باید ها و نباید ها برای سلامت کلیه ها

داشتن تغذیه مناسب و درست و همچنین سبک زندگی سالم مهمترین راهکارها برای سلامت کلیه ها محسوب می شوند. برای داشتن کلیه های سالم باید از مصرف برخی مواد پرهیز کرد و همچنین برخی عادات مخرب را کنار گذاشت. در این مقاله اشاره مختصری به نباید ها برای داشتن کلیه های سالم اشاره شده است.

از مصرف بیش از اندازه پروتئین اجتناب کنید
پروتئین یکی از مواد ضروری برای بدن می باشد و یک رژیم غذایی سالم باید حاوی مقادیر کافی و مناسب پروتئین باشد. اما چنانچه کلیه ها به درستی کار نکنند، مصرف بیش از اندازه پروتئین باعث صدمه و آسیب به آنها می شود. بهتر است پروتئین را از منابع متفاوت دریافت کنید مثلا تخم مرغ، ماهی، حبوبات و مغزها.

از مصرف زیاد نمک بپرهیزید
مصرف زیاد نمک باعث افزایش فشارخون و آسیب به کلیه ها می شود. به علاوه مصرف بیش از اندازه نمک باعث تشکیل سنگ های کلیوی می گردد. سنگ کلیه همراه با درد شدید و مشکلات ادراری است. به طور کلی مصرف بیش از اندازه نمک برای سلامت بدن بسیار مضر است و کلیه ها نیز عضوی آسیب پذیر و حساس می باشند و باید تحت مراقبت دقیق تری قرار گیرند.

سیگار کشیدن ممنوع
همان طور که می دانید سیگار مضرات فراوانی دارد. یکی از مضرات سیگار این است که دیابت نوع 2 را تشدید کرده و فشار خون را در افراد مبتلا به فشارخون بالا می برد. علاوه براین سیگار با داروهای دیابت و فشارخون تداخل داشته و مانع عملکرد صحیح و مناسب آنها می شود. همچنین سیگار باعث افزایش غلظت خون شده و جریان خون را کند کرده و در نتیجه آن میزان خون کافی به کلیه ها نمی رسد و همین امر موجب مشکلات و بیماری های کلیوی می شود.

الکل ننوشید
افراد الکلی به خصوص آنهایی که الکل زیادی مصرف می کنند به شدت در معرض خطر بیماری های کلیوی هستند. طبق گزارش برخی از پزشکان متخصص کلیه افراد معتاد به الکل که مصرف روزانه آنها بالاست ممکن است دچار آسیب حاد کلیه ها شوند. در این صورت کلیه این افراد کم کار یا حتی از کار افتاده شده و برای ادامه زندگی مجبور به انجام دیالیز می شوند. بنابراین برای سلامت کلیه ها از مصرف الکل اجتناب کنید.

نوشابه های گازدار را کنار بگذارید
جالب است بدانید که نوشابه های رژیمی نسبت به نوشابه های معمولی برای کلیه ها مضرتر می باشند. طبق نتایج به دست آمده از یک بررسی بر روی گروهی از زنان که برای مدت طولانی از نوشابه های رژیمی استفاده می کردند مشخص شد که کلیه های این افراد نسبت به بقیه 30 درصد کارایی کمتری دارد. لازم به ذکر است که این بررسی روی نوشابه های رژیمی صورت گرفته است.

اجازه ندهید بدنتان دچار کم آبی شود
کلیه ها برای انجام وظایف خود نیاز به آب دارند. نرسیدن آب کافی به کلیه ها و کم آبی بدن به شدت به کلیه ها آسیب وارد می کند. حتما متوجه شده اید که در صورت عدم مصرف آب کافی و یا تعریق فراوان ادرار تا چه میزان زرد و پررنگ می شود. این حالت به شدت برای کلیه ها مضر است بنابراین حتما آب کافی بنوشید به خصوص هنگام گرمای هوا و انجام تمرینات ورزشی که مقادیر زیادی از آب بدن به وسیله تعریق دفع می شود. علاوه بر این در صورت بروز بیماری هایی که با اسهال و استفراغ همراه است، آب بدن به شدت کم می شود در چنین شرایطی لازم است از طرق مختلف مانند نوشیدن آب و یا حتی تزریق سرم مانع کم آبی بدن شوید.

در مرود کم آبی بدن در مجله داروکده بیشتر بخوانید: ORT، درمان کم آبی بدن

از مصرف بی رویه داروهای ضد درد بپرهیزید
مصرف مداوم و یا با دوز بالای داروهای مسکن مانند استامینوفن، آسپرین و ایبوپروفن می تواند به کلیه ها آسیب وارد کند. البته این بدین معنی نیست که این داروها نباید مصرف شوند زیرا گاهی اوقات مصرف آنها برای تسکین درد لازم می باشد اما باید میزان ایمن مصرف آنها را از پزشک یا داروساز بپرسید و هرگز این داروها را در مقادیر بیش از حد مجاز و یا به صورت طولانی مدت مصرف نکنید.

مواد مخدر به کلیه ها آسیب جدی وارد می کند
سوء مصرف انواع مواد مخدر مثل هروئین ، مت آمفتامین ها و کوکائین از طرق مختلف منجر به آسیب به کلیه ها می شود. برخی از این مواد منجر به افزایش فشارخون شده و از این طریق به کلیه ها صدمه جدی می زند و برخی دیگر از سایر طرق منجر به بیماری های کلیوی می شوند.

تمرینات ورزشی سخت و طولانی مدت بدون نظارت مربی می تواند منجر به آسیب کلیه ها شود
تمرینات ورزشی سخت و فشرده و بدون وقفه می تواند منجر به بیماری خطرناکی به نام رابدومیولیز شود. در این بیماری ماهیچه های مخطط به سرعت شروع به واپاشی کرده و به سرعت وارد جریان خون شده و از آنجایی که مواد تشکیل دهنده عضلات با مواد موجود در خون بسیار متفاوت هستند مانند سم محسوب شده و به طور ناگهانی سطح زیادی از سموم وارد جریان خون شده و به کلیه ها آسیب وارد می کنند. بنابراین ورزشکاران حرفه ای و کسانی که تمرینات سنگین ورزشی انجام می دهند باید مراقب کلیه های خود باشند. از انجام تمرینات ورزشی در مکان هایی که دمای هوا بالاست و هوا رطوبت زیادی دارد جدا خودداری کنید. چنان که بعد از تمرینات ورزشی سنگین دچار درد غیرنرمال عضلات و یا تیرگی ادرار شده اید حتما سریعا به پزشک مراجعه کنید.

از مصرف داروهای استروئیدی بدن سازی خودداری کنید
برخی افراد که تمرینات بدن سازی انجام می دهند از استروئیدهای آنابولیک استفاده می کنند این داروها مانند هورمون تستسترون مردانه عمل کرده و باعث حجیم شدن عضلات می شوند. اما این داروها باعث آسیب به بخشی از کلیه ها که مسئول فیلتر کردن خون هستند می شوند و این آسیب منجر به ورم های غیر طبیعی در دست و پا، کاهش پروتئین خون و بالا رفتن کلسترول می شود. بنابراین استفاده از داروهای استروئیدی برای بدنسازی توصیه نمی شود.

مصرف مداوم برخی از داروهای درمان ریفلاکس معده به کلیه ها آسیب می زند
داروهای مسدود کننده پمپ پروتن که اسید معده را کاهش می دهند در صورت مصرف طولانی مدت می توانند منجر به آسیب به کلیه ها شوند. این داروها مانند امپرازول و پنتوپرازول که میزان اسید معده را کاهش می دهند در صورت استفاده طولانی مدت باعث بیماری های کلیوی می شوند. برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف طولانی مدت این داروها می تواند عوارضی بر کلیه ها داشته باشد بنابراین در صورتی که دچار ناراحتی معده هستید و از این داروها استفاده می کنید بهتر است تحت نظر پزشک بوده و یا به طور قطعی از سایر داروها مانند H2 بلاکرها مثل رانیتیدین استفاده کنید.

گلو درد استرپتوکوکی را جدی بگیرید
هنگامی که فرد به گلودرد استرپتوکوکی مبتلا می شود بدن شروع به ترشح آنتی بادی های بر علیه آن می کند. چنانچه مقدار این آنتی بادی ها زیاد شود می توانند روی فیلترهای کلیه قرار گرفته و موجب التهاب کلیه ها شوند. این حالت معمولا برای طولانی مدت نیست یعنی ترشح این آنتی بادی ها کوتاه مدت است اما متاسفانه در برخی افراد باعث صدمه و آسیب دائمی به کلیه ها می شود. در صورت ابتلا به گلودرد استرپتوکوکی سریعا به پزشک مراجعه کنید.

برای مطالعه بیشتر: گلو درد استرپتوکوکی چیست؟