در مورد واکسن آنفلوآنزا بیشتر بدانید

اغلب افراد آنفلوآنزا را به عنوان یک بیماری خطرناک نمی شناسند و آن را با علائمی چون سردرد، آبریزش بینی، سرفه و درد عضلانی با سرماخوردگی شدید اشتباه می گیرند. آنفلوآنزا یک بیماری تنفسی به شدت مسری است که در اثر ویروس آنفلوآنزا ایجاد شده و بینی، گلو و گاهی اوقات ریه ها را آلوده می کند. اکثر عفونت‌های تنفسی ویروسی مانند سرماخوردگی معمولاً طی چند روز ظاهر می شوند و از بین می روند، اما هیچ گونه عوارض دائمی بر جای نمی گذارند اما آنفلوآنزا می‌تواند باعث مشکلات جدی در سلامتی مانند ذات الریه، عفونت های باکتریایی یا بستری شدن در بیمارستان و حتی گاهی منجر به مرگ می شود. آنفلوآنزا یک بیماری ویروسی حاد است که باعث همه گیری یا اپیدمی های سالانه و گاهاً پاندمی می شود. همه افراد حتی افراد سالم و بدون هیچ بیماری زمینه ای می توانند با آنفلوآنزا مبتلا شوند. آنفلوآنزا به خصوص برای افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند بسیار خطرناک است.

آنفلوآنزا چه علائمی دارد و چگونه منتشر می‌شود؟

آنفلوآنزا معمولاً به صورت ناگهانی شروع می شود. افرادی که آنفلوآنزا دارند معمولاً برخی یا همه این علائم را احساس می کنند:
تب یا احساس تب و لرز، سرفه، گلودرد، آبریزش یا گرفتگی بینی، درد عضلانی یا بدن درد، سردرد و خستگی. برخی از افراد ممکن است اسهال و استفراغ داشته باشد، اگرچه این موارد در کودکان شایع‌تر از بزرگسالان است. توجه به این نکته ضروری است که حدود 33 درصد از افراد مبتلا به آنفلوآنزا هیچ علائمی ندارند.

وقتی فرد آلوده سرفه، عطسه یا صحبت می‌کند، قطرات حاوی ویروس در هوا پراکنده شده و می‌تواند تا یک متر گسترش یابد و افرادی که این قطرات را تنفس می‌کنند را آلوده نمایند. ممکن است فرد با لمس یک سطح یا شی آلوده به ویروس آنفلوآنزا و سپس دست زدن به دهان، بینی و احتمالاً چشم خود به این بیماری مبتلا شود. برای جلوگیری از انتقال افراد باید هنگام سرفه دهان و بینی خود را با دستمال بپوشاند و مرتب دست های خود را بشویند.

بیشتر بخوانید: دستور العمل مصرف واکسن آنفولانزا

بهترین راه مقابله با آنفلوآنزا چیست؟

بهترین راه پیشگیری از آنفلوآنزا تزریق سالانه واکسن است. دریافت واکسن آنفلوآنزا به تمام افراد (به جز کودکان کمتر از شش ماه) توصیه می شود. واکسن به خصوص برای گروه‌های پرخطر حائز اهمیت است. واکسن آنفلوآنزا می تواند از بیماری آنفلوآنزا جلوگیری کند. مطالعات نشان داده است که واکسن آنفلوآنزا بیماری های مرتبط با این بیماری و خطر عوارض جدی ناشی از آن که می تواند منجر به بستری شدن در بیمارستان یا حتی مرگ شود را کاهش می دهد. به دلیل پاندمی کووید19 دریافت واکسن آنفلوآنزا در این فصل از همیشه مهم تر خواهد بود.

چه زمانی باید واکسن آنفلوآنزا را دریافت کنیم؟

 واکسن آنفلوآنزا باید قبل از شروع گردش ویروس های آنفلوآنزا دریافت شود، زیرا حدود دو هفته طول می‌کشد تا آنتی‌بادی‌ تولید شود و بدن را در برابر آنفلوآنزا محافظت کند. با این حال واکسیناسیون زودهنگام (به عنوان مثال در مرداد و شهریور) احتمالاً با کاهش ایمنی در برابر بیماری در اواخر فصل آنفلوآنزا به ویژه در سالمندان همراه خواهد بود. در کشور ما ویروس های آنفلوآنزا در طی پاییز و زمستان در گردش هستند و اوج بیماری در ایران معمولاً در ماه‌های دی و بهمن است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها توصیه می کند که همه افراد شش ماهه و بالاتر سالانه تا پایان آبان ماه واکسن آنفلوآنزای فصلی را دریافت کنند. اما از آنجا که ویروس تا فروردین و اردیبهشت در گردش است، تزریق واکسن آنفلوآنزا در هر زمان از فصل سرما توصیه می شود.

اشتباهات رایج در مورد آنفلوآنزا

- واکسن آنفلوآنزا خود باعث بیماری آنفلوآنزا می شود؟

خیر، واکسن آنفلوآنزای تزریقی حاوی ویروسی غیر فعال است که نمی تواند باعث بیماری آنفلوآنزا در شما شود. اگر احساس درد یا کمی تب می کنید این یک واکنش طبیعی سیستم ایمنی بدن به واکسن است و به طور کلی فقط یک یا دو روز طول می کشد.

- واکسن آنفلوآنزا می تواند عوارض جانبی شدیدی ایجاد کند؟

 ثابت شده است که واکسن آنفلوآنزا بی خطر است. عوارض جانبی شدید بسیار نادر است. شایع ترین عوارض جانبی به طور کلی خفیف بوده و شامل این موارد است: درد، قرمزی و یا تورم جای تزریق، سردرد، تب، دردهای عضلانی، حالت تهوع، خستگی. در صورت بروز عوارض جانبی این عوارض معمولاً پس از تزریق شروع می‌شود و به طور کلی یک تا دو روز ادامه می یابد.

- من واکسن زدم با این حال دچار بیماری آنفلوآنزا شدم بنابراین واکسن موثر نیست.

 خیر. حتی اگر واکسینه شده باشید ممکن است به آنفلوآنزا مبتلا شوید این موضوع به دلایل زیر امکان پذیر است:
1-ممکن است کمی قبل از واکسیناسیون یا پس از تزریق واکسن در دوره‌ای که بدن هنوز در حال تولید آنتی بادی بوده است، در معرض ویروس آنفلوآنزا قرار گرفته باشید و قرار گرفتن در معرض ویروس ممکن است منجر به ابتلای شما به آنفلوآنزا شود قبل از آنکه بدنتان به واسطه واکسن ایمن شده باشد، زیرا آنتی بادی هایی که از بدن شما در برابر بیماری محافظت می کند حدود دو هفته پس از دریافت واکسن ایجاد می شوند.

2- انواع مختلفی از ویروس های آنفلوآنزا وجود دارند که هر ساله در گردش هستند. واکسن آنفلوآنزا برای محافظت در برابر سه یا چهار نوع ویروس آنفلوآنزا ساخته می شود که تحقیقات نشان داده اند در آن فصل بیشتر از بقیه انواع آن در گردش خواهند بود، ممکن است بر حسب اتفاق در معرض نوعی از ویروس آنفلوآنزا قرار گرفته باشید که در واکسن آنفلوآنزای فصلی وجود نداشته است.

3- محافظت حاصل از واکسیناسیون آنفلوآنزا تا حدی بر اساس عوامل بهداشتی و سن فردی که واکسینه می شود متفاوت است. به طور کلی واکسن آنفلوآنزا در میان کودکان کمتر از 5 سال، افراد مسن و افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای مزمن دارند، ممکن است ایمنی کمتری ایجاد کند. درست است که واکسیناسیون ایمنی 100 درصدی ایجاد نمی کند اما بهترین راه برای محافظت در برابر عفونت آنفلوآنزا واکسیناسیون است.

- اگر با تزریق واکسن آنفلوآنزا باز هم مبتلا به آنفلوآنزا می شوم پس از دریافت واکسن بیهوده است.

 خیر با این که ممکن است با وجود دریافت واکسن باز هم به بیماری مبتلا شوید اما مطالعات نشان داده است که واکسیناسیون آنفلوآنزا از شدت بیماری می‌کاهد یک مطالعه در سال 2017 نشان داده است که واکسیناسیون آنفلوآنزا باعث کاهش میزان مرگ و میر، پذیرش در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) و مدت زمان بستری در بیمارستان در بزرگسالان می شود.

- من باردار هستم بنابراین نباید واکسن آنفلوآنزا بزنم

دریافت واکسن آنفلوآنزا به خصوص برای زنان باردار اهمیت ویژه‌ای دارد زیرا سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف تر از حد معمول می باشد. واکسن آنفلوآنزا غیر فعال در هر مرحله از بارداری بی خطر است. واکسیناسیون آنفلوآنزا به زنان در دوران بارداری و پس از آن کمک می کند. واکسیناسیون خطر ابتلا به عفونت حاد تنفسی مرتبط با آنفلوآنزا در زنان باردار را به نصف کاهش می دهد. تحقیقات نشان داده است که واکسن آنفلوآنزایی که در دوران بارداری تزریق می شود علاوه بر کمک به محافظت از خانم باردار، نوزاد وی را نیز تا چند ماه پس از تولد و تا رسیدن به سن کافی برای دریافت واکسن آنفلوآنزا در برابر این بیماری ایمن می کند.

 چرا باید واکسن آنفلوآنزا سالانه تزریق شود؟

 به دو دلیل سالانه به واکسن آنفلوآنزا نیاز داریم. اول، میزان ایمنی فرد به واسطه واکسن به مرور زمان کاهش می یابد بنابراین برای محافظت بهینه به یک واکسن سالانه نیاز است. دوم، از آنجایی که ویروس های آنفلوآنزا به طور مداوم در حال تغییر هستند لازم است که واکسن های آنفلوآنزا از یک فصل به فصل  دیگر تجدید شود تا از ویروس هایی که تحقیقات نشان می دهد که در فصل آینده آنفلوآنزا بیشتر در گردش هستند محافظت کنند. برای داشتن ایمنی در برابر بیماری، افراد شش ماه به بالا باید سالانه واکسینه شوند.

چه نکاتی در مورد واکسن آنفلوآنزا وجود دارد؟

- کودکان 6 ماه تا 8 سال در صورتی که قبلاً سابقه واکسیناسیون آنفلوآنزا نداشته باشند، ممکن است در طی یک فصل، دو دوز واکسن آنفلوآنزا را دریافت کنند و این دو دوز باید با فاصله حداقل چهار هفته دریافت شود.
- بقیه افراد در هر فصل آنفلوآنزا فقط به یک دوز نیاز دارند.
- واکسن آنفلوآنزا می تواند همزمان با سایر واکسن ها تزریق شود. واکسن آنفلوآنزا و واکسن کرونا می‌توانند همزمان تزریق شوند.
- افرادی که بیماری های جزئی مانند سرماخوردگی خفیف دارند، می توانند واکسینه شوند.افرادی که بیماری مزمن یا شدیدی دارند باید قبل از تزریق واکسن آنفلوآنزا بهبود یافته باشد.
- حدود دو هفته بعد از واکسیناسیون بدن شما در برابر آنفلوآنزا ایمنی پیدا می‌کند.

 افراد مبتلا به آنفلوآنزا در 3 تا 4 روز اول پس از شروع بیماری بیشترین ریسک انتقال آنفلوآنزا را دارد بزرگسالان سالم ممکن است یک روز قبل از بروز علائم و تا 5 الی 7 روز پس از بیمار شدن دیگران را آلوده کنند. کودکان و برخی افراد با سیستم ایمنی ضعیف ممکن است ویروس را برای مدت بیش از 7 روز انتشار دهند. علاائم می توانند حدود دو روز پس از ورود ویروس به بدن شروع شود، اما ممکن است این زمان از یک تا چهار روز متغیر باشد. این بدان معناست که شما در این دوره ناقل بیماری هستید و می‌توانید آنفلوآنزا را به شخص دیگری منتقل کنید حتی اگر از بیماری خود آگاه نباشید.

برای مشاهده محصولات تقویت سیستم ایمنی اینجا کلیک کنید.

 چه کسانی در خطر ابتلا به آنفلوآنزا هستند؟

همه گروه های سنی حتی افراد سالم در خطر ابتلا به آنفلوآنزا هستند اما بعضی گروه ها بیشتر از سایرین در معرض این خطر می باشند:
- زنان باردار
- کودکان زیر 5 سال
- افراد مسن یا بالای 65 سال
- افرادی که دارای بیماری های مزمن هستند مانند دیابت، بیماری‌های مزمن قلبی، ریوی، کلیوی، متابولیکی، عصبی، کبدی یا خونی
- افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند مانند افرادی که HIV دارند، شیمی درمانی می‌شوند یا داروهای استروئیدی دریافت می‌کنند.

بیشتر افرادی که به آنفلوآنزا مبتلا می شوند طی چند روز یا کمتر از دو هفته بهبود می یابند. اما برخی از افراد در اثر ابتلا به آنفلوآنزا دچار عوارضی مانند ذات الریه، عفونت های سینوسی و گوش، التهاب قلبی، مغزی یا عضله و نارسایی ریوی، نارسایی کلیه و یا دیابت می شوند. آنفلوآنزا همچنین می تواند سیر بیماری های زمینه ای را بدتر کند. بعضی از این عوارض می‌تواند سلامت فرد را تهدید کرده و حتی در مواردی منجر به مرگ شوند بستری شدن در بیمارستان و مرگ عمدتاً در بین گروه‌های پرخطر رخ می دهد.