نگهداری و مراقبت از بیمار مبتلا به آلزایمر

با بالا رفتن سن فراموش کردن برخی چیز ها تا حدی طبیعی به نظر می‌رسد. اما آلزایمر با فراموشی ناشی از بالا رفتن سن تفاوت دارد. طبق آمار یک نفر از هر 8 نفر مرد بالای 65 سال دچار درجاتی از فراموشی می شود. آلزایمر یک بیماری جدی محسوب می‌شود. آلزایمر در مراحل اولیه ممکن است فاقد علایم واضح باشد و فقط اطرافیان نزدیک بیمار متوجه تغییرات شوند. اما آلزایمر دارای چند علامت اولیه هشدار دهنده است که لازم است نسبت به آنها آگاهی داشته باشید.

علائم اولیه آلزایمر عبارتند از:
حافظه و تکلم
در مراحل اولیه آلزایمر حافظه بلند مدت بیمار مشکلی ندارد و بیمار ممکن است دچار اختلالاتی در حافظه کوتاه مدت شود. علاوه بر این حرف زدن بیمار ممکن است دچار اشکال شود. مثلا ممکن است احساس کنید پدر، مادر و یا یکی از عزیزانتان در هنگام حرف زدن رشته کلام را از دست می دهد و ادامه صحبت خود را فراموش می کند و یا سوالات تکراری می پرسد حتی ممکن است در یادآوری برخی لغات عادی نیز دچار مشکل شود.

تغییر رفتار
علاوه بر اختلالات حافظه آلزایمر می تواند باعث گیجی و تغییر رفتار شود. مثلا ممکن است متوجه شوید که یکی از عزیزان نزدیکتان در یک مکان آشنا گم می شود و یا دیگر مثل گذشته اهمیتی به بهداشت فردی خود نمی دهد و یا به ظاهر خود مثل گذشته توجهی نمی کند. در صورت بروز این علائم در عزیزانتان لازم است وی را نزد پزشک ببرید.

بیشتر بخوانید: 10 علامت اولیه آلزایمر

علائم اولیه را نادیده نگیرید
مسلما پذیرش این واقعیت که فردی که دوستش دارید دچار آلزایمر است بسیار دشوار است اما بهتر است هر چه زودتر این مسئله را پیگیری کرده و او را نزد پزشک ببرید. شاید برخی از این علائم به دلیل مشکل دیگری مثل مشکلات تیروئید باشد که با دارو درمانی قابل درمان است. اما چنانچه این علایم با آلزایمر مرتبط باشند درمان زودهنگام بسیار مفید خواهد بود. بنابراین از مواجه شدن با واقعیت هراس نداشته باشید و هر چه سریعتر عزیز خود را برای بررسی بیشتر نزد پزشک ببرید.

آلزایمر چطور تشخیص داده می شود؟
هنوز پیشرفت علم مرحله ای نرسیده که بیماری آلزایمر با یک تست مشخص و ساده قابل تشخیص باشد اما پزشک با انجام چندین تست و صحبت با اطرافیان بیمار می تواند بیماری را تشخیص دهد. آزمایشات عصبی و بررسی مغزی می تواند به تشخیص افتراقی آلزایمر و رد سایر بیماری ها مثل سکته مغزی و تومور های مغزی کمک کند.

چه اتفاقی در مغز بیمار مبتلا به آلزایمر می افتد؟
آلزایمر باعث مرگ برخی سلول های عصبی و از دست دادن بخشی از بافت مغز می‌شود. هنگامی که بیماری پیشرفت می کند مغز کوچک شده و مناطقی که حاوی مایع مغزی نخاعی است گسترده‌تر می‌شود. این آسیب ها باعث می شود که حافظه، تکلم و فهم بیمار دچار اختلال شود.

پیش آگهی بیماری آلزایمر
روند پیشرفت آلزایمر در افراد مختلف متفاوت است. گاهی اوقات علائم به سرعت تشدید یافته و باعث از دست دادن کامل حافظه در طی چند سال می شود. اما گاهی اوقات نیز بیماری بسیار آهسته پیشرفت می‌کند و ممکن است حتی 20 سال طول بکشد تا فرد به درجات شدید بیماری برسد.

چالش هایی که اطرافیان بیمار مبتلا به الزایمر با آن مواجه هستند؟
در مراحل اولیه آلزایمر بیمار متوجه اتفاقات پیرامون خود است. حتی ممکن است از بابت زحماتی که برای شما ایجاد می کند خجالت زده و یا نگران شود. شاید در این مرحله بیمار دچار علائم افسردگی شود که پزشک آن را با دارو کنترل می کند. اما با پیشرفت بیماری ممکن است بیمار دچار پرخاشگری و بدبینی نسبت به شما شود. به عنوان نزدیکان  بیمار همیشه به یاد داشته باشید این بیماری است که باعث تغییرات رفتاری عزیز شما شده است و از او دلگیر نشوید. حتماً تغییرات رفتاری بیمار را به پزشک اطلاع دهید.

وقتی بیمار آلزایمر شما را نمی شناسد
مسلما برای شما به عنوان اطرافیان نزدیک بیمار بسیار ناراحت کننده است که او دیگر شما را نمی شناسد. اما لازم است با این مسئله منطقی برخورد کنید. در مراحل اولیه بیماری سعی کنید با نشان دادن عکس های قدیمی خاطرات گذشته را برای بیمار تعریف کنید. اما با پیشرفت بیماری این کار بی فایده است و بیمار ممکن است حتی شما را یک غریبه فرض کند. این حالت معمولاً باعث رنج و ناراحتی اطرافیان نزدیک بیمار مثل فرزندان و یا همسر وی می شود. اما لازم است نسبت به علائم و روند بیماری اطلاعات کافی کسب کنید تا راحت تر با این مشکل کنار بیایید. در هر زمان بدانید که بیماری مسئول این فراموشی است وگرنه او همیشه شما را دوست داشته است.

علائم هشدار دهنده در اطرافیان بیمار که از وی مراقبت می کنند
نگهداری از بیمار مبتلا به آلزایمر از نظر جسمی و روحی به فرد فشار وارد می‌کند. مخصوصاً اگر این کار توسط نزدیکان بیمار انجام شود. دیدن حالات بیمار که روزگاری از عزیزان شما بوده است مسلماً کاری دشوار است. اما لازم است به عنوان پرستار بیمار به خودتان توجه کافی داشته باشید تا کمتر دچار مشکل شوید. مشکلاتی که ممکن است در کسانی که از بیمار نگهداری می کنند به وجود بیاید عبارتند از:
- عصبانیت، احساس غم و یا هرگونه تغییرات خلقی
-سردرد یا کمردرد
-مشکل در تمرکز حواس
- مشکل در خواب

به عنوان پرستار بیمار مراقب خودتان باشید
به عنوان کسی که از بیمار مبتلا به آلزایمر نگهداری می کند باید در طول روز زمانی هر چند کوتاه را به خودتان و علایق خودتان اختصاص دهید و کاری را که از آن لذت می‌برید انجام دهید. مثلا با یک دوست قدیمی که حالتان را خوب می کند معاشرت کنید ، پیاده روی کنید ، موزیک گوش کنید و کارهایی از این قبیل. بهتر است در صورت امکان نگهداری از بیمار را به صورت شیفتی و با کمک یکی دیگر از نزدیکان خود انجام دهید.

مراقبت از بیمار مبتلا به آلزایمر
اغلب افراد تمایل دارند از بیمار در منزل خودشان پرستاری کنند. اکثر افراد مایلند  پدر، مادر و یا همسر خود را که مبتلا به آلزایمر شده در منزل نگهداری و مراقبت کنند. انجام این کار توسط یک نفر کاری دشوار است زیرا باید به طور دائم مراقب بیمار باشید به موقع داروهای وی را بدهید، او را حمام ببرید و کارهای زیاد دیگری را انجام دهید بنابراین بهتر است این کار را به صورت نوبتی حداقل با یک نفر دیگر انجام دهید و یا از یک پرستار منزل به عنوان کمک استفاده کنید. گاهی اوقات به خصوص در مراحل پیشرفته بیماری نگهداری بیمار برای اطرافیان وی کاری دشوار است. در این شرایط  می توان بیمار را به مراکز خصوصی نگهداری سالمندان منتقل کرد تا تحت مراقبت 24 ساعته باشد. این اتفاق معمولا در مراحل پیشرفته بیماری می‌افتد.

اگر در خانه کودکی دارید که با شما زندگی می کند لازم است شرایط را برای او کاملا توضیح دهید. از خاطرات گذشته خود با بیمار برای او تعریف کنید و به او توضیح دهید که بیمار قبل از بیماری چقدر او را دوست داشته و حالا به دلیل بیماری است که او را به یاد نمی آورد.