محصولات گلوتامین

گلوتامین چیست؟

گلوتامین فراوان‌ترین آمینو اسید موجود در بدن است. این اسید آمینه در عضلات ساخته می‌شود و از طریق سیستم گردش خون به اندام‌های مختلف بدن انتقال می‌یابد. گلوتامین در ساخت سایر آمینو اسیدها، گلوکز و پروتئین‌ها نقش دارد.

انواع گلوتامین

ال گلوتامین و دی گلوتامین

گلوتامین همانند بسیاری دیگر از اسیدهای آمینه به دو فرم مختلف وجود دارد: ال گلوتامین و دی گلوتامین

ال گلوتامین و دی گلوتامین شباهت بسیاری به یکدیگر داشته و تنها کمی در آرایش مولکولی با یکدیگر تفاوت دارند. در حالی که ال گلوتامین در ساخت پروتئین‌ها و برخی از سایر عملکردها نقش دارد، به نظر می‌رسد دی گلوتامین در بدن موجودات زنده بی‌اهمیت باشد.

گلوتامین در غذاها و مکمل‌های تغذیه‌ای به فرم ال گلوتامین وجود دارد. بر روی برچسب تغذیه‌ای برخی از مکمل‌ها گلوتامین به صورت ال گلوتامین قید می‌گردد و برخی دیگر از محصولات از اصطلاح کلی گلوتامین استفاده می‌کنند.

فواید گلوتامین

گلوتامین و تقویت سیستم ایمنی بدن

یکی از مهم‌ترین عملکردهای گلوتامین نقش این آمینو اسید در عملکرد سیستم ایمنی است.

گلوتامین یک منبع سوخت حیاتی برای سلول‌های ایمنی از جمله گلبول‌های سفید و برخی سلول‌های روده است. روده‌ها بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن را تشکیل می‌دهند.

در طول بیماری یا آسیب، بدن ممکن است قادر به تولید مقادیر کافی گلوتامین نباشد. مکمل گلوتامین می‌تواند به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و حفظ ذخایر پروتئینی در بدن کمک کند.

گلوتامین و سلامت روده

گلوتامین سوخت اصلی سلول‌های روده کوچک است. از طرفی گلوتامین در حفظ پرزهای روده ضروری است و از این طریق از ورود باکتری‌ها به روده کوچک یا دیواره روده جلوگیری می‌کند.

گلوتامین و ریکاوری عضلات

گلوتامین برای حفظ پروتئین عضلات ضروری است. مکمل گلوتامین ممکن است در کاهش احساس خستگی و بهبود ریکاوری پس از تمرین کمک‌کننده باشد.

مطالعات نشان می‌دهند که هنگام مصرف مکمل گلوتامین، ورزشکاران درد عضلانی کمتری را تجربه کرده و به میزان کمتری شاهد کاهش قدرت بوده‌اند.

مکمل گلوتامین هم‌چنین ممکن است آسیب عضلانی را کاهش داده و موجب بهبود عملکرد ورزشی گردد، اما تحقیقات در رابطه با این اثرات ادامه دارد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فواید  ونحوه مصرف مکمل گلوتامین در بدنسازی به مقاله "مکمل گلوتامین برای بدنسازی" مراجعه نمایید.

سایر موارد مصرف گلوتامین

 یک فرآورده دارویی از گلوتامین با نام Endari به منظور کاهش عوارض ناشی از بیماری کم‌خونی داسی شکل کاربرد دارد.

از دیگر موارد مصرف گلوتامین می‌توان به استفاده از آن در سوختگی‌های شدید، تروما، کاهش وزن غیر ارادی در افراد مبتلا به ایدز و ریکاوری پس از جراحی اشاره نمود.

عوارض گلوتامین

گلوتامین تا دوزهای 40 گرم در روز احتمالا ایمن است. به طور کلی عوارض جانبی مصرف گلوتامین خفیف است و ممکن است شامل نفخ، حالت تهوع، سرگیجه، سوزش سر دل و درد معده باشد.

گلوتامین و ریزش مو

آیا گلوتامین باعث ریزش مو می‌شود؟ تا به امروز شواهدی مبنی بر این که گلوتامین موجب شروع ریزش و یا تشدید ریزش مو گردد، گزارش نشده است.

از آنجایی که گلوتامین با دنیای بدنسازی مرتبط است، ممکن است توسط برخی افراد که با این آمینو اسید آشنایی ندارند، به اشتباه به عنوان یک استروئید آنابولیک در نظر گرفته شود.

مصرف استروئیدهای آنابولیک غیر مجاز با عوارض جانبی از جمله احتمال ریزش مو همراه است، اما گلوتامین یک استروئید نیست.

استفاده از مکمل‌ گلوتامین ایمن و مجاز است و هیچ عارضه جدی در افراد سالم ایجا نمی‌کند.

گلوتامین و بیماری‌های کبدی و کلیوی

از آنجایی که گلوتامین در بدن ما ساخته می‌شود و در بسیاری از غذاها نیز یافت می‌گردد، مصرف مکمل گلوتامین در مقادیر نرمال در افراد سالم ایمن است.

با این حال، در برخی شرایط خاص می‌بایست قبل از مصرف مکمل گلوتامین با پزشک مشورت شود. به عنوان مثال در افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی و کلیوی، مکمل گلوتامین ممکن است موجب تشدید علائم بیماری گردد.

حساسیت به گلوتامین

در صورت حساسیت به گلوتامین و یا چنانچه گلوتامین در مقادیر بسیار بالا دریافت گردد، ممکن است عوارض جانبی مانند حالت تهوع، استفراغ، درد مفاصل و کهیر مشاهده شود.

در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی و یا هر واکنش جانبی دیگر، به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.

در صورت حساسیت به مونوسدیم گلوتامات (MSG) ممکن است به گلوتامین نیز حساسیت داشته باشید. گلوتامین در بدن به گلوتامات تبدیل می‌شود.

بهترین زمان مصرف گلوتامین

مکمل گلوتامین بسته به شرایط فردی هر شخص مانند هدف از دریافت مکمل، سایر مکمل‌های مصرفی و برنامه تمرین می‌تواند در زمان‌های متفاوتی از روز دریافت گردد. در اینجا به شرح برخی زمان‌های مناسب مصرف مکمل گلوتامین می‌پردازیم.

مصرف گلوتامین قبل یا بعد از تمرین

سطوح گلوتامین پلاسما پس از تمرینات ورزشی استقامتی و طولانی مدت کاهش می‌یابد. از این رو، مصرف مکمل گلوتامین بعد از تمرین می‌تواند در دستیابی به بیشترین میزان فواید این مکمل کمک‌کننده باشد.

گلوتامین می‌تواند اثرات مثبتی در جلوگیری از آسیب و تحلیل عضلانی و کمک به حفظ عضلات داشته باشد.

گلوتامین ریکاوری بعد از تمرین را تسریع و فرد را برای جلسه بعدی تمرین آماده می‌کند. مصرف مکمل گلوتامین حین و یا بعد از تمرین ممکن است فواید بیشتری نسبت به دریافت این مکمل قبل از تمرین داشته باشد.

مصرف گلوتامین قبل از غذا

ال گلوتامین نقش مهمی در حفظ پوشش محافظتی روده دارد. سطوح بالای استرس، غذاهای ناسالم و بیماری‌های گوارشی می‌توانند به سلول‌های پوششی روده آسیب برسانند و فرد را مستعد حمله پاتوژن‌ها (عوامل بیماری‌زا) کنند.

مصرف مکمل گلوتامین قبل از وعده غذایی می‌تواند در حفظ سلامت روده مفید باشد.

مصرف گلوتامین صبح ناشتا

گلوتامین را می‌توان بعد از بیدار شدن از خواب و با معده خالی نیز دریافت کرد.

در طول خواب بدن شما تقریبا به مدت 8 ساعت از پروتئین محروم بوده است. مصرف مکمل ال گلوتامین به صورت ناشتا در هنگام صبح می‌تواند به آمادگی عضلاتتان به منظور انجام روتین ورزشی در ابتدای روز کمک کند.

مصرف گلوتامین قبل از خواب

دریافت مکمل گلوتامین قبل از خواب می‌تواند در افزایش سطح هورمون رشد کمک‌کننده باشد.

این امر می‌تواند به ویژه برای افرادی که با هدف افزایش توده عضلانی تحت تمرینات ورزشی شدید هستند، مفید باشد. هورمون رشد به تغذیه عضلات با ریزمغذی‌های اساسی حتی در طول خواب کمک می‌کند.

گلوتامین در چه غذاهایی وجود دارد؟

گلوتامین به طور طبیعی در طیف گسترده‌ای از غذاها یافت می‌شود. مقدار گلوتامین موجود در یک رژیم غذایی معمول 3 تا 6 گرم در روز تخمین زده شده است؛ با این وجود، این میزان می‌تواند بسته به رژیم غذایی خاص هر فرد متفاوت باشد.

بیشترین میزان گلوتامین به دلیل محتوای بالای پروتئینی محصولات حیوانی، در این فرآورده‌ها یافت می‌شود.

اگرچه برخی منابع گیاهی مانند برنج سفید و ذرت حاوی درصد بالایی از اسید آمینه گلوتامین در ساختار پروتئینی خود هستند، ولی در مجموع محتوای پروتئینی پایینی دارند.

با این توضیحات، گوشت و سایر فرآورده‌های حیوانی ساده‌ترین راه برای دریافت مقادیر بالای گلوتامین هستند. دریافت مقادیر کافی پروتئین از رژیم غذایی می‌تواند تضمین‌کننده دریافت مقادیر کافی آمینو اسید گلوتامین باشد.

آیا گلوتامین به کاهش وزن کمک می‌کند؟

اگرچه پژوهش‌ها در رابطه با تاثیر گلوتامین بر کاهش وزن محدود است، برخی مطالعات نشان می‌دهند که گلوتامین از طریق تغییر در فلور میکروبی روده، کاهش التهاب و افزایش حساسیت به انسولین می‌تواند در تسریع کاهش وزن در کوتاه مدت کمک‌کننده باشد.

 با این حال، اثرات طولانی مدت گلوتامین برای لاغری شناخته شده نیست و تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.

با این توضیحات می‌توان گفت که گلوتامین را نمی‌توان یک راه حل سریع برای کاهش وزن در نظر گرفت. آنچه برای دستیابی به بهترین نتیجه در روند کاهش وزن حائز اهمیت است، پیروی از سبک زندگی سالم و داشتن رژیم غذایی متعادل می‌باشد.

در کنار رعایت این موارد و در صورت تمایل به تسریع روند کاهش وزن می‌توان از فرآورده‌های کمک‌کننده در این زمینه مانند مکمل‌های کافئین، محصولات کاهش‌دهنده اشتها و فرآورده‌های ال کارنیتین نیز بهره گرفت. به منظور مشاهده طیف گسترده‌ای از سایر فرآورده‌های مفید در کاهش وزن می‌توانید به صفحه گروه محصولات کاهش وزن مراجعه نمایید.

آیا گلوتامین باعث افزایش وزن می‌شود؟

بر اساس مطالعات فعلی، شما نباید با مصرف مکمل گلوتامین شاهد افزایش وزن باشید.

 به نظر می‌رسد که اسید آمینه گلوتامین تنها بر روی بافت عضلانی بدون چربی تاثیر می‌گذارد و نه بر روی ذخایر چربی بدن. دریافت مکمل گلوتامین تغییری در متابولیسم بدن ایجاد نکرده و تاثیری بر مقدار کالری مورد نیاز روزانه بدن نخواهد داشت.

 اگرچه، زمانی که مکمل glutamine را در کنار تمرینات قدرتی مناسب استفاده کنید، ممکن است شاهد افزایش وزن ناشی از افزایش توده عضلانی باشید.

مطالعات بیشتری برای تعیین تاثیر دقیق گلوتامین بر عضله در افراد سالم مورد نیاز است.

آیا گلوتامین حجم می‌دهد؟

شواهدی مبنی بر اینکه مکمل گلوتامین به ساخت عضلات کمک کند و یا اینکه باعث بهبود ترکیب بدنی گردد، وجود ندارد.

 بنابراین، چنانچه به دنبال افزایش حجم عضلانی هستید، اطمینان از دریافت پروتئین به میزان کافی و مصرف مکمل‌های دیگری مانند کراتین و گینر  از اهمیت بیشتری برخوردار است.

به طور کلی به منظور دستیابی به حجم عضلانی مطلوب توجه به سه نکته الزامی است:

1. دریافت کالری بیشتر نسبت به مقدار کالری که می‌سوزانید.
2. مصرف میزان کافی پروتئین
3. داشتن یک برنامه ورزشی مناسب که عضلاتتان را به چالش بکشد.

خرید گلوتامین

با توجه به تنوع مکمل‌های گلوتامین موجود در بازار، انتخاب بهترین مکمل گلوتامین و در نتیجه خرید مکمل گلوتامین می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. در اینجا به برخی فاکتورهایی که می‌توان در خرید گلوتامین مد نظر قرار داد اشاره می‌کنیم.

انواع مکمل گلوتامین

مکمل گلوتامین به سه فرم پودر گلوتامین، قرص گلوتامین و کپسول گلوتامین در بازار مکمل‌های تغذیه‌ای عرضه می‌شود. افراد می‌توانند بسته به فرم ترجیحی خود در مصرف مکمل glutamine، این مکمل را به یکی از سه فرم پودر، قرص و یا کپسول تهیه نمایند.

بهترین مارک گلوتامین

با در نظر گرفتن تنوع بالای محصولات موجود در دسته مکمل‌های گلوتامین، تصمیم‌گیری در رابطه با انتخاب بهترین برند گلوتامین می‌تواند دشوار باشد.

 به طور کلی می‌توان مکمل‌های تغذیه‌ای را از لحاظ نحوه تولید و تامین به سه دسته ایرانی، خارجی (وارداتی) و تحت لیسانس تقسیم کرد.

بهترین گلوتامین ایرانی

طی سال‌های اخیر شرکت‌های متعددی در ایران اقدام به تولید مکمل‌های ورزشی کرده‌اند که غالبا محصولاتی با کیفیت بالا تولید می‌کنند.

از شناخته‌شده‌ترین برندهای مکمل‌های ورزشی در کشور ایران می‌توان به دوبیس، PNC (کارن)، پگاه، ژن استار  و  ویثر نوتریشن اشاره کرد.

پودر گلوتامین دوبیس، پودر ال گلوتامین PNC، کپسول گلوتامین PNC، ال گلوتامین ژن استار، ال گلوتامین اولترا پاور 300 گرمی پگاه و ال گلوتامین 500 گرمی ویثر از جمله مکمل‌های گلوتامین تولید شده در کشور ایران می‌باشند.

بهترین گلوتامین خارجی و تحت لیسانس

همانند مکمل‌های ورزشی تولید داخل، مکمل‌های خارجی و تحت لیسانس نیز چنانچه دارای تاییدیه سازمان غذا و دارو باشند و از داروخانه تهیه شوند، قابل اطمینان بوده و می‌توانند در دستیابی ورزشکاران به اهداف تمرینی آن‌ها کمک‌کننده باشند.

از جمله نام‌آشناترین مکمل‌های گلوتامین در این دسته می‌توان گلوتامین الیمپ، گلوتامین ایرون مکس، گلوتامین آلمکس، گلوتامین بایوتک، گلوتامین بلید اسپورت، گلوتامین پی اچ دی (PhD)، گلوتامین ترک نوتریشن، گلوتامین یوروویتال و گلوتامین ON (اپتیموم نوتریشن) را نام برد.

قیمت گلوتامین

قیمت مکمل گلوتامین همانند سایر مکمل‌های تغذیه‌ای موجود در داروکده بر اساس فاکتورهای رسمی شرکت‌های پخش تعیین می‌شود و داروکده نقشی در قیمت‌گذاری محصولات ندارد.

قیمت هر یک از مکمل‌های گلوتامین موجود در داروکده از طریق صفحه گروه مکمل گلوتامین قابل مشاهده است.

گلوتامین اصل

از کجا بفهمیم گلوتامین اصل است؟

به برچسب اصالت موجود بر روی کالا توجه کنید. اصالت فرآورده‌های سلامت‌محور از طریق این برچسب قابل استعلام است.

آنچه در ابتدای امر اهمیت دارد، حصول اطمینان از مخدوش و پاره نبودن برچسب اصالت است.پس از اطمینان از این مساله برچسب را بخراشید تا عدد 16 رقمی زیر برچسب مشخص شود.

 اصالت مکمل‌های تغذیه‌ای با استفاده از این کد از طریق سامانه پیامکی به شماره 20008822 و یا وبسایت www.ttac.ir  قابل پیگیری است.

به منظور کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید نحوه بررسی اصالت محصولات سلامت‌محور  را در پایگاه خبری سازمان غذا و دارو مطالعه نمایید.

خرید گلوتامین اصل

مراکز مجاز عرضه مکمل‌های ورزشی داروخانه‌ها هستند. شما می‌توانید با اطمینان خاطر گلوتامین اصل را به صورت غیر حضوری از داروکده (وب‌سایت رسمی داروخانه مرکزی جمالزاده) تهیه کنید.

 هم‌چنین در صورت تمایل به خرید حضوری مکمل گلوتامین می‌توانید به داروخانه مرکزی جمالزاده مراجعه نمایید.

سوالات متداول

گلوتامین چیست؟

گلوتامین یک آمینو اسید است. گلوتامین در ساخت پروتئین نقش دارد و به حفظ عملکرد طبیعی سیستم ایمنی و سلامت روده کمک می‌کند.

 ال-گلوتامین فرمی از گلوتامین است که در غذاها، مکمل‌های تغذیه‌ای و بدن انسان یافت می‌شود.

آیا مصرف مکمل گلوتامین موجب ریزش مو می‌شود؟

با استناد به شواهد موجود می‌توان گفت که مکمل‌یاری با گلوتامین نمی‌تواند موجب ریزش و یا تشدید ریزش مو شود.

تالیف: الهه عبدالهی دکترای فارماکولوژی و مهرناز علیزاده کارشناس تغذیه