آیا ویتامین ها می توانند باعث تقویت حافظه شوند؟

تحقیقات نشان داده است که برخی از ویتامین ها و اسیدهای چرب امگا 3 می توانند از آلزایمر و کمبود حافظه پیشگیری کرده و حتی روند این بیماری ها را کند کنند. محققان یک لیست از این ویتامین ها و مکمل های دارویی تهیه کرده اند که مهمترین آنها ویتامین B12 و مکمل های گیاهی مثل جینکو و اسیدهای چرب امگا 3 هستند.
اما آیا واقعا مصرف یک قرص می تواند حافظه را تقویت کند؟ تحقیقات در این زمینه هنوز ادامه دارد و هنوز قطعی نشده است. اما مطالعات زیادی در این زمینه صورت گرفته است که در این مقاله به نتیجه تعدادی از این تحقیقات که اخیرا صورت گرفته اشاره می گردد. 

ویتامین E 
شواهد زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه ویتامین E به بهبود وضعیت حافظه به خصوص در سالمندان کمک به سزایی می کند. یکی از تحقیقات صورت گرفته در سال 2014 که در ژورنال انجمن پزشکی آمریکا به چاپ رسیده بیان می کند که مصرف مقادیر مناسب ویتامین E می تواند به افرادی که در مراحل خفیف تا متوسط آلزایمر هستند کمک زیادی کند. البته توجه کنید که ویتامین E اگر بیش از مقدار توصیه شده مصرف شود فرد را دچار مشکلات و عوارض گوناگونی خواهد کرد بنابراین به هیچ عنوان این ویتامین را از مقدار توصیه شده بیشتر مصرف نکنید. کمبود ویتامین E خیلی مشکل شایعی نیست و بیشتر در افرادی که رژیم غذایی فاقد چربی دارند مشاهده می شود. منابع غنی ویتامین E شامل: 
مغزها- دانه های روغنی- میوه های تیره رنگ مثل آووکادو و ذغال اخته- سبزیجاتی مثل اسفناج

ویتامین B12 
دانشمندان از سال های پیش به شدت مشغول تحقیقات بر روی رابطه بین ویتامین B12 (کوبالامین) و کمبود حافظه هستند. بر طبق برخی از این تحقیقات مصرف میزان کافی ویتامین B12 باعث بهبود حافظه می گردد. این بدین معنی نیست که فرد بیش از نیاز روزانه ویتامین B12 مصرف کند بلکه باید به اندازه توصیه شده مصرف کند. مطالعات نشان می دهد که ویتامین B12 به کندتر شدن روند بیماری آلزایمر در مراحل اولیه کمک زیادی می کند به خصوص هنگامی که این ویتامین به همراه اسیدهای چرب امگا 3 مصرف شود. برای اینکه اطمینان حاصل کنید که میزان کافی ویتامین B12 مصرف می کنید یا خیر لازم است منابع غذایی غنی از این ویتامین را بشناسید. لازم به یادآوری است که ویتامین های گروه B محلول در آب می باشند بنابراین در بدن ذخیره سازی نمی شوند و لازم است در رژیم غذایی روزانه مورد استفاده قرار گیرند. کمبود ویتامین B12 در برخی افراد بیشتر مشاهده می شود. مثلا در کسانی که دچار مشکلات گوارشی و بیماری های روده هستند و یا افراد گیاهخوار. همچنین برخی داروهای مورد استفاده در افراد دیابتی مثل متفورمین سطح ویتامین B12 را کاهش می دهند. بنابراین این افراد حتما باید از مکمل های ویتامین B12 استفاده کنند. 

سایر روش های تقویت حافظه
هنوز شواهد و مدارک کافی وجود ندارد که اثبات کند آیا اسیدهای چرب امگا3 باعث پیشگیری از مشکلات حافظه و آلزایمر می شوند یا خیر. تحقیقات در این زمینه هنوز ادامه دارد. در یک مطالعه که اخیرا صورت گرفته و در ژورنال تخصصی آلزایمر نیز به چاپ رسیده اعلام شده است که روغن ماهی می تواند سبب بهبود عملکرد مغز شود. این مطالعه نشان داده است که افرادی که از مکمل های روغن ماهی استفاده می کنند نسبت به کسانی که از این مکمل ها استفاده نمی کنند کمتر دچار آتروفی (تحلیل رفتن) مغز می شوند. یک تحقیق دیگر نیز نشان داده که افراد سالم بین 18 تا 45 سالی که روزانه 1.16 گرم DHA که نوعی اسید چرب امگا3 می باشد مصرف می کنند زمان عکس العمل بهتری در زمینه حافظه کوتاه مدت دارند. یکی از بهترین منابع غذایی برای امگا 3 ماهی سالمون است. امگا3 به صورت مکمل های دارویی نیز در داروخانه ها موجود می باشد. 

برای مطالعه بیشتر: مواد غذایی افزاینده توان مغزی و حافظه

بهترین روش ها برای افزایش حافظه 
همه افراد در هر سنی که هستند باید سعی کنند که تغذیه درستی داشته باشند و ویتامین ها و مواد معدنی کافی را از طریق یک برنامه غذایی مناسب به بدنشان برسانند. اگر تغذیه مطابق با نیازهای بدن و اصولی نباشد فرد باید از مکمل های دارویی استفاده نماید. بهتر است قبل از شروع مصرف مکمل ها برای انتخاب بهترین آنها مطابق با نیاز بدنتان و میزان مصرف آنها با پزشک یا داروساز مشورت کنید. در هر سنی که هستید سعی کنید تغذیه درستی داشته باشید. ورزش کنید و به تقویت مغز خود اهمیت دهید. اغلب محققان بر این باورند که رژیم غذایی مدیترانه ای یکی از رژیم های غذایی مناسب و مفید است. آنها می گویند رژیم غذایی مدیترانه ای باعث بهبود وضعیت حافظه می شود. چند علت اینکه رژیم غذایی مدیترانه ای یک رژیم مناسب برای بهبود وضعیت حافظه است شامل موارد زیر می باشد: 
- استفاده زیاد از گیاهان و سبزیجات در این رژیم 
- مصرف حداقل گوشت قرمز
- مصرف ماهی 
- استفاده از روغن زیتون 
یکی دیگر از راه های کمک به تقویت حافظه میزان خواب کافی و داشتن عادات مناسب خواب می باشد. همچنین انجام تمرینات ورزشی و فعالیت های مناسب فیزیکی برای بهبود وضعیت حافظه مفید می باشد. 

سبک زندگی زیان آور برای حافظه
برای مراقبت از مغز و حافظه خود باید نسبت به غذاها و رفتارهایی که باعث آسیب به مغز می شوند آگاهی کافی داشته باشید. مثلا غذاهای سرخ شده باعث آسیب به سیستم عروقی می شوند و مسلما آسیب به سیستم عروقی مغز بر عملکرد آن تاثیر گذاشته و باعث عدم کارایی کافی مغز می شود. برخی از تحقیقات به رابطه بین کلسترول بالا و فراموشی اذعان داشته اند. خیلی از عوامل خطرساز برای ابتلا به آلزایمر مانند چاقی و بی تحرکی تحت کنترل شما می باشند. مسلما کنترل این موارد باعث کاهش خطر ابتلا و یا به تاخیر انداختن نقصان حافظه و زوال عقل خواهند شد.