مکمل DMEA نوتروپیکی کارآمد

امروزه با توجه به تغییر سبک زندگی و افزایش مشغله‌های ذهنی، ممکن است برای انجام بهتر کارهای روزمره، به مکمل‌های موثر در ایجاد تمرکز و بهبود عملکرد مغزی، نیاز پیدا کنیم. نوتروپیک‌ها یا داروهای هوشمند، دقیقا به همین منظور و جهت افزایش بهره‌وری و مدیریت زندگی، طراحی شده‌اند. این ترکیبات و مکمل‌ها، عمدتاً به دلیل تأثیر بر مغز و افزایش توانایی‌های شناختی، تمرکز، حافظه و هوشیاری و بهبود عملکرد اجرایی مصرف می‌شوند. اثر این داروهای هوشمند بر مغز، مواردی همچون تغییر یا مشارکت در انتقال عصبی، مشارکت در متابولیسم انرژی (استفاده از انرژی توسط مغز)، تغییر سطح هورمون‌های اثرگذار بر مغز، محافظت از مغز و نورون‌ها در برابر آسیب، بهبود اختلالاتی مانند کمبود حافظه و تمرکز و ... را در بر می‌گیرد. چند نمونه از نوتروپیک‌های متداول که می‌توان از آن‌ها بدون تجویز پزشک استفاده کرد، عبارتند از:
DMEA
L-Theanine
Caffeine
Rhodiola Rosea
Bacopa Monnieri
Panax Ginseng
Ginkgo Biloba

در ادامه به آشنایی بیشتر با دینول به عنوان یکی از نوتروپیک‌های کمتر شناخته شده در بازار دارویی و مکمل ایران، اما با کارآیی مطلوب و ایمنی بالا، ‌می‌پردازیم.

 DMAE یا DMEA که با نام Deanol نیز شناخته می شود، از نوتروپیک‌هایی است که در سال های اخیر، بیش از پیش، مورد بحث و توجه قرار گرفته‌است. DMAE یک ترکیب طبیعی است و افراد می‌توانند مقادیر کمی از آن را از طریق مصرف ماهی قزل آلا، سالمون، نرم تنان (ماهی مرکب) و سایر غذاهای دریایی، دریافت کنند. این ماده علاوه بر اثرات نوتروپیکی و بهبود عملکرد مغزی، در افزایش کارآیی ورزشکاران و کاهش علائم پیری به خصوص شل شدگی و یا افتادگی پوست نیز استفاده می‌شود. دینول احتمالا می‌تواند در بدن به کولین تبدیل شود. کولین، ماده‌ای شیمیایی است که در مغز و سایر نواحی بدن یافت می‌شود و در مجموعه‌ای از واکنش‌ها دخیل است که استیل کولین را تشکیل می‌دهند. وجود کولین بیشتر در بدن، ممکن است به افزایش تولید انتقال دهنده عصبی استیل کولین که در عملکرد مغز و سیستم عصبی (ارتباط سلول‌های عصبی) نقش دارد، بیانجامد.

از سال 1959 تا به امروز، مطالعات متعددی بر روی Deanol صورت گرفته‌است. بیشتر این تحقیقات به اثرات مصرف این نوتروپیک در تقویت حافظه اشاره دارد. DMAE ممکن است به بهبود و تقویت حافظه در افرادی که بر اثر پیری طبیعی دچار ضعف حافظه شده‌اند، کمک کند. به طوری که بسیاری از متخصصین، DMAE را همراه با تقویت کننده‌های حافظه دیگر نظیر جینسنگ، تجویز ‌می‌کنند. برخی از افرادی که از این مکمل استفاده نموده‌اند، بهبود حافظه (به ویژه حافظه کوتاه مدت) و تمرکز و وضوح ذهنی را پس از مصرف دینول گزارش کرده‌اند. 
برای درک بهتر نقش دینول در تقویت حافظه، بهتر است با آلزایمر یکی از شایع ترین انواع دمانس، بیشتر آشنا شویم. بیماری آلزایمر از دست دادن حافظه شدید و پیشرونده است و تا حدی به دلیل از دست دادن سلول‌های مغزی که استیل کولین، یک پیام رسان شیمیایی کلیدی برای تقویت ارتباط بین سلول‌های مغز، را تولید ‌می‌کنند، رخ می‌دهد. استیل کولین برای یادگیری و حافظه ضروری است. در واقع، به همین دلایل است که پزشکان به طور معمول برای جلوگیری از روند و بهبود علائم این بیماری، داروهایی را تجویز می‌کنند که سطوح استیل کولین را افزایش می‌دهند. با توجه به این که ممکن است DMAE یک پیش ساز استیل کولین باشد، ممکن است بتواند اثرات مثبتی در این بیماری داشته باشد. درستی این موضوع با استفاده از مطالعات حیوانی تایید شده‌است. بر طبق داده‌های حاصل از این پژوهش‌ها، دینول منجر به بهبود قابل توجهی در حافظه کوتاه‌مدت شده‌است که احتمالاً به دلیل اثرات کولینرژیک است. با این وجود، نتایج همه‌ی مطالعات در این مورد مثبت نبوده‌اند. بنابراین شواهد بیشتری برای ارزیابی اثربخشی دینول در آلزایمر مورد نیاز است.

علاوه بر اثرات DMEA در بهبود حافظه و تمرکز، این ترکیب در مواردی نظیر بی‌توجهی، تکانشگری، بیش فعالی و اختلال نقص توجه (ADHD) بررسی شده است و نتایج مطالعات در این شرایط، ضد و نقیض است. برخی دینول را در موارد مذکور، موثر دانسته‌اند و برخی اثربخشی این نوتروپیک را رد کرده‌اند. مطالعاتی نیز وجود دارد که درمان‌های جدید را موثرتر و بهتر از DAME دانسته‌اند. 

یکی دیگر از کاربردهای رایج دی متیل آمینو اتانول، قبل از تمرین برای بدنسازان است. ورزشکاران معتقدند که این مکمل به آن‌ها کمک ‌می‌کند که بر تمرینات خود متمرکز شوند و تحمل ذهنی و استقامت آن‌ها افزایش یابد. نتایج مطالعه‌ای نشان داده است که مصرف کپسول‌های DMAE در ترکیب با گیاه جینسنگ، ویتامین‌ها، مواد معدنی و عناصر کمیاب، عملکرد ورزشی بهتری را در طول ورزش ایجاد ‌می‌کند و به مصرف بهتر اکسیژن قلب منجر می‌شود. اما با این وجود، ذکر این نکته ضروری است که در برخی منابع محدود ذکر شده که استفاده از موادی مانند DMAE، ممکن است تست‌های دارویی مربوط به ورزشکاران و بدنسازان را مثبت کند در صورتی که نتایج چنین تست‌هایی برای فرد حائز اهمیت است، بهتر است در مورد ادامه مصرف دینول، با پزشک مشورت شود.

مطالعات پیشین حاکی از این است که استفاده از ژل و کرم‌های پوستی که حدود 3 درصد دینول دارند، می‌توانند در بهبود ظاهر چین و چروک‌های درشت، حلقه‌های تیره زیر چشم، چین‌های بینی، افتادگی پوست گردن و ترمیم پوست نیز موثر باشند.

دوز:
تعیین دوز مناسب به عوامل متعددی همچون سن، سلامتی و علت استفاده بستگی دارد. در حال حاضر اطلاعات علمی کافی برای تعیین محدوده مناسب دوز، برای دینول وجود ندارد. دوزهای معمولی DMAE برای استفاده‌ی بزرگسالان در مکمل‌های غذایی، از 100 تا 600 میلی گرم در روز متغیر است و میزان مقادیر مصرفی برای هر فرد، می‌تواند با توجه به نظر پزشک و نوع مکمل، متفاوت باشد.
حتماً دستورالعمل‌های مربوطه روی برچسب محصولات را دنبال کنید و قبل از استفاده از مکمل‌های دینول، با داروساز یا پزشک و یا سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.

اثرات جانبی:
DMEA در صورت مصرف در دوزهای استاندارد، برای اکثر افراد ایمن است و اکثر مردم عوارض جانبی را تجربه نمی‌کنند. اما از عوارض احتمالی، به ‌ویژه در صورت مصرف دوزهای بالا، می‌توان به یبوست، اسهال، خارش، سردرد، خواب آلودگی، بی‌خوابی، رویاهای واضح، گیجی، تغییرات خلقی و یا افزایش فشار خون اشاره کرد.

هشدارها:
بارداری و شیردهی: به افراد باردار یا شیرده، توصیه می‌شود از استفاده از دینول خودداری کنند.
تشنج تونیک-کلونیک: افراد مبتلا به اختلالات تشنج تونیک-کلونیک نباید از دیانول استفاده کنند.
افسردگی: دینول ممکن است افسردگی را بدتر کند.
اسکیزوفرنی: دینول ممکن است علائم اسکیزوفرنی را بدتر کند.
داروهای آنتی کولینرژیک: دینول ممکن است اثرات برخی از داروهای آنتی کولینرژیک را کاهش دهد.
برخی از این داروها مانند: آتروپین، اسکوپولامین و برخی از داروهای مورد استفاده برای آلرژی (آنتی هیستامین‌ها) و برای افسردگی (ضدافسردگی‌ها) هستند.
مهارکننده‌های استیل کولین استراز (ACHE): دینول ممکن است یک ماده شیمیایی به نام استیل کولین را در بدن افزایش دهد. مهارکننده‌های استیل کولین استراز نظیر داروهای مختلف مورد استفاده برای گلوکوم، بیماری آلزایمر و سایر شرایط (داروهای کولینرژیک) سبب ارتقای سطح استیل کولین می‌شوند. مصرف دینول به همراه این داروها، ممکن است سبب اثرات و عوارض جانبی داروها شود. 
برخی از این داروهای مورد استفاده برای گلوکوم، بیماری آلزایمر و سایر شرایط عبارتند از: پیلوکارپین، دونپزیل (Aricept)، تاکرین (Cognex)، ریواستیگمین (Exelon) و گالانتامین (Reminyl، Razadyne و غیره. 

نتیجه گیری:
با توجه به داده‌های حاصل از مطالعات متعدد، می‌توان گفت که DMAE ترکیبی است که سال‌ها مورد استفاده قرار گرفته است و در دوزهای درمانی توصیه شده، عارضه خاصی از آن گزارش نشده‌است. در نتیجه با توجه به این که نوتروپیک‌های موجود دربازار دارویی و مکمل، همگی قابلیت استفاده بدون نسخه پزشک را ندارند یا استفاده از برخی از آن‌ها می‌تواند عوارض جدی داشته باشد، این ترکیب می‌تواند به عنوان گزینه‌ای مناسب برای افزایش تمرکز مطرح باشد. علاوه برآن، استفاده از آن جهت بهبود عملکرد ورزشکاران و استفاده در محصولات پوستی نیز ‌می‌تواند سودمند باشد. 
همچنین مصرف DMEA در موارد دیگر مانند آلزایمر، بیش فعالی و اختلال نقص توجه (ADHD)، باید توسط پزشک و با توجه به وضعیت بیمار و میزان کارآیی این نوتروپیک در بهبود اختلالات مذکور، صورت گیرد.