در این مقاله نگاه سریعی به اشکال مختلف سرفه داریم و با انواع داروی گیاهی ضد سرفه آشنا می شویم.
نویسنده: پریسا نژادحاجیان
تحریریه داروکده
آخرین به روزرسانی:
27 شهریور 1402
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
27 شهریور 1402
171K
قوی ترین داروی گیاهی ضد سرفه
آنچه در این مقاله میخوانید:
مدت زمان تقریبی مطالعه: 10 دقیقه
بدن ما یک سیستم هوشمند است که به مکانیسمهای دفاعی مختلفی مجهز شده تا از گزند محرکهای مزاحم و آسیب رسان محیطی در امان بماند. یکی از ساده ترین این مکانیسمها، عمل سرفه است. در حقیقت، سرفه یک حرکت غیر ارادی پیچیده است که توسط عوامل تحریک کننده در دستگاه تنفسی ایجاد میشود. هنگامی که این محرکها گیرندههای مجاری هوایی را تحریک میکنند، سیگنالی به مغز ارسال میشود و با ارسال فرمان به عضلات شکم و قفسه سینه و درگیری کامل عصبی- عضلانی، هوا به شدت خارج میشود.
جالب است بدانید که تنها با یک تک سرفه حدود 3000 قطره بزاقی در هوا پخش میشود! شدت خروج هوا در رفلکس سرفه به حدی است که برخی از این ذرات با سرعتی معادل 80 کیلومتر در ساعت از دهان شما خارج میشوند! این بازدم انفجاری و قدرتمند به پاکسازی مخاط، ذرات خارجی و عوامل بیماریزا کمک میکند و راههای هوایی شما را پاکیزه نگه میدارد.
بنابراین، این که هر از گاهی سرفه کنید کاملا طبیعی و نشانه سلامتی شما است؛ اما برخی اوقات سرفهها با شدت بیشتر و علائم دیگری همراه میشوند و ما را وادار میکنند که به دنبال راهی برای کنترل و درمان آنها باشیم.
در این مقاله قرار است نگاه سریعی به اشکال مختلف سرفه داشته باشیم و با انواع داروی گیاهی ضد سرفه و مهمترین ترکیبات به کار رفته در آنها به عنوان راهکاری طبیعی و ایمن برای بهبود سرفههای مزمن و آزاردهنده، آشنا شویم.
سرفهها بسته به مدت زمان یا علائمی که دارند به گروههای مختلفی تقسیم میشوند.
سرفه حاد یک سرفه کوتاه مدت است که معمولاً کمتر از سه هفته طول میکشد و اغلب در اثر عفونتهای تنفسی شایع مانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا برونشیت ایجاد میشود. همچنین میتواند ناشی از محرکهایی مانند دود یا آلرژنها باشد. این نوع سرفه معمولاً به خودی خود برطرف میشود زیرا علت زمینه ای مانند عفونت درمان میشود یا عامل تحریک کننده از بین میرود. در این شرایط یک داروی گیاهی ضد سرفه و سرماخوردگی نیز میتواند روند بهبودی را سرعت ببخشد و کمک کننده باشد.
سرفه نیمه حاد میتواند بین سه تا هشت هفته باشد. در حقیقت بعد از رفع عفونت و سرماخوردگی، سرفهها تا مدتی ادامه مییابند. با این حال اگر سرفههای شما بیشتر از 3 هفته ماندگار باشد و به جای مشاهده روند بهبودی، شرایط شما بدتر شود، مداخلات پزشکی برای کمک به رفع آنها توصیه میشود.
سرفه مزمن سرفه مداومی است که هشت هفته یا بیشتر طول بکشد و شامل طیف وسیعی از علل زمینه ای از جمله آلرژی، آسم و سایر مشکلات ریوی، رفلاکس معده به مری و یا حتی عوارض جانبی برخی داروها است. درمان سرفه مزمن به ارزیابی پزشکی و درمانهای خاص متناسب با علت اصلی آن نیاز دارد.
سرفهها را میتوان مطابق با ویژگیها و علائمی که دارند، به انواع مختلفی دسته بندی کرد. در اینجا دو نوع رایج سرفه آورده شده است:
سرفه خشک یا غیرمولد: سرفه خشک با احساس قلقلک یا تحریک در گلو و مجاری تنفسی مشخص میشود و به طور معمول مخاط یا خلطی تولید نمیکند. این سرفه میتواند ناشی از محرکهای غذایی، آلرژی و عفونتهای ویروسی یا عوامل محیطی باشد.
سرفه مرطوب یا مولد: نشانه سرفه مرطوب، تولید مخاط یا خلط است و اغلب با خس خس و تنفس صدادار همراه است. سرفه مرطوب معمولاً با عفونتهای تنفسی مانند سرماخوردگی، برونشیت یا ذات الریه در ارتباط میباشد.
امروزه با طیف گسترده ای از داروهای گیاهی رو به رو هستیم که هر کدام ویژگیهای منحصر به فردی در تسکین سرفه و التهاب گلو دارند. این داروهای گیاهی ضد سرفه با ترکیبات طبیعی متنوعی فرموله شده اند که به شرح برخی از مهم ترین آنها میپردازیم:
- آویشن: دو گونه مهم از آویشن با نامهای آویشن شیرازی (Zataria multiflora) و آویشن رسمی (Thymus vulgaris) برای تولید انواع داروی گیاهی ضد سرفه مورد استفادهقرار میگیرند. آویشن متعلق به تیره نعناعیان بوده و دارای خواص درمانی ارزشمندی است. یکی از مهمترین خواص آن، کاهش مشکلات تنفسی از جمله سرفه، سرماخوردگی و برونشیت میباشد. این گیاه خاصیت آنتی باکتریال دارد. همچنین با وجود تیمول و کارواکرول به افزایش حرکت مژکهای تنفسی و رقیق شدن مخاط کمک میکند و خلط آور است.
- ختمی: ختمی یک داروی گیاهی ضد سرفه در طب سنتی به شمار می آید. بخشی از خواص درمانی این گیاه به محتوای غنی از موسیلاژ آن نسبت داده شده است. این پلی ساکارید چسبنده با ایجاد یک لایه محافظ، از تحریک موضعی غشاهای مخاطی محافظت میکند. ریشه گل ختمی به عنوان یک نرم کننده عمل می کرده و برای کاهش ناراحتیهای تنفسی، سرفههای خشک و برونشیت اهمیت دارد. برگ ختمی نیز دارای اثرات ضد التهابی و خلطآور است و به رقیق شدن و دفع مخاط کمک میکند.
- شیرین بیان: شیرین بیان به دلیل نقش بالقوه اش در بحث سلامت، از گذشته مورد توجه بوده است. یکی از این نقشها به تسکین سرفههای خشک و تحریک کننده مجاری تنفسی برمیگردد. شیرین بیان حاوی ساپونین گلیسیریزین، و فلاونوییدها است که به آن ویژگیهای نرم کنندگی، ضد سرفه، خلط آور و ضد التهاب میبخشد. لیکوئی ریتین، یک ترکیب زیست فعال در عصاره شیرین بیان، اثرات کاپسایسین که القا کننده سرفه است را مهار میکند.
همچنین، شیرین بیان به عنوان یک داروی گیاهی ضد سرفه کرونا مورد بررسی قرار گرفته است زیرا دارای اثرات ضد ویروسی علیه خانوادههای مختلف ویروسها، از جمله کووید-19 است. گلیسیریزین موجود در آن با مهار مسیرهای التهابی احتمالا در بیماری کرونا دارای اثرات مفیدی باشد.
برای مطالعه بیشتر درباره سایر ویژگیهای سلامتی بخش شیرین بیان به مقاله شیرین بیان با نام علمی Glycyrrhiza glabra L، تألیف و ترجمه دکتر شیدا احمدی کولایی، دکترای تخصصی فارماکوگنوزی مراجعه کنید.
- به دانه: به دانه همان دانههای قهوه ای رنگ داخل میوه به هستند. این دانهها منبع بسیار خوبی از موسیلاژ بوده و با لعابی که داخل آب ایجاد میکنند در تسکین سرفه و گرفتگی صدا نقش بسزایی دارند. موسیلاژ را میتوان یک ترمیم کننده طبیعی برای مخاط ملتهب در نظر گرفت و به نظر میرسد که به دانه به واسطه این ماده، نوعی معجزه سرفه خشک محسوب میشود.
- بنفشه: بنفشه حاوی ترکیبات فعال زیستی مختلف از جمله فلاونوییدها، ساپونینها و موسیلاژ است که ضد التهاب و سرکوب کننده سرفه هستند. یکی از اثرات بنفشه، خلط آوری آن است که میتواند به تسهیل پاک شدن آن از دستگاه تنفسی کمک کند. علاوه بر این، بنفشه ممکن است دارای اثرات تقویت کننده سیستم ایمنی باشد و از مکانیسمهای دفاعی بدن در برابر عفونت حمایت کند.
- مرزنجوش: گیاه مرزنجوش یا مرزنگوش از خانواده نعناع و حاوی مجموعه ای از مواد طبیعی است که میتوانند سرفه و ناراحتیهای تنفسی را تسکین دهند. کارواکرول ترکیب اصلی مرزنجوش به دلیل خواص ضد میکروبی احتمالا به مهار رشد باکتریها در دستگاه تنفسی کمک میکند. رزمارینیک اسید با اثرات ضد التهابی و ترکیبات معطر ترپنی مانند سینئول با خلطآوری خفیف، میتوانند در رقیق شدن مخاط و کاهش التهاب گلو موثر باشند. مرزنجوش عبور هوا از راههای هوایی را آسانتر میکند و برای بهبود سرفههای اسپاسمودیک که منجر به اسپاسم خشک قفسه سینه و تنگی نفس میشود، مفید است.
- عشقه: عصاره گیاه پیچک یا عشقه از دیرباز به عنوان کاهنده التهاب مخاط مجاری تنفسی و رقیق کننده خلط معروف بوده است. ساپونینهای موجود در عشقه نظیر هدراکوزید C دارای خواص ضد اسپاسم، گشادکننده برونش و ضدباکتری هستند. به علاوه خلط سفت را نرم کرده و دفع آن را آسان میکنند.
اگر شما هم در دسته کسانی هستید که در بین محصولات گیاهی به دنبال یک راه حل قابل اطمینان برای تسکین سرفههای مکرر و آزاردهنده خود هستید، میتوانید از انواع فرآوردههای طبیعی موجود در بازار بهره مند شوید. با این حال تنوع در عین جذابیت همیشه گیج کننده است و احتمالا پس از بررسی محصولات مختلف، در ذهن خود با این سوال مواجه میشوید که" قوی ترین داروی گیاهی ضد سرفه کدام است؟"
پاسخ به این سوال بستگی زیادی به نوع سرفه و علائم شما دارد. هیچ دارویی نسبت به دیگری ارجحیت ندارد و آن چه تعیین میکند بهترین داروی گیاهی ضد سرفه چیست، شرایط خود شماست. ما در این قسمت به شما کمک میکنیم تا با برخی از بهترین داروهای گیاهی برای سرفه آشنا شوید و انتخاب برایتان آسان تر شود.
شرکت سازنده: قائم دارو
شکل دارویی: پودر (ساشههای 5 گرمی)
ترکیبات: پودر دانه به و گیاه مرزنجوش
روتارین یک داروی گیاهی برای سرفه و گرفتگی صدا با ویژگی آنتی باکتریال و خلط آور است که با بهره گیری از کارواکرول مرزنجوش و موسیلاژ و تاننهای دانه به، به کاهش سرفه، گرفتگی صدا و التیام گلوی شما کمک زیادی خواهند کرد.
روش مصرف: پودر روتارین پس از 10 دقیقه داخل آب لعاب ایجاد میکند که برای کاهش سرفه و باز شدن صدا موثر است. اگر در اثر سرماخوردگی یا سرفههای مکرر صدایتان به سختی شنیده میشود و سخنرانی یا جلسه مهمی دارید، روتارین را 30 دقیقه قبل به آرامی نوش جان کنید.
شرکت سازنده: یاس فارمد ایرانیان
شکل دارویی: شربت
ترکیبات: شیرین بیان، بنفشه، ختمی، به دانه، پنیرک، شکر سرخ
شربت شش ناب با نگاهی همه جانبه، مهم ترین گیاهان دارویی ضد سرفه را گرد هم آورده است. بدین ترتیب برای رفع سرفههای شدید ناشی از سرماخورگی، آنفلوآنزا، آسم و برونشیت موثر است. این داروی گیاهی ضد سرفه قوی بدون ایجاد خواب آلودگی، التیام بخش سرفههای حاد و گلودرد شما خواهد بود.
روش مصرف: 1 قاشق غذاخوری شربت شش ناب را در نصف فنجان آب جوش بریزید و به صورت گرم بنوشید.
شرکت سازنده: شرکت دارویی اکسیر و تحت برند انگلهارد آلمان
شکل دارویی: شربت
ترکیبات: عصاره خشک برگ عشقه
پروسپان به واسطه ساپونینهای عشقه در کاهش علائم برونشیت، خلط فراوان، تنگی نفس و سرفه اثربخش میباشد. همچنین، با طعم مطلوب و کمک به تنفس راحت تر در بیماران، بازخوردهای مثبتی را به همراه داشته است.
روش مصرف: میزان مصرف این داروی گیاهی ضد سرفه بر اساس سن افراد مشخص میشود. در کودکان 1 تا 6 سال؛ 2.5 میلی لیتر دو بار در روز، در کودکان 6 تا 12 سال؛ 5 میلی لیتر دو بار در روز و در بزرگسالان؛ 5 میلی سه بار در روز قابل استفاده است.
شرکت سازنده: گل دارو
شکل دارویی: شربت
ترکیبات: عصاره آویشن (Thymus vulgaris)
توسیان غنی از عصاره آویشن با مواد زیست فعال تیمول و کارواکرول است که به رقیق شدن مخاط کمک کرده و تأثیر خلط آور خوبی دارند. این داروی گیاهی ضد سرفه فاقد قند بوده و افراد مبتلا به دیابت با خیال آسوده میتوانند از آن استفاده کنند.
اگر به دنبال سایر محصولات آویشن با خاصیت خلط آوری هستید، موارد زیر هم به شما پیشنهاد میشود:
-عصاره تیموس، شربت گیاهی زردبند حاوی عصاره آویشن باغی با ماده موثره تیمول
-تیمکس پلاس، محصول ایران داروک به فرم شربت و دارای تیمول آویشن باغی و عسل
کووید-19 یک ویروس تنفسی با تظاهرات خفیف تا شدید است و مشکلات تنفسی همچون تنگی نفس و سرفه از علائم رایج آن هستند. مصرف مواد غذایی تقویت کننده سیستم ایمنی و یافتن ترکیبات ضد ویروس، تعدیل کننده ایمنی و ضد التهاب در کنار بهبود دهندههای سرفه، در کاهش طول مدت بیماری و خطر مرگ و میر حیاتی هستند.
بسیاری از داروهای گیاهی ضد سرفه که تاکنون ذکر کرده ایم مانند پلارژین یا پروسپان برای کاهش تنگی نفس و سرفه در کرونا قابل استفاده هستند و انتخاب آنها به نوع و شدت علائم شما بستگی دارد. هر چند، هنوز به پایان ماجرا نرسیده ایم...
با ما همراه باشید تا به طور اختصاصی چند داروی گیاهی ضد سرفه کرونا به شما معرفی کنیم که به کاهش وخامت بیماری و طول مدت بستری بیماران کمک میکنند.
شرکت سازنده: داروسازی نیاک
شکل دارویی: شربت آلرگارد ترکیبی منحصر به فرد از سیر، مرزه، آویشن شیرازی، رازیانه، گلپر، میخک و مقدار استانداردی تنتور اپیوم است. این گیاهان دارویی دارای ترکیبات زیست فعالی همچون تیمول،کارواکرول، گالیک اسید، آلیسین و نوسکاپین موجود در تریاک هستند که در هم افزایی با هم برای کاهش سرفه و التهاب برونشها، تقویت سیستم ایمنی و بهبود دردهای عضلانی در بیماران کووید-19، مفید است.
روش مصرف: دوره مصرف شربت آلگارد بین 5 تا 10 روز است و به شدت بیماری بستگی دارد. دفعات مصرف نیز در روزهای اول بیشتر است و به تدریج کم می شود.
شرکت سازنده: به دانه باران
شکل دارویی: شربت
زنیان رومی ماده بکار رفته در داروی گیاهی موکوزیفت در کارآزماییهای بالینی مورد بررسی قرار گرفته و نشانگر اثربخشی آن در کاهش سرفه و تنگی نفس در بیماران کووید-19 بوده است. بهبود سرفه تنها ویژگی این محصول نیست. موکوزیفت در کاهش خستگی و افزایش اشتها در بیماران مبتلا به کرونا موثر بوده است.
روش مصرف: به طور کلی بهتر است موکوزیفت را 15 دقیقه بعد از هر وعده غذایی و در نصف فنجان آب حل کرده و برای پیشگیری، بیماری خفیف یا شرایط حاد استفاده نمایید. میزان مصرف آن نیز به شدت علائم شما برمیگردد.
علاوه بر اینها، کپسول کووکسیر پارس دارای ترکیبات پلی سولفید مانند صمغ گیاه فرولا فوتیدا است. در مطالعات بالینی انجام شده روی بیماران مبتلا به کرونا، اثربخشی این ترکیبات در کاهش تنگی تنفس و سرفه ثابت شده است. پلی سولفیدها با آزاد سازی سولفید هیدروژن در ریه، سطح ترکیبات التهاب زا همچون سیتوکینها را کاهش داده و مانع ورود ویروس به سلول ها می شود.
نمیتوان کرونا را اولین و آخرین بیماری ویروسی دانست که سلامت ما را به مخاطره انداخت. در طول تاریخ، باکتریها و ویروسهای بیماری زا همواره حضور داشته و همزمان با تمامی موجودات در پروسه تکامل شرکت کرده اند. بنابراین بسیاری باکتریها و ویروسها میتوانند عاملی برای سرماخوردگی و سرفههای ناشی از آن باشند. هرچند پیشرفت علم به شناسایی و ارائه درمانهای گیاهی تقویت کننده ایمنی و کاهنده علائم سرماخوردگی کمک بسزایی میکند. در این قسمت به چند داروی گیاهی ضد سرفه و سرماخوردگی اشاره میکنیم:
ریشه گیاه پلارگونیوم در طب سنتی آفریقای جنوبی برای درمان عفونتهای تنفسی و کاهش سرفه محبوب بوده است. این ترکیب گیاهی و اثربخش را میتوان در داروی ضد سرفه پلارژین به دو فرم شربت و قرص پیدا کرد.
این فرآوردههای گیاهی با دارا بودن عصاره ریشه پلارگونیوم و ماده موثره کومارینی به نام اومکالین، در بهبود سیستم ایمنی برای مهار رشد باکتریها و ویروسهای تنفسی، کاهش غلظت مخاط، التهاب گلو و کاهش تعداد دفعات سرفه موثر هستند.
-پلارژین شربت سرماخوردگی و ضد سرفه
شرکت سازنده: پارس گیتا دارو
شکل دارویی: شربت
شربت پلارژین در هر نوبت مصرف (7.5 میلی لیتر) فراهم کننده 5.22 میکروگرم ماده موثره اومکالین است. روش مصرف: شربت پلارژین را سه نوبت در روز (صبح، ظهر و شب) میبایست استفاده کنید. میزان استفاده در هر نوبت برای افراد بالای 12 سال 7.5 میلی لیتر و در کودکان 6 تا 12 ساله 5 میلی لیتر میباشد.
شرکت سازنده: پارس گیتا دارو
شکل دارویی: قرص
قرص پلارژین در هر نوبت مصرف فراهم کننده 100 میکروگرم اومکالین است و به مراتب دارای دوز بالاتری از این ماده موثره در مقایسه با شربت پلارژین میباشد و یک داروی گیاهی ضد سرفه قوی به حساب میآید.
روش مصرف: در افراد بالای 12 سال روزانه یک عدد قرص پلارژین برای 3 نوبت در صبح، ظهر و شب
تحقیقات اخیر حاکی از اثرات مثبت ترکیب گیاهی اکیناسه در تعدیل سیستم ایمنی و کاهش وخامت بیماریهای ویروسی بوده اند. برخی داروهای گیاهی ضد سرفه و سرما خوردگی با فرموله کردن این ترکیب، میتوانند به عنوان یک داروی گیاهی ضد سرفه و تقویت کننده سیستم ایمنی عمل کنند؛ همچون:
شرکت سازنده: دیاژن فارمد و تحت برند مک بابن استرالیا
شکل دارویی: کپسول
دیپ لانگ ساپورت حاوی یک فرمولاسیون ضد ویروس و منحصر به فرد از ترکیبات گیاهی مختلف و 75 میلی گرم عصاره خشک اکیناسه است. هدف آن پاکسازی ریه از عفونتهای ویروسی و آلودگیهای محیطی است و کمک به رفع سرفه است.
علاوه بر این، چند فرآورده گیاهی حاوی اکیناسه برای کاهش سرفههای ناشی از سرماخوردگی عبارتند از:
دیمونکلد، اسپری دهانی شرکت دیموند و حاوی اکیناسه و مریم گلی برای بهبود گلودرد و سرفه در سرماخوردگی
- فیتوکلد
فیتوکلد شرکت گل دارو به صورت قرص و دارای پودر خشک اکیناسه، آقطی سیاه و ختمی برای تقویت سیستم ایمنی، نرم کردن گلو و بهبود سرفه و عفونتهای تنفسی ویروسی
تک سرفههای گاه و بیگاه به خودی خود یک رفلکس فیزیولوژیک هستند، اما چنانچه سرفههای مکرر و طولانی امان شما و اطرافیانتان را بریده و فعالیتهای روزمره تان را دچار اختلال کرده، بهتر است به دنبال راه حلی برای بهبودی سریع تر خود باشید.
در این میان راههای بسیاری وجود دارند اما خوب است که طبیعت و ترکیبات اعجازانگیزش را فراموش نکنیم. این روزها با پیشرفت تکنولوژی، این مواد شفابخش در فرمولاسیونهای ویژه، به عنوان داروی گیاهی ضد سرفه به بازار عرضه میشوند و سعی ما در این مقاله، آشنا کردن شما با برخی از آنها بود تا با آگاهی و دانش بیشتر، قوی ترین داروی گیاهی ضد سرفه را با توجه به مشکل خود بیابید.
به علاوه، برای مشاهده جزئیات بیشتر درباره سایر فرآوردههای گیاهی موجود در داروخانه اینترنتی داروکده، به صفحه محصولات سرماخوردگی و سرفه داروکده مراجعه نمایید.
در پایان، امیدواریم آنچه در این مقاله گفته شد برای شما جالب و مفید بوده باشد. همچنین میتوانید پیشنهادات و تجربیات خود را در قسمت نظرات همین صفحه با ما به اشتراک بگذارید.
پرسش و پاسخ
ثبت دیدگاه
پیام به صورت خصوصی ثبت گردد
منابع:
مقالات مرتبط
مجله داروکده یک مجله اینترنتی است که شما را در امر آشنایی، تهیه و مصرف صحیح محصولات سلامت محور یاری میرساند.
استفاده از مطالب مجله داروکده فقط برای مقاصد غیرتجاری و با ذکر منبع و درج لینک بلامانع است . کلیه حقوق این مجله به وب سایت داروکده تعلق دارد