود نیاسین یا سمیت ویتامین A
دریافت خیلی کم یا بیش از حد برخی از ویتامین ها ممکن است موجب پوسته ریزی دست به ویژه نوک انگشتان شوند. پلاگرا وضعیتی است که در اثر کمبود ویتامین B3 یا نیاسین در رژیم غذایی بروز میکند و می تواند منجر به درماتیت، اسهال و حتی زوال عقل منجر شود. اگر چه پلاگرا معمولا به دلیل یک رژیم غذایی نامناسب به وجود می آید، اما بیماری های زمینه ای نیز می توانند در بروز آن اثرگذار باشند.
دریافت بیش از حد ویتامین A نیز می تواند باعث تحریک پوست دست و ترک خوردن ناخن ها گردد.
علائم دیگر آن عبارتند از :
حالت تهوع، سرگیجه، سردرد و خستگی
اگر این علائم را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید. آنها می توانند تشخیص دهند که چه چیزی سبب بروز این علائم روی پوست شما می شوند و راهنمایی های لازم را در این زمینه به شما ارائه می کنند.
درمان کمبود نیاسین یا سمیت ویتامین A
برای رفع کمبود نیاسین، مکمل های نیاسین تنها راه بازگرداندن سطح ویتامین B3 به حالت نرمال محسوب می شوند. بهتر است با پزشک درمورد اینکه آیا مکمل ها برای شما بی خطر هستند و یا چه مقدار از آنها را باید مصرف کنید، مشورت نمایید.
خشکی پوست و سایر علائم مرتبط با سمیت ویتامین A معمولا حدود 1 تا 4 هفته پس از قطع مصرف مکمل های ویتامین A با دوز بالا از بین میروند.
4- اگزمای دست
بروز علائم التهابی روی پوست (درماتیت آتوپیک) نیز ممکن است سبب ایجاد اگزمای انگشتان دست شود. اگزما یا خشکی پوست به عنوان درماتیت آتوپیک شناخته می شود که با تحریک و بروز التهاب روی پوست ظاهر می شود و ممکن است با علائم زیر همراه باشد:
اگر تا به حال این علائم را تجربه نکرده اید، به پزشک مراجعه کنید تا علت آن را تشخیص داده و شما را راهنمایی کنند که چه کاری بهتر است انجام دهید.
درمان اگزمای انگشتان دست
پوست آسیب دیده بر اثر اگزما را به آرامی لمس کنید. در درمان اگزمای دست، استفاده از صابون ها و پاک کننده های ملایم، اجتناب از شستشوی دست با آب داغ و مرطوب کردن مکرر آن بسیار مهم است.
اگر می دانید که ترکیبات محرک اگزما چه ترکیباتی هستند، از استفاده آنها پرهیز کنید یا هر زمان که باید با آنها برخورد داشته باشید، دستکش بپوشید.
گفتنی است که کلیه پمادها و محصولات بهبود دهنده اگزما و خشکی پوست از برترین برندهای ایرانی با تاریخ انقضای معتبر در داروخانه انلاین داروکده عرضه می شوند. داروکده با داشتن نماد اعتماد الکترونیکی پنج ستاره از مرکز توسعه تجارت الکترونیک و مجوز فعالیت قانونی در زمینه عرضه و فروش محصولات غیر دارویی و سلامت محور از دانشگاه علوم پزشکی ایران همواره به میزان سطح رضایت مصرف کنندگان توجه ویژه داشته و محصولات مورد نظر مشتریان را در بسته بندی های استاندارد و کوتاه ترین زمان ممکن برای آنها ارسال می کند.
5- پسوریازیس
علت پوست پوست شدن انگشتان دست می تواند بروز بیماری پسوریازیس باشد. . پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی است که می تواند به صورت پلاک های نقره ای یا سایر ضایعات روی پوست ظاهر شود.
اگر قبلا این علائم را روی دست خود مشاهده نکرده اید، به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دهد که آیا پسوریازیس سبب بروز پوسته ریزی انگشتان شما می شود یا خیر و اگر قبلا برنامه درمانی دریافت کردهاید، باید به رعایت آن پایبند باشید.
درمان علائم پسوریازیس
روش های درمانی بسیاری برای پسوریازیس وجود دارد، مانند استفاده از ترکیبات زیر:
صابون کل تار، اسید سالیسیلیک، کورتیکواستروئیدها و کلسیپوترین
6- اگزفولیاتیو کراتولیز
اگزفولیاتیو کراتولیز اغلب در طول فصل تابستان رخ می دهد. این وضعیت می تواند باعث تورم و تاول پوست انگشتان دست شود که در نهایت پوسته ریزی آن را در پی خواهد داشت. این امر همچنین موجب تغییر رنگ پوست و احساس خشکی و ترک خوردگی می گردد. صابون ها و پاک کننده های محرک می توانند این وضعیت را بدتر کنند.
درمان علائم اگزفولیاتیو کراتولیز
برای بهبود این عارضه لوسیون های نرم کننده دست می توانند کمک کننده باشند؛ ولی کورتیکواستروئیدها در بهبود پوسته ریزی انگشتان دست اثرگذار نیستند.
از دیگر درمان ها می توان به استفاده از آسیترتین رتینوئید خوراکی یا انجام نوعی فتوتراپی که به فتو شیمی درمانی معروف است، اشاره نمود. در روش فتوشیمی درمانی پوست را در معرض اشعه ماوراء بنفش قرار می دهند.
برای آشنایی با روش های درمانی بیشتر با پزشک مشورت کنید.
7- بیماری کاوازاکی
بیماری کاوازاکی یک بیماری نادر است که عمدتاً کودکان زیر 5 سال را مبتلا می کند. این بیماری در طی چند هفته رخ می دهد و علائم در سه مرحله مختلف ظاهر می شوند.
مرحله اول با تب بالا مشخص می شود که 5 روز یا بیشتر طول میکشد. در مرحله میانی، تورم و لایه برداری پوست دست می تواند منجر به پوسته پوسته شدن انگشتان شود. تغییر رنگ و تورم کف دست و پا معمولا در اواخر بیماری اتفاق می افتد.
اگر کودک شما این علائم را تجربه می کند، به منظور جلوگیری از آسیب قلبی و دریافت مراقبت های درمانی فوری به پزشک مراجعه کنید.
درمان علائم بیماری کاوازاکی
بیماری کاوازاکی عمدتاً با استفاده از آسپرین و آنتی بادی ها (ایمونوگلوبین داخل وریدی یا IVIG) درمان می شود. استفاده از آسپرین ممکن است برای کودکان زیر 16 سال مناسب نباشد زیرا خطر ابتلا به سندرم ری (Reye’s Syndrome) را افزایش می دهد. اما پزشک آن را برای تسکین درد، تب و التهاب مرتبط با بیماری کاوازاکی برای کودکان تجویز می کند. برای کاهش خطر مشکلات قلبی و کمک به مبارزه با بیماری، ترکیبات IVIG ممکن است به داخل ورید تزریق شوند. علائم کودک معمولا در عرض 36 ساعت پس از تزریق آن بهبود می یابد. اگر تب کاهش نیابد، ممکن است دوز دوم IVIG تجویز شود.
8- سندرم لایه برداری پوست آکرال
سندرم لایه برداری پوست آکرال یک بیماری ژنتیکی نادر است که ممکن است علت پوسته پوسته شدن کف دست باشد. علائم این سندرم معمولا خفیف هستند. علاوه بر پوسته ریزی دست، ممکن است کمی قرمزی و خارش را نیز تجربه کنید. در این صورت رطوبت و آسیب های پوستی مانند بریدگی می تواند شرایط را تشدید کنند.
درمان عوارض سندرم لایه برداری آکرال
سندرم پوست لایه برداری آکرال نیازی به درمان ندارد مگر اینکه پوست شما دچار تاول شود که در این صورت، پزشک برای جلوگیری از بروز عفونت، برنامه درمانی مناسب را تجویز می کند. استفاده از ترکیبات مرطوب کننده روی پوست می تواند به بهبود آن کمک کند.
9- بیماری ویروسی دست، پا و دهان
بیماری دست، پا و دهان یک بیماری ویروسی است که گاهی اوقات می تواند دلیل پوسته پوسته شدن انگشتان دست باشد و و عمدتاً نوزادان و کودکان خردسال را مبتلا می کند. این عارضه معمولا سبب شکل گیری بثورات در بدن و همچنین بروز تاول های دردناک در دهان و گلو می شود و به دنبال آن خوردن و نوشیدن کودکان را با مشکل مواجه می کند.
درمان علائم بیماری ویروسی دست، پا و دهان
به دلیل ویروسی بودن این بیماری، معمولاً علائم آن طی 7 تا 10 روز از بین میرود؛ اگرچه ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد تا علائم روی پوست برطرف شوند.
اگر این بیماری با بروز تب همراه باشد، داروهای کاهش دهنده تب بدون نسخه پزشک مانند استامینوفن می توانند کمک کننده باشند.
نوشیدن مقدار زیاد مایعات نیز برای هیدراته نگه داشتن پوست شما امری ضروری است.
دلایل زیادی وجود دارند که ممکن است سبب پوسته پوسته شدن دست شوند. علائم خفیف این عارضه را می توان با گذشت زمان و استفاده از درمان های خانگی، کرم ها یا مرطوب کننده هایOTC درمان نمود.
اگر علائم شدیدتر مانند درد شدید یا مشکلات تنفسی را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. ممکن است یک مشکل پزشکی جدی داشته باشید که نیاز به درمان فوری دارد.
همچنین اگر پوست پوست شدن انگشتان بعد از گذشت یک هفته بهبود نیافت، به پزشک مراجعه کرده و برنامه درمانی مناسب پوست خود را دریافت کنید.
در ادامه به برخی از سوالات رایج در مورد پوسته پوسته شدن انگشتان دست پاسخ داده شده است.
1- چگونه پوسته شدن انگشتان دستم را برطرف کنم؟
استفاده از ترکیبات مرطوب کننده می تواند در حفظ رطوبت پوست انگشتان و کاهش پوسته پوسته شدن آن ها اثرگذار باشد.
دست های خود را بیشتر از حد لازم نشویید. از استفاده از آب داغ، صابون یا سایر محصولات بهداشتی حاوی سورفکتانت های قوی خودداری کنید.
استفاده از محصولات ضد آفتاب ممکن است به جلوگیری از بروز علائم ناشی از آفتاب سوختگی و متعاقب آن پوسته پوسته شدن دست کمک کند.
2- علت پوسته پوسته شدن انگشتان دست چیست؟
علت پوسته شدن کف دست و انگشتان می تواند بروز بیماری های پوستی مانند اگزمای دست، اگزمای دیسیدروتیک یا پسوریازیس باشد. یکی دیگر از بیماری هایی که نادر بوده و در کودکان زیر 5 سال دیده می شود، بیماری کاوازاکی است. این بیماری علاوه بر پوسته شدن انگشتان دست، ممکن است منجر به بروز بیماری ویروسی دست، پا و دهان در کودکان گردد.
3- چرا پوست دست پوسته پوسته می شود؟
پوسته پوسته شدن ناگهانی دست ممکن است به دلایل مختلفی مانند تماس با مواد شیمیایی تحریک کننده یا حساسیت زا و یا قرارگیری در معرض شرایط آب و هوایی نامناسب مانند رطوبت کم بروز کند. همچنین پوسته ریزی مداوم انگشتان می تواند ناشی از یک بیماری پوستی مانند اگزمای دست یا پسوریازیس باشد.
4- چرا در تابستان انگشتان دستم با پوسته پوسته شدن مواجه می شود؟
زمانی که هوا گرم است، دستهای شما بیشتر عرق کرده که این امر ممکن است پوست شما را تحریک کند و باعث پوسته ریزی شود. به علاوه پوست پوست شدن انگشتان دست در طول تابستان ممکن است ناشی از آفتاب سوختگی باشد؛ درواقع بدن شما با تسکین آفتاب سوختگی، پوست آسیب دیده را می ریزد.
پوست پوست شدن انگشتان دست بر اثر خشکی پوست یا محرک های محیطی به وجود می آید. اما گاهی اوقات یک بیماری زمینه ای سبب برور آن می شود. اگر راهکارهای ذکر شده در این مقاله برای درمان خانگی پوسته شدن انگشتان دست موثر واقع نشد، به پزشک مراجعه کنید تا علل موثر در بروز این عارضه را برای شما مشخص کند و گزینه هایی را برای درمان آن پیشنهاد دهد.
قابل ذکر است که نگارش این مقاله براساس اطلاعات اولیه منتشر شده در مقاله (What Causes Peeling Fingertips and How Is It Treated) و چاپ شده در مجله healthline، توسط خانم بهاره شاه محمدی، کارشناس علمی داروکده و همچنین ویراستاری علمی مقاله بر عهده دکتر کربلایی (داروساز) و عضو تیم علمی داروکده انجام گرفته است.
پرسش و پاسخ
ثبت دیدگاه
پیام به صورت خصوصی ثبت گردد
منابع:
مقالات مرتبط
مجله داروکده یک مجله اینترنتی است که شما را در امر آشنایی، تهیه و مصرف صحیح محصولات سلامت محور یاری میرساند.
استفاده از مطالب مجله داروکده فقط برای مقاصد غیرتجاری و با ذکر منبع و درج لینک بلامانع است . کلیه حقوق این مجله به وب سایت داروکده تعلق دارد