محصولات فولیک اسید

فولیک اسید

فولیک اسید یک ویتامین B است. اسید فولیک به ساخت سلول های جدید مانند گلبول های قرمز در بدن کمک می کند. همه گروه های سنی به مصرف روزانه اسید فولیک نیاز دارند. اهمیت فولیک اسید در دوره بارداری بسیار زیاد است. دریافت کافی اسید فولیک قبل و در طول بارداری می تواند از نقایص مادرزادی عمده مغز یا ستون فقرات جنین جلوگیری کند.

نام‌های دیگر فولیک اسید : اسید فولیک، فولاسین، فولات، پتروئیل گلوتامیک اسید، ویتامین B9 و Folic Acid

اسید فولیک در کدام مواد غذایی است؟

بهترین منبع فولیک اسید میوه و سبزی تازه است. این ویتامین را می توان با مصرف منابع غذایی زیر در طول روز تامین کرد:

- سبزیجات با برگ سبز تیره (اسفناج، کاهو، مارچوبه، کلم بروکسل و کلم بروکلی)
- لوبیا
- بادام زمینی
- دانه های آفتابگردان
- میوه های تازه، آب میوه
- غلات کامل
- جگر
- غذای دریایی
- تخم مرغ
- غذاهای غنی شده و مکمل ها

کدام میوه ها اسید فولیک دارند؟ بیشتر میوه ها حاوی اسید فولیک هستند اما پرتقال و آب پرتقال به علت داشتن مقادیر قابل توجه فولیک اسید و در دسترس بودن بهترین انتخاب هستند.

مکمل یا قرص فولیک اسید

دوز معمول اسید فولیک در مکمل های اسید فولیک 400 تا 800 میکروگرم برای بزرگسالان و 200 تا 400 میکروگرم اسید فولیک در مولتی ویتامین‌های کودکان است.

فولیک اسید در مولتی ویتامین ها، ویتامین های دوران بارداری، مکمل های B  کمپلکس و مکمل های حاوی اسید فولیک وجود دارد.

انواع قرص اسید فولیک

انواع قرص اسید فولیک بر اساس نوع فولیک اسید و دوز اسید فولیک به کار رفته در مکمل ها را می توان به چند دسته تقسیم کرد. برای دانستن انواع این ویتامین ابتدا بایستی تفاوت فولیک اسید و فولات را بررسی کنیم.

- آیا فولات همان فولیک اسید است؟

واژه های فولیک اسید و فولات به جای هم استفاده می شوند. منتها فولات به ویتامین B9 موجود در غذا اطلاق می شود. فولات یک اصطلاح کلی است که برای توصیف بسیاری از اشکال مختلف ویتامین B9 استفاده می شود. انواع فولات می تواند شامل باشد :

- اسید فولیک
- دی هیدروفولات (DHF)
- تتراهیدروفولات (THF)
- 5، 10-متیلن تتراهیدروفولات (5، 10-متیلن-THF)
- 5-متیل تتراهیدروفولات (5-متیل-THF یا 5-MTHF)

اسید فولیک شکل ساخته شده (یعنی به طور کلی به طور طبیعی وجود ندارد) فولات است که در مکمل ها و در غذاهای غنی شده استفاده می شود.

اسید فولیک نسبت به فولات غذایی که به راحتی توسط گرما و نور تجزیه می شود، در برابر حرارت پایدارتر است. بنابراین، فولیک اسید برای غنی سازی مواد غذایی مناسب تر است زیرا بسیاری از محصولات غنی شده مانند نان پخته می شوند.

کاربردهای قرص فولیک اسید

اسید فولیک خواص متعددی دارد. معمولا قرص فولیک اسید برای درمان و جلوگیری کم خونی ناشی از کمبود فولیک اسید تجویز می شود. فولیک اسید در پیشگیری از نقص لوله عصبی مؤثر است.

در برخی از مبتلایان به بیماری سوءجذب مانند بیماری های التهابی روده  و سلیاک نیز ممکن است برای جبران کمبود این ویتامین نیز قرص اسید فولیک تجویز شود.

در بسیاری از موارد برای مبتلایان به تالاسمی برای کمک به درمان کم خونی، قرص اسید فولیک تجویز می شود. اسید فولیک می تواند به رشد گلبول های قرمز خون کمک کند. درمان با اسید فولیک معمولاً در کنار سایر درمان های تالاسمی انجام می شود.

نتایج یک پژوهش نشان داد که تجویز قرص فولیک اسید 5 به بهبود غلظت هموگلوبین در خانم های باردار مبتلا به تالاسمی مینور کمک کرده است.

کاهش ریسک ابتلا به سرطان، کمک به روند درمان آلزایمر، افسردگی و بیماری های قلبی از دیگر کاربردهای فولیک اسید است.

بیشتر بخوانید:همه چیز درباره ویتامین B9 یا فولیک اسید نوشته الهه عبدالهی دکترای فارماکولوژی

- قرص فولیک اسید و زنان

خانم های بزرگسال در طول روز نیازمند دریافت 400 میکروگرم اسید فولیک هستند.  بسیاری از مکمل های مولتی ویتامین بانوان نیز در هر سروینگ حاوی 400 میکروگرم فولیک اسید هستند، تا نیاز روزانه بانوان را به طور کامل بر طرف کنند.

بانوان می توانند با مصرف روزانه منابع ویتامین B9 از کمبود این ویتامین جلوگیری کنند و در صورتی که این مقدار از طریق رژیم غذایی تامین نشود، بایستی از طریق مصرف مکمل های فولیک اسید تامین شود.

آیا فولیک اسید باعث عقب افتادن پریود می شود؟ تا کنون شواهدی وجود ندارد که نشان دهد مصرف قرص فولیک اسید باعث تغییر در پریود شود.

- قرص فولیک اسید و بارداری

در دوران بارداری، به دلیل نقش فولیک اسید در ساخت اسید نوکلئیک،DNA  و سلول های جدید نیاز به آن افزایش می یابد. نیاز روزانه به اسید فولیک در خانم های باردار بیشتر از بانوان غیرباردار است. خانم های باردار به اسید فولیک در بارداری به 600 میکروگرم در روز افزایش می یابد.

این مقدار اسید فولیک بایستی از طریق رژیم غذایی تامین شود. با این حال، از آنجایی که تامین این مقدار ممکن است از طریق رژیم غذایی برای همه امکانپذیر نباشد، متخصصین زنان و زایمان مصرف قرص فولیک اسید را برای اکثر زنان باردار توصیه می کند تا مطمئن شوند که مقادیر کافی این ریزمغذی را دریافت می کنند.

توصیه می شود به محض شروع تلاش برای بچه دار شدن (به طور ایده آل برای 3 ماه قبل) و در طول 12 هفته اول بارداری، قرص اسید فولیک مصرف شود. مصرف ویتامین B9 در این زمان به رشد طبیعی مغز و ستون فقرات کودک کمک می کند.

در طی دوران بارداری نیاز به ید افزایش پیدا می کند. همچنین، در طی این دوران ید برای سلامت غده تیروئید مادر و جنین و تکامل سیستم عصبی ضروری است. کمبود ید در دوران بارداری می تواند باعث کم کاری تیروئید مادر و جنین شود و تکامل عصبی جنین را مختل کند. خطرناک ترین و شدیدترین تظاهر بالینی کمبود ید در دوران بارداری کرتینیسم است.

به همین دلیل مصرف فولیک اسید و ید در دوران بارداری مانند مکمل های یدوفولیک، ید مام، ویتاول ید فولیک و ... توسط پزشک تجویز می شوند.

آیا فولیک اسید برای کم خونی خوب است؟

در مبتلایان به کم خونی ابتدا می بایست نوع کم خونی توسط پزشک با روش های تشخیصی مانند تست های آزمایشگاهی بررسی شود. کم خونی علل مختلفی دارد. کمبود اسیدفولیک نیز باعث کم خونی می شود هر چند این کم خونی شایع نیست.

در صورتی که کم خونی به علت دریافت ناکافی و یا کمبود فولیک اسید باشد، مصرف قرص فولیک اسید برای درمان کم خونی موثر خواهد بود.

بهترین زمان مصرف فولیک اسید

زمانی که قرص فولیک اسید به همراه غذا مصرف می شوند، 85 درصد آن در دسترس بدن قرار می گیرد. این در حالی است که مصرف قرص اسید فولیک بدون غذا (با معده خالی) باعث جذب 100 درصدی آن می شود.

مصرف قرص اسید فولیک با معده خالی یا پر تفاوت چندانی در عملکرد آن نخواهد داشت. سعی کنید قرص فولیک اسید را بر اساس دستورالعمل پزشک مصرف کنید. اما اگر پزشک دستور مصرف مشخصی را تعیین نکرده است، مصرف آن با معده خالی بهتر است.

حال اگر با مصرف قرص فولیک اسید با معده خالی دچار عوارض گوارشی شدید، آن را با معده پر میل کنید.

قرص فولیک اسید را صبح بخوریم یا شب؟ اینکه قرص فولیک اسید در چه ساعتی از روز خورده شود تاثیری در عملکرد آن نخواهد داشت.

بهترین قرص اسید فولیک

انتخاب بهترین قرص اسید فولیک به دوز، کشور سازنده، فرمولاسیون و مارک محصول وابسته است. در این بخش بهترین قرص های اسید فولیک را بر اساس دوز، فرمولاسیون و محل ساخت به شما معرفی خواهیم کرد.

بهترین قرص های اسید فولیک بر اساس دوز

- فولیک اسید 5

قرص فولیک اسید 5 ممکن است در برخی از شرایط توسط پزشک تجویز شود. مادرانی که سابقه به دنیا آوردن نوزاد مبتلا به نقص لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا را دارند، بایستی اسیدفولیک 5 مصرف کنند. سایر شرایط پزشکی که پیشنهاد می شود مادران باردار برای مصرف اسید فولیک 5 با پزشک مشورت کنند، شامل موارد زیر می باشد:

- مادران باردار مبتلا به تالاسمی مینور
- مبتلایان به دیابت یا افراد با شاخص توده بدنی بالاتر از 30
- مصرف کنندگان داروهای ضدصرع

امکان خرید قرص فولیک اسید 5 میلی گرمی بصورت آنلاین وجود ندارد. زیرا فولیک اسید در این دوز به صورت OTC به فروش نمی رسد و برای تهیه آن نیاز به نسخه و تجویز پزشک می باشد.

- فولیک اسید 1میلی گرم

قرص فولیک اسید گلد 1 میلی گرم

فولیک اسید روز دارو 1 میلی گرمی

قرص فولیک اسید جالینوس 1 میلی گرم   

- فولیک اسید 800 میکروگرم

فولیک اسید 800 میکرو گرم یورویتال

- فولیک اسید 400 میکروگرم

فولیک اسید 400 هلث اید

فولیک اسید دانا

قرص های حاوی 5 متیل تترا هیدروفولات یا فولات نسل چهارم

فولات نسل چهارم یا به عبارت دیگر کواترفولیک، در کسانی که آنزیم متیل تتراهیدروفولات ردوکتاز آنها به دلیل مشکلات ژنتیکی نسبت به سایر افراد متفاوت است، انتخاب بهتری برای درمان مشکلات ناشی از کمبود فولیک اسید است. این قرص ها که حاوی 5 متیل تترا هیدروفولات هستند، شامل : قرص کوالی فول و بست فولات .

مکمل فولیک اسید به فرم شربت و سافت ژل نیز طراحی می شوند. شربت فولیمکس و سافت ژل فولیک اسید پلاس ویتامین ب12  سنترویت از جمله آنها هستند.

قرص اسید فولیک ایرانی

- فولیک اسید 1 میلی گرم دینه

- فولیک اسید 1 میلی گرم سیمرغ دارو

- کواترید شایگان

- فولیک اسید 1 میلی گرمی ایران دارو  

بهترین مارک اسید فولیک خارجی

از مارک های اسید فولیک خارجی موجود در بازار ایران می توان به اپوویتال، یوروویتال، هلث اید و ویوا تیون اشاره کرد. از مهمترین قرص اسید فولیک خارجی می توان به اسید فولیک 800 میکرو گرم اپوویتال ، قرص فولیک اسید هلث اید و فولیک اسید ویواتیون اشاره کرد.

قیمت قرص اسید فولیک

قیمت قرص اسیدفولیک به برند، کشورسازنده، تعداد موجود در هر جعبه یا قوطی، سایر ترکیبات همراه، نوع فولات و دوز آن بستگی دارد. عموما قیمت قرص اسید فولیک خارجی بیشتر از محصولات ایرانی است.

خرید قرص اسید فولیک

برای خرید قرص فولیک اسید ایرانی و خارجی می توانید به داروخانه اینترنتی داروکده اعتماد کنید. تمامی قرص های اسید فولیک را می توانید به راحتی در وب سایت داروکده مشاهده کنید. و پس از مشاهده قیمت با چند کلیک ساده اقدام به خرید کنید. سفارشات به صورت بسیار محکم بسته بندی شده و به صورت کاملا رایگان به سراسر ایران ارسال می شود.

عوارض فولیک اسید

مصرف قرص فولیک اسید در دوز های رایج ایمن است و نمی تواند خطری ایجاد کند. با این حال، مانند همه مکمل ها اسید فولیک می تواند در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند. اما در بسیاری از افراد عوارض جانبی ندارند یا فقط عوارض جزئی دارند. ممکن است مصرف فولیک اسید باعث ایجاد بی حالی، تهوع، نفخ و واکنش های آلرژیک شود.

آیا فولیک اسید باعث یبوست می شود؟

خیر. مصرف مکمل یا قرص اسید فولیک باعث ایجاد یبوست نمی شود.  معمولا یبوست با دریافت ناکافی آب و رژیم غذایی نامناسب ایجاد می شود.

همچنین، به طور معمول خانم های باردار با مصرف اسیدفولیک مشکل یبوست را گزارش می کنند. این در حالی است که یبوست یکی از عوارض رایج دوران بارداری است. در طی دوران بارداری به علت تغییرات هورمونی و فشار رحم بر روده، حرکات روده کاهش پیدا می کند. همچنین، مصرف داروهای ضد تهوع مانند اندانسترون باعث ایجاد یا تشدید یبوست می شوند. بنابراین، بروز همزمان یبوست با مصرف قرص فولیک اسید و بارداری احتمالا به شکل نادرستی به فولیک اسید نسبت داده می شود.

توصیه می شود که با مصرف مقادیر کافی مایعات و منابع فیبری مانند سبزیجات ریسک ایجاد یبوست را کم کرد.

آیا فولیک اسید باعث غلظت خون می شود؟

به افزایش تعداد گلبول‌های قرمز خون غلظت خون گفته می شود. به عبارتی به افزایش هموگلوبین خون بالاتر از 16 و 18 به ترتیب در زنان و مردان غلظت می گویند. معمولا استعمال سیگار و جذب زیاد آهن علل اصلی غلظت خون هستند. مصرف قرص اسید فولیک به تنهایی در افراد سالم نمی تواند باعث ایجاد غلظت خون شود.

سوالات پرتکرار

1- آیا فولیک اسید همان آهن است؟

خیر. فولیک اسید یک ویتامین محلول در آب بوده ولی آهن یک ماده معدنی ضروری برای بدن است. بنابراین، اسیدفولیک همان آهن نیست.

2- آیا فولیک اسید چاق کننده است؟

مصرف قرص اسید فولیک در افزایش یا کاهش اشتها افراد سالم اثری ندارد. بنابراین، مصرف فولیک اسید به تنهایی نمی تواند باعث ایجاد چاقی شود.

تالیف: الهه عبدالهی دکترای فارماکولوژی و مصطفی جلالی کارشناس ارشد تغذیه