مهمترین علائم کمبود ویتامین E

مهمترین علائم کمبود ویتامین E

در این قسمت از مجله علمی داروکده به بررسی علل کمبود ویتامین E و همچنین علائم کمبود ویتامین E خواهیم پرداخت.

مهتاب باقری دیزج

نویسنده: مهتاب باقری دیزج

تحریریه داروکده

آخرین به روزرسانی:

30 آبان 1403

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

darukade
darukade
darukade

30 آبان 1403

187

eye icon

مهمترین علائم کمبود ویتامین E

کمبود ویتامین E یکی از مسائلی است که کمتر به آن توجه می‌شود، اما می‌تواند تاثیرات چشمگیری بر سلامت عمومی بدن بگذارد. این ویتامین که به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی شناخته می‌شود، در محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو نقش کلیدی دارد. کمبود ویتامین E می‌تواند به مشکلات متعددی منجر شود که اغلب به‌طور نامحسوس ظاهر می‌شوند و ممکن است تا مدت‌ها تشخیص داده نشوند. علائم کمبود ویتامین E شامل ضعف عضلانی، مشکلات بینایی و اختلالات عصبی است، که به‌ویژه در افرادی با بیماری‌های گوارشی و جذب ضعیف چربی‌ها شایع‌تر است.

شناخت کمبود ویتامین ای برای جلوگیری از عوارض جدی‌تر این ویتامین ضروری است، زیرا این نشانه‌ها می‌توانند به مشکلات بلندمدتی منجر شوند که درمان آن‌ها دشوار خواهد بود. در این مقاله، به بررسی مهم‌ترین علائم کمبود ویتامین ای خواهیم پرداخت و توضیح می‌دهیم که چگونه می‌توان این نشانه‌ها را به موقع شناسایی کرد و از کمبود این ویتامین ضروری جلوگیری نمود.

 

 

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

  • ویتامین E چیست؟
  • چه عواملی باعث کمبود ویتامین E می‌شود؟
  • نشانه‌های کمبود ویتامین E در بدن را بشناسیم
  • علائم کمبود ویتامین ای در مردان
  • علائم کمبود ویتامین ای در زنان
  • کمبود ویتامین E در کودکان
  • اثرات کمبود ویتامین ای روی پوست
  • کمبود ویتامین E و افسردگی
  • کمبود ویتامین E و ریزش مو
  • درمان کمبود ویتامین E

مدت زمان تقریبی مطالعه: 10 دقیقه

 

ویتامین E چیست؟

ویتامین E یک ویتامین محلول در چربی با خواص آنتی‌اکسیدانی قوی است که نقش مهمی در محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو ایفا می‌کند. این ویتامین با خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد در بدن، از آسیب به غشای سلولی، پروتئین‌ها و DNA جلوگیری می‌کند. همچنین، از جمله خواص ویتامین E می‌توان به عملکرد صحیح سیستم ایمنی و جلوگیری از بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی‌عروقی و اختلالات عصبی اشاره کرد. منابع اصلی ویتامین E  شامل روغن‌های گیاهی، آجیل، دانه‌ها و سبزیجات برگ سبز است، و کمبود آن می‌تواند به علائمی نظیر ضعف عضلانی، کاهش ایمنی بدن و مشکلات بینایی منجر شود.

 

چه عواملی باعث کمبود ویتامین E می‌شود؟

کمبود ویتامین E در بدن به ندرت در افرادی که تغذیه متعادل دارند دیده می‌شود؛ با این حال، در شرایط خاصی، ممکن است کمبود ویتامین E در بدن رخ دهد. این ویتامین به دلیل محلول بودن در چربی، نیازمند وجود چربی‌های کافی برای جذب در سیستم گوارش است. بنابراین، یکی از دلایل اصلی کمبود ویتامین E، اختلالات گوارشی‌ است که بر جذب چربی‌ها تأثیر می‌گذارند. به عنوان مثال، بیماری‌هایی مانند سیستیک فیبروزیس، بیماری کرون و سندروم روده کوتاه می‌توانند جذب چربی و ویتامین‌های محلول در چربی را کاهش دهند و منجر به کمبود ویتامین ای در بدن شوند.

همچنین، کمبود ویتامین ای ممکن است در افرادی که رژیم‌های غذایی بسیار کم‌چربی دارند، افرادی که با اختلالات ژنتیکی نادر در متابولیسم لیپوپروتئین‌ها مواجه هستند و نوزادان نارس که ذخایر ویتامین E کمی دارند، ایجاد شود. به ویژه، نوزادان نارس به دلیل رشد ناکافی سیستم گوارش و ذخایر محدود ویتامین E در بدن، بیشتر در معرض کمبود ویتامین E قرار دارند، که می‌تواند به آسیب اکسیداتیو در بافت‌ها و سیستم عصبی منجر شود.

به طور کلی، کمبود ویتامین ای در بدن می‌تواند باعث بروز علائمی همچون ضعف عضلانی، اختلالات عصبی، کاهش ایمنی و مشکلات بینایی شود. از این رو، تشخیص به‌موقع و درمان کمبود ویتامین E به ویژه در افرادی که در معرض خطر هستند، از اهمیت زیادی برخوردار است.

 

 

نشانه‌های کمبود ویتامین E در بدن را بشناسیم

علائم کمبود ویتامین E در بدن می‌تواند گسترده باشد، زیرا این ویتامین نقشی اساسی در محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو ایفا می‌کند. از جمله نشانه های کمبود ویتامین E می‌توان به ضعف عضلانی و تحلیل بافت عضلات اشاره کرد، چرا که این ویتامین برای حفظ سلامت عضلات و سیستم عصبی ضروری است.

کمبود ویتامین E باعث چه می‌شود؟ یکی از مهم‌ترین اثرات کمبود این ویتامین، اختلال در عملکرد سیستم عصبی است. علائم کمبود ویتامین E در این حوزه شامل از دست دادن حس تعادل و هماهنگی عضلانی، مشکل در کنترل حرکات و اختلالات حسی مانند بی‌حسی یا گزگز در اندام‌ها است. این مشکلات به دلیل نقش ویتامین E در محافظت از سلول‌های عصبی رخ می‌دهد.

کمبود ویتامین E چه عوارضی دارد؟ علاوه بر مشکلات عضلانی و عصبی، عوارض کمبود ویتامین E بر روی سیستم ایمنی بدن نیز قابل توجه است. این ویتامین با محافظت از غشاهای سلولی و سلول‌های ایمنی، در تقویت سیستم ایمنی نقش دارد. بنابراین، در پاسخ به سوال کمبود ویتامین ای باعث چه بیماری می‌شود می‌توان گفت به دلیل تضعیف سیستم ایمنی ناشی از کمبود ویتامین E، خطر ابتلا به عفونت‌ها در این شرایط افزایش پیدا می‌کند. نشانه کمبود ویتامین E در سیستم ایمنی می‌تواند شامل عفونت‌های مکرر و کاهش مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها باشد.

علایم کمبود ویتامین E ممکن است شامل مشکلات بینایی نیز باشد، زیرا این ویتامین در حفظ سلامت شبکیه و سلول‌های بینایی نقش دارد. در نتیجه، یکی از نشانه های کمبود ویتامین ای ممکن است تاری دید یا کاهش کیفیت دید باشد. همچنین، عوارض کمبود ویتامین ای می‌تواند شامل اختلالات شناختی و کاهش حافظه، به ویژه در افراد مسن باشد، زیرا ویتامین E به عنوان یک آنتی‌اکسیدان از مغز در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کند.

به طور خلاصه، در پاسخ به سوال متداول علائم کمبود ویتامین E چیست باید گفت علائم کمبود ویتامین ای شامل مجموعه‌ای از مشکلات عصبی، عضلانی، بینایی و ایمنی است که بر سلامت فرد تأثیر می‌گذارد. از جمله علائم کمبود ویتامین ای در بدن می‌توان ضعف عضلانی، اختلالات عصبی، کاهش مقاومت در برابر عفونت‌ها، مشکلات بینایی و کاهش شناختی را ذکر نمود. با توجه به گستردگی علایم کمبود ویتامین ای، اهمیت تامین کافی ویتامین E برای حفظ سلامت بدن و جلوگیری از عوارض کمبود ویتامین E امری ضروری است.

 

 

علائم کمبود ویتامین ای در مردان

کمبود ویتامین E در مردان می‌تواند اثرات جدی بر سلامت عمومی و عملکرد بدنی آن‌ها داشته باشد. علائم کمبود ویتامین ای در مردان شامل کاهش توانایی عضلانی و ضعف عضلات است که به دلیل نقش ویتامین E به عنوان یک آنتی‌اکسیدان در محافظت از عضلات در برابر آسیب‌های اکسیداتیو و استرس اکسیداتیو رخ می‌دهد. این ویتامین در حفاظت از غشای سلولی و افزایش مقاومت سلول‌ها در برابر آسیب نقش مهمی ایفا می‌کند، و نبود آن منجر به تحلیل و تضعیف بافت‌های عضلانی می‌شود.

یکی از مهم‌ترین علائم کمبود ویتامین E در مردان، کاهش کیفیت اسپرم و کاهش قدرت باروری است. تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود ویتامین ای در مردان با کاهش کیفیت و حرکت اسپرم و افزایش میزان استرس اکسیداتیو در دستگاه تناسلی همراه است، که می‌تواند باعث آسیب به DNA اسپرم و در نتیجه کاهش توان باروری شود.

علائم کمبود ویتامین E در مردان همچنین شامل مشکلاتی در سلامت قلب و عروق می‌شود. ویتامین E به کاهش تجمع پلاک‌های خونی و جلوگیری از اکسیداسیون کلسترول LDL کمک می‌کند. کمبود ویتامین E در مردان ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی شود که در مردان میانسال و سالمند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

به طور کلی، علائم کمبود ویتامین ای در مردان می‌تواند شامل ضعف عضلانی، کاهش توان باروری و افزایش خطر بیماری‌های قلبی باشد. این نشانه‌ها تأکیدی بر اهمیت تأمین ویتامین E برای حفظ سلامت، عملکرد بدنی و سلامت سیستم تولید مثل در مردان دارد.

 

 

علائم کمبود ویتامین ای در زنان

کمبود ویتامین E در زنان می‌تواند اثرات منفی متعددی بر سلامت آن‌ها بگذارد. یکی از علائم کمبود ویتامین E در زنان کاهش سلامت پوست و مو است. ویتامین E به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی، با محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب اکسیداتیو، به حفظ شادابی و سلامت پوست کمک می‌کند. در صورت کمبود ویتامین ای در زنان، پوست ممکن است خشک، شکننده و مستعد چین و چروک زودرس شود، که این امر می‌تواند به دلیل کاهش توانایی پوست در حفظ رطوبت و مقابله با عوامل مضر محیطی باشد.

از دیگر علائم کمبود ویتامین ای در زنان می‌توان به مشکلات هورمونی و عوارض مربوط به سیستم تولیدمثل اشاره کرد. ویتامین E نقش مهمی در تعادل هورمون‌های جنسی ایفا می‌کند و کمبود آن ممکن است به اختلالات قاعدگی و نوسانات خلقی منجر شود. کمبود ویتامین E در زنان حتی می‌تواند با کاهش باروری و مشکلات بارداری همراه باشد. مطالعات نشان داده‌اند که ویتامین E در حفظ سلامت تخمک‌ها و بهبود کیفیت آن‌ها موثر است و در نتیجه، کمبود این ویتامین می‌تواند به کاهش شانس باروری کمک کند.

علاوه بر این، علائم کمبود ویتامین E در زنان ممکن است شامل ضعف سیستم ایمنی و کاهش مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها باشد. زنان مبتلا به کمبود این ویتامین ممکن است بیشتر به عفونت‌های مکرر، سرماخوردگی و سایر بیماری‌های مرتبط با سیستم ایمنی مبتلا شوند. این کاهش مقاومت به دلیل نقش ویتامین E در حمایت از عملکرد سلول‌های ایمنی و کاهش التهاب در بدن رخ می‌دهد.

به طور کلی، کمبود ویتامین ای در زنان می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر سلامت پوست، سیستم هورمونی و ایمنی داشته باشد. بنابراین، تامین کافی این ویتامین برای حفظ سلامت عمومی و مقابله با علائم کمبود ویتامین E در زنان اهمیت زیادی دارد.

 

 

کمبود ویتامین E در کودکان

کمبود ویتامین E در کودکان می‌تواند اثرات زیان‌باری بر رشد و سلامت عمومی آنها داشته باشد، زیرا این ویتامین نقشی کلیدی در رشد سلولی، عملکرد سیستم ایمنی و سلامت عصبی دارد. یکی از علائم کمبود ویتامین ای در کودکان ضعف عضلانی است. کودکان مبتلا به کمبود ویتامین E ممکن است دچار تأخیر در رشد عضلانی و ضعف حرکتی شوند، که این امر می‌تواند به کاهش توانایی در انجام فعالیت‌های روزمره و تأخیر در مراحل رشد منجر شود.

دیگر علائم کمبود ویتامین ای در کودکان شامل مشکلات عصبی می‌شود. ویتامین E با محافظت از غشاهای سلولی عصبی به حفظ سلامت و عملکرد نورون‌ها کمک می‌کند. در کودکان مبتلا به کمبود این ویتامین، مشکلات عصبی مانند از دست دادن تعادل، مشکل در هماهنگی حرکات، و کاهش حس‌ها مانند بی‌حسی و گزگز ممکن است رخ دهد. این علائم به دلیل آسیب‌های اکسیداتیو به سلول‌های عصبی در اثر کمبود آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین E بروز می‌کنند.

همچنین، کمبود ویتامین E در کودکان می‌تواند باعث تضعیف سیستم ایمنی آنها شود. ویتامین E با تقویت سلول‌های ایمنی، بدن را در برابر عفونت‌ها مقاوم می‌کند. در نتیجه، علائم کمبود ویتامین ای در کودکان ممکن است شامل عفونت‌های مکرر و کاهش توان بدن در مبارزه با بیماری‌ها باشد. به طور کلی، کمبود ویتامین E در کودکان به دلیل نقش حیاتی این ویتامین در رشد و حفظ سلامتی، می‌تواند بر سیستم‌های مختلف بدن از جمله عضلات، اعصاب و سیستم ایمنی تأثیر منفی بگذارد، که ضرورت تامین این ویتامین را برای کودکان نشان می‌دهد.

 

 

اثرات کمبود ویتامین ای روی پوست

کمبود ویتامین ای روی پوست می‌تواند اثرات قابل توجهی داشته باشد، زیرا این ویتامین نقش اساسی در حفظ سلامت و زیبایی پوست ایفا می‌کند. ویتامین E با محافظت از سلول‌های پوستی در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد و اشعه‌های مضر UV، به کاهش روند پیری و حفظ شادابی پوست کمک می‌کند. کمبود ویتامین ای روی پوست می‌تواند منجر به خشکی و زبری پوست شود، زیرا این ویتامین در حفظ رطوبت و بازسازی سلول‌های پوستی نیز نقش دارد. در نتیجه، کمبود آن ممکن است باعث شود که پوست خشک، ملتهب و حساس به تحریکات محیطی گردد. همچنین، کمبود ویتامین ای روی پوست می‌تواند به کاهش انعطاف‌پذیری پوست و ایجاد خطوط ریز و چین و چروک‌های زودرس منجر شود، چرا که این ویتامین به حفظ کلاژن و ساختار پوست کمک می‌کند.

از دیگر علائم کمبود ویتامین ای روی پوست می‌توان به بروز لکه‌ها و افزایش حساسیت به نور خورشید اشاره کرد که می‌تواند باعث تشدید آسیب‌های ناشی از اشعه UV شود. به طور کلی، این نشانه‌ها اهمیت تامین کافی ویتامین E  برای حفظ سلامت و زیبایی پوست را برجسته می‌کنند و نقش آن در جلوگیری از آسیب‌های پوستی و پیری زودرس را نشان می‌دهند.

 

کمبود ویتامین E و افسردگی

مطالعات نشان داده‌اند که کمبود ویتامین E و افسردگی می‌توانند به‌طور غیر مستقیم با یکدیگر مرتبط باشند. ویتامین E به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی، نقشی حیاتی در کاهش استرس اکسیداتیو در بدن دارد که یکی از عوامل کلیدی در بروز اختلالات روانی از جمله افسردگی است. افزایش میزان رادیکال‌های آزاد و استرس اکسیداتیو می‌تواند به تخریب سلول‌های مغزی و اختلال در عملکرد سیستم عصبی منجر شود. شواهد علمی نشان می‌دهد که کمبود ویتامین E ممکن است باعث کاهش فعالیت‌های محافظتی در برابر آسیب‌های اکسیداتیو در مغز شود و این امر می‌تواند به تغییرات شیمیایی مغز و بروز علائم افسردگی بیانجامد.

همچنین، ویتامین E با حمایت از عملکرد نورون‌ها و جلوگیری از تحلیل سلول‌های مغزی، به حفظ سلامت روانی کمک می‌کند. بنابراین، تأمین کافی ویتامین E در رژیم غذایی می‌تواند به عنوان یک عامل حمایتی و مکمل در جلوگیری از بروز افسردگی و بهبود علائم آن مفید باشد. بنابراین، بررسی رابطه کمبود ویتامین E و افسردگی و توجه به تأمین این ویتامین در رژیم غذایی، برای افراد در معرض خطر افسردگی اهمیت دارد. با این حال، این رابطه غیرمستقیم بوده و تأثیر ویتامین E به‌عنوان یک مکمل به‌تنهایی در بهبود افسردگی نیازمند مطالعات بیشتر است.

 

 

کمبود ویتامین E و ریزش مو

کمبود ویتامین E و ریزش مو می‌تواند با اثرات این ویتامین در محافظت از سلول‌ها مرتبط باشد. ویتامین E از سلول‌های پوست سر در برابر آسیب‌های ناشی از استرس اکسیداتیو محافظت می‌کند. در افرادی که با کمبود ویتامین E مواجه هستند، این فرآیندهای حیاتی به‌درستی انجام نمی‌شود که می‌تواند منجر به ضعف فولیکول‌های مو و در نهایت ریزش مو شود.

تحقیقات نشان داده‌اند که کمبود ویتامین E و ریزش مو می‌تواند به عدم توانایی بدن در مقابله با رادیکال‌های آزاد مربوط باشد؛ این وضعیت می‌تواند منجر به پیری زودرس سلول‌های پوست سر و آسیب به فولیکول‌های مو شود. از این رو، مصرف کافی ویتامین E ممکن است از طریق حمایت از سلامت فولیکول‌های مو و محافظت از پوست سر در برابر عوامل مخرب محیطی، به کاهش ریزش مو کمک کند و به بهبود تراکم و کیفیت موها منجر شود.

 

 

درمان کمبود ویتامین E

درمان کمبود ویتامین E نیازمند مصرف منابع غنی از این ویتامین و همچنین در برخی موارد، مکمل‌های ویتامین E است. برای جلوگیری و درمان کمبود ویتامین E، گنجاندن مواد غذایی سرشار از ویتامین E در رژیم غذایی روزانه اهمیت دارد. برای کمبود ویتامین E چه بخوریم؟ پاسخ این سؤال را می‌توان در غذاهای طبیعی یافت؛ چرا که ویتامین E در مواد غذایی متعددی وجود دارد و مصرف منظم این غذاها می‌تواند به حفظ سطح مطلوب این ویتامین در بدن کمک کند. منابع غنی ویتامین E شامل روغن‌های گیاهی مانند روغن آفتابگردان، روغن زیتون، و روغن جوانه گندم هستند. همچنین، انواع مغزدانه‌ها مانند بادام، فندق و دانه‌ها مانند تخم کدو و کنجد نیز از منابع عالی این ویتامین به شمار می‌آیند.

علاوه بر این، ویتامین E در سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج و کلم بروکلی نیز وجود دارد. مصرف میوه‌هایی مانند کیوی و انبه نیز می‌تواند در تأمین ویتامین E مفید باشد. ویتامین E در چه چیزهایی وجود دارد؟ علاوه بر غذاهای طبیعی، این ویتامین به شکل مکمل‌های غذایی نیز در دسترس است. در صورتی که کمبود ویتامین E شدید باشد، پزشک یا متخصص تغذیه ممکن است مکمل‌های ویتامین E را تجویز کند. این مکمل‌ها غالباً به صورت کپسول‌های نرم ژلاتینی موجودند و حاوی دوزهای مختلف ویتامین E هستند که بر اساس نیاز فرد تجویز می‌شوند.

با توجه به اینکه ویتامین E محلول در چربی است، بهتر است همراه با غذاهای حاوی چربی مصرف شود تا جذب بهتری داشته باشد. درمان کمبود ویتامین E با ترکیبی از رژیم غذایی مناسب و استفاده از مکمل‌ها می‌تواند به حفظ سلامت عمومی، تقویت سیستم ایمنی، و بهبود عملکرد سلول‌های عصبی کمک کند.

 

سخن پایانی

کمبود ویتامین E می‌تواند اثرات گسترده‌ای بر سلامت عمومی بدن داشته باشد. از ضعف عضلانی و مشکلات بینایی گرفته تا اختلالات عصبی و کاهش مقاومت سیستم ایمنی، همگی از جمله علائم کمبود ویتامین E هستند که می‌توانند کیفیت زندگی فرد را به طور چشمگیری تحت تاثیر قرار دهند. به همین دلیل، آگاهی از علائم کمبود ویتامین ای و تشخیص به‌موقع آن اهمیت زیادی دارد. در این مقاله، به بررسی عواملی که باعث کمبود ویتامین ای می‌شوند پرداختیم و با اشاره به مهم‌ترین علائم کمبود ویتامین E در بدن، سعی کردیم بر اهمیت جلوگیری از کمبود این ویتامین و بهبود آن تاکید کنیم.

با توجه به اینکه کمبود ویتامین E می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند مشکلات گوارشی و رژیم‌های غذایی کم‌چربی باشد، توجه به مصرف منابع غذایی غنی از ویتامین E و در موارد ضروری، استفاده از مکمل‌ها، می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت و جلوگیری از بروز علائم و عوارض این کمبود داشته باشد. تامین این ویتامین از طریق رژیم غذایی و سبک زندگی مناسب، راهی موثر برای مقابله با علایم کمبود ویتامین ای و حفظ سلامت عمومی بدن است.

برای مشاهده قیمت و خرید بهترین مکمل‌های ویتامین E می‌توانید به داروخانه آنلاین داروکده مراجعه نمایید. داروکده تنها داروخانه آنلاین کشور است که با کسب رضایت حداکثری مشتریان خود موفق به دریافت نماد اعتماد الکترونیک 5 ستاره از وزارت صنعت، معدن و تجارت شده است. داروکده با هدف ارتقای آگاهی مخاطبین پیرامون جدیدترین موضوعات سلامت‌محور، نتایج آخرین پژوهش‌های علمی در این حیطه را در قالب مجله علمی داروکده و با پشتیبانی تیم علمی متخصص ارائه می‌دهد. به‌علاوه، امکان مشاوره آنلاین با تیم علمی داروکده نیز فراهم است. در صورت داشتن هرگونه سوال، انتقاد و یا پیشنهاد، می‌توانید پیام خود را در قسمت نظرات ثبت نمایید تا کارشناسان ما در اسرع وقت به آن پاسخ دهند. 

advertisment1
advertisment1
advertisment2
advertisment1
advertisment2
advertisment3
advertisment4

پرسش و پاسخ

ثبت دیدگاه


پیام به صورت خصوصی ثبت گردد

منابع:

مجله داروکده یک مجله اینترنتی است که شما را در امر آشنایی، تهیه و مصرف صحیح محصولات سلامت محور یاری می‌رساند.

darukade logo

استفاده از مطالب مجله داروکده فقط برای مقاصد غیرتجاری و با ذکر منبع و درج لینک بلامانع است . کلیه حقوق این مجله به وب سایت داروکده تعلق دارد

طراحی و توسعه توسط گروه نرم افزاری داروکده ( 1403 - 1388 )