قطره دروزیل

قطره دروزیل به عنوان یک فرآورده‌ی ضد سرفه، خلط آور و باز کننده‌ی برونش، از گیاه آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) تهیه شده‌است. کاربرد آویشن باغی در بهبود سرفه، برونشیت، سیاه سرفه و التهاب مجاری تنفسی توسط مراجع معتبری همچون کمیسیون E تایید شده‌است. مواد موثره‌ی آویشن نظیر تیمول و کارواکرول با افزایش حرکات مژک‌های تنفسی و تسهیل ترشح موکوس در مجاری تنفسی، مسئول آثار ضد سرفه و خلط آوری این گیاه می‌باشند. همچنین از ترکیبات اسانس، اثرات ضد اسپاسم برونش‌ها، پیش از این گزارش شده‌است. ترکیبات اسانسی آویشن و به ویژه تیمول و کارواکرول، اثرات ضد باکتری در برابر طیف وسیعی از باکتری‌های دخیل در عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی نشان داده‌اند.

بزرگسالان، 20 تا 40 قطره، 4 تا 6 بار در روز و اطفال، 10 تا 20 قطره، 4 تا 6 بار در روز را با کمی آب و یا آب قند میل نمایند.

با توجه به محدودیت مطالعات انسانی، نمی‌توان در این زمینه نظر قطعی داد. اما به طور معمول، 1 تا 2 روز پس از مصرف، التیام التهاب گلو و کاهش شدت و دفعات سرفه مشاهده می‌گردد و پس از 5 روز علائم مربوط به سرفه‌ی حاد، تا حد زیادی برطرف می‌گردد. در مواردی که سرفه که بیش از یک هفته طول بکشد و یا سرفه همراه با تنگی نفس، تب و یا وجود اخلاط خونی یا عفونی باشد، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه شود.

مواد مؤثر موجود در آویشن به ویژه ترکیبات تیمول و کارواکرول، با خاصیت آنتی باکتریال قوی بر باکتری‌های مولد عفونت‌‌های دستگاه تنفسی نظیر هموفیلوس آنفلوآنزا و استافیلوکوکوس پنومونیا تأثیر می‌گذارند.

مطالعات متعدد، به اثرات ضد ویروسی گیاه آویشن و به ویژه ترکیب تیمول و کارواکرول، در برابر ویروس‌هایی مانند ویروس آنفلوآنزا، ویروس هرپس سیمپلکس و ویروس نقص ایمنی انسانی اشاره داشته‌اند.

علیرغم اثرات مطلوب و قابل قیاس فرمولاسیون‌های متشکل از گیاه آویشن در برابر داروهای خلط آور نظیر برم هگزین، جایگزینی آن‌ با داروهای شیمیایی، باید با صلاحدید پزشک معالج، صورت گیرد. در مواردی مصرف همزمان این فرآورده با سایر داروهای موثر، می‌تواند در روند بهبودی اثرات مثبتی داشته باشد، البته در مورد کودکان، این امر بهتر است با توصیه‌ی پزشک انجام گیرد. همچنین ذکر این نکته ضروری است که در بسیاری موارد، فرآورده‌های حاوی آویشن نظیر قطره دروزیل، از نخستین گزینه‌های درمان سرفه حاد و خروج خلط می‌باشند.

مصرف این فرآورده در کودکان زیر 1 سال، بدون نظر پزشک توصیه نمی‌شود. همچنین، بهتر است با در نظر گرفتن جانب احتیاط، مصرف این فرآورده در کودکان 1تا 2 سال نیز با مشورت پزشک و با توجه به دوز تجویزی ایشان، صورت گیرد.

حداکثر مقدار مجاز برای گیاه آویشن تعیین نشده است و مصرف آن در حد مقادیر غذایی ایمن است. با توجه به اثرگذاری در مقدار توصیه شده توسط شرکت سازنده، بهتر است دوز مصرفی را بدون صلاحدید پزشک معالج، افزایش ندهید.

استفاده از این فرآورده، در دوزهای معمول ایمن بوده و به ندرت باعث ایجاد عوارض می‌شود. اما استفاده مداوم از آن، ممکن است سبب بروز اختلالات گوارشی و تحریک مخاط دستگاه گوارش در برخی از بیماران شود. در برخی زنان، ممکن است مصرف این فرآورده سبب لکه بینی گردد. لازم به ذکر است که عوارضی نظیر تهوع، استفراغ، درد معده، سردرد، سرگیجه، تشنج، کما و ایست قلبی و تنفسی، در صورت مصرف اسانس آویشن در مقادیر زیاد محتمل است و در مصرف مقادیر درمانی قطره دروزیل، مشاهده نمی‌شود.

بهتر است افراد حساس به گیاهان خانواده‌ی نعناعیان پیش از مصرف فرآورده‌های حاوی آویشن با پزشک و یا داروساز مشورت نمایند.

بهتر است مصرف قطره دروزیل دو هفته پیش از جراحی، به دلیل افزایش احتمال بروز خونریزی قطع گردد.

تاکنون تداخل جدی در مصرف فرآورده‌های حاوی آویشن با داروها گزارش نشده‌است. نتایج حاصل از یک مطالعه آزمایشگاهی با بررسی فارماکوکینتیک عصاره آبی آویشن نشان داد که این عصاره یک مهارکننده قوی چندین ایزوآنزیم CYP450 از جمله CYP2C9، CYP2C19، CYP2D6 و CYP3A4 است، اما ارتباط بالینی این یافتهها نامشخص است. 

مصرف قطره دروزیل، در افراد با سابقه‌ی حساسیت به گیاه آویشن، بانوان باردار و یا شیرده و همچنین افراد مبتلا به ناراحتی‌های شدید گوارشی، التهاب مجاری ادراری و بیماری‌های التهابی کلیه توصیه نمی‌شود.

مصرف قطره دروزیل در دوران بارداری و شیردهی مجاز نمی‌باشد.

گردآوری شده توسط تیم علمی‌مجله‌ی داروکده