8 روش برای کاهش خطر ابتلا به سرطان

احتمالا هر چند وقت یکبار خبری یا مطلبی می خوانید که در آن مطالب و راهکارهای مختلفی برای پیشگیری از سرطان عنوان شده است. مثلا اینکه مصرف فلان میوه یا غذا باعث پیشگیری از ابتلا به سرطان می شود. اما آیا این ادعاها درست است؟ آیا چیزی وجود دارد که صد در صد باعث پیشگیری از سرطان شود؟ مسلما هیچ روش یا ماده غذایی جادویی برای پیشگیری صد در صد از سرطان وجود ندارد. اما رعایت برخی موارد می تواند میزان خطر ابتلا به سرطان را تا حد زیادی کاهش دهد. محققان به طور مرتب و از جنبه های گوناگون مشغول آزمایش و تحقیقات بر روی این بیماری هستند. متخصصین تخمین می زنند که حداقل یک سوم سرطان ها در افراد بالغ به دلیل نحوه زندگی آنها ایجاد می شود که این موارد تحت کنترل خود فرد بوده و قابل پیشگیری می باشد. با هر انتخاب درست و سالم و قطع هر رفتار نادرست و ناسالم یک قدم از سرطان دورتر می شوید. 

1-از سیگار و دخانیات دوری کنید
سرطان ریه بیشترین آمار مرگ و میر را در بین سرطان ها دارد حدود 28 درصد از مرگ و میر ناشی از سرطان ها بر اثر سرطان ریه اتفاق می افتد. در ایالات متحده آمریکا سالانه 160 هزار نفر بر اثر این سرطان فوت می کنند که اغلب این افراد سیگاری بوده اند. البته این آمار فقط مربوط به سرطان ریه است. مصرف سیگار و دخانیات خطر ابتلا به سایر سرطان ها را نیز تا 30 درصد افزایش می دهد. به این دلیل است که پزشکان اولین و مهم ترین گام در پیشگیری از سرطان را ترک سیگار و عدم شروع به مصرف آن عنوان می کنند. حتی اگر تا الان سیگار می کشیدید اگر همین امروز سیگار را کنار بگذارید اطمینان داشته باشید که گام مهمی در کاهش خطر ابتلا به سرطان برداشته اید. مطالعه ای که نتیجه آن در سال 2010 در ژورنال انجمن پزشکی آمریکا به چاپ رسید نشان داد که افرادی که روزانه بالای 20 نخ سیگار می کشند اگر این تعداد را به کمتر از 10 نخ در روز برسانند خطر ابتلا به سرطان ریه در آنها تا 27 درصد کاهش می یابد. البته مسلما این شروع کار است و این افراد باید با تصمیم جدی این میزان را صفر برسانند تا سلامتی آنها به مخاطره نیافتد.

حتی اگر خودتان سیگاری نیستید فکر نکنید که حتما از عوارض آن مصون هستید. سالانه حدود 3000 مورد ابتلا به سرطان ریه در افرادی که یکی از نزدیکان آنها سیگاری هستند گزارش می شود. در واقع افرادی که دائما در مجاورت افراد سیگاری البته هنگام سیگار کشیدن هستند نیز در معرض خطر ابتلا به سرطان می باشند. مثلا یک فرد غیر سیگاری اگر در مکانی مثل یک کافی شاپ یا کلوپ شبانه که افراد زیادی در آنجا سیگار می کشند بماند دود زیادی را تنفس می کند و در معرض خطرات ناشی از دود سیگار می باشد. بنابراین سعی کنید از رفتن به مکان های بسته ای که سیگار کشیدن در آن آزاد است خودداری کنید و معاشرت خود را با افراد سیگاری به حداقل برسانید یا از آنها بخواهید که هنگامی که با شما هستند به خصوص در مکان های بسته مثل داخل ماشین از سیگار کشیدن اجتناب کنند.

2-از اضافه وزن جلوگیری کنید
بیشتر افراد می دانند که اضافه وزن و چاقی یکی از عوامل مهم بیماری های قلبی محسوب می شود. اما آیا می دانستید که یکی از عوامل اصلی بالا برنده خطر ابتلا به سرطان اضافه وزن و چاقی است؟ چاقی یکی از عوامل مرگ و میر در 14 درصد از افراد سرطانی می باشد. به علاوه سالانه بیش از 3 درصد از سرطان های تازه تشخیص داده شده به علت چاقی می باشند. توصیه مهم برای کاهش خطر ابتلا به سرطان نگه داشتن وزن در محدوده نرمال و طبیعی می باشد. محققین معتقدند که این کار یکی از مهم ترین راه های پیشگیری از سرطان می باشد. در گزارشی که در سال 2007 منتشر شد متخصصان اعلام کردند که تغذیه درست و داشتن فعالیت های فیزیکی به میزان زیادی به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک می کند. در این تحقیق همچنین مشخص شد که اضافه وزن و چاقی نقش مهمی در ابتلا به انواع زیادی از سرطان ها مثل سرطان های مری، پانکراس، کیسه صفرا، پستان، اندومتر و کلیه دارد.

3-تحرک داشته باشید
برطبق نظر کارشناسان و محققان داشتن هر گونه فعالیت بدنی به پیشگیری از ابتلا به سرطان کمک می کند. شاید 30 دقیقه ورزش کردن در طول روز شکم شما را سیکس پک نکند اما بر طبق مطالعات صورت گرفته همین مقدار ورزش در طول روز حدود 30 تا 50 درصد خطر ابتلا به بسیاری از انواع سرطان ها را کاهش می دهد. مهم نیست که چه نوع ورزشی انجام می دهید و یا چه موقع در روز ورزش می کنید فقط ورزش کنید. اجازه بدهید مقایسه ای بین سیگار کشیدن و سایر موارد داشته باشیم. اگر وزن خود را در محدوده طبیعی نگه دارید، فعالیت های بدنی خود را افزایش دهید و میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید معادل ترک کردن سیگار در فرد سیگاری نفع و فایده به بدن شما می رسد. یعنی همان قدر که کنار گذاشتن سیگار به سلامت فرد سیگاری کمک می کند داشتن فعالیت بدنی و تغذیه مناسب نیز به شما کمک می کند. اغلب مردم نمی دانند که ورزش کردن تا چه میزان به سلامتی آنها کمک می کند و برایشان مفید است. اگر می دانستند از همین امروز شروع به ورزش می کردند.

4-بشقاب خود را از مواد غذایی گیاهی پر کنید
مواد غذایی مختلفی وجود دارند که به پیشگیری از ابتلا به سرطان کمک می کنند. به طور مثال گوجه فرنگی، هندوانه و سایر میوه های حاوی لیکوپن که در کاهش خطر ابتلا به سرطان به خصوص سرطان پروستات نقش مهمی دارند. اما به طور کلی برای کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان ها بهتر است بشقاب غذای خود را بیشتر با سبزیجات و میوه ها پر کنید به خصوص میوه ها و سبزیجات فاقد نشاسته. سعی کنید برنامه غذایی خود را طوری طرح ریزی کنید که روزانه مقدار زیادی میوه و سبزیجات در آن باشد. رژیم غذایی مدیترانه ای که یکی از بهترین انواع رژیم غذایی محسوب می شود حاوی مقادیر زیادی از انواع میوه ها و سبزیجات است. متخصصان توصیه می کنند که بهتر است دو سوم بشقاب شما از میوه ها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل پر شده باشد و یک سوم باقی مانده آن شامل گوشت بدون چربی، ماهی و لبنیات کم چرب باشد.

5- الکل ممنوع
شاید برخی افراد معتقد باشند که مصرف بسیار کم نوشیدنی های الکلی مشکلی ایجاد نمی کند و یا حتی برای سلامتی مفید است. اما بر طبق تحقیقات صورت گرفته مصرف الکل می تواند خطر ابتلا به سرطان را بالا ببرد. هر چقدر میزان مصرف الکل بیشتر باشد ریسک سرطان نیز بالاتر می رود به خصوص سرطان هایی مثل سرطان مری، دهان و حنجره. اگر همراه با مصرف الکل سیگار هم بکشید خطر بسیار بالاتر رفته و اوضاع وخیم تر می شود. پزشکان امریکایی به بیماران خود توصیه می کنند که مصرف الکل را قطع یا به حداقل برسانند.

6- استرس را از خود دور کنید
بسیاری از مردم می خواهند بدانند که آیا واقعا استرس خطر ابتلا به سرطان را بالا می برد. متخصصان در این زمینه پاسخ می دهند که شاید هیچ گونه شواهد صد در صدی برای نقش مستقیم استرس در افزایش خطر ابتلا به سرطان وجود نداشته باشد اما استرس باعث ایجاد رفتارهای ناسالمی در افراد می شود که سلامتی آنها را به خطر انداخته و خطر ابتلا به سرطان را بالا می برد. مثلا پرخوری، مصرف سیگار یا الکل به دلیل استرس و همچنین موارد خود درمانی برای کاهش استرس همگی می توانند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند. بنابراین متخصصان توصیه می کنند که استرس خود را کنترل کنید و برای رفع آن از انواع روش های موجود مثل ورزش و تمرینات آرام سازی استفاده کنید.

7-آزمایشات غربالگری را به موقع انجام دهید
بسیاری از آزمایشات غربالگری سرطان به خصوص انجام ماموگرافی در زنان و یا آزمایش PSA در مردان بسیار لازم هستند. این آزمایشات تاثیری در پیشگیری از سرطان ندارند اما باعث می شوند که سرطان در مراحل اولیه کشف و درمان شود. اغلب سرطان ها چنانچه در مراحل اولیه تشخیص داده شوند قابل درمان می باشند. برخی دیگر از روش ها مثل کولونوسکپی و تست پاپ اسمیر می توانند تغییرات پیش سرطانی را تشخیص دهند و بنابراین نسبت به درمان آنها اقدام شود. اگر این تغییرات به موقع درمان نشوند می توانند منجر به ایجاد سرطان های روده و دهانه رحم شوند.
برای آگاهی از تست های غربالگری با پزشک مشورت کنید. پزشک بر اساس شیوع سرطان ها، وجود آزمایشات مناسب، آگاهی از تاریخچه خانوادگی ابتلا به سرطان در خانواده شما و وجود برخی مشکلات زمینه ای به شما توصیه می کند که کدام آزمایش را در چه فواصل زمانی انجام دهید.

در مورد پیشگیری از سرطان بیشتر بخوانید.

8- تاریخچه خانوادگی خود را بررسی کنید
برای پیشگیری از سرطان و آگاهی از وجود آن در مراحل اولیه دانستن سابقه خانوادگی فرد بسیار مهم و مفید است. سعی کنید از تاریخچه خانوادگی خود در مورد ابتلا به سرطان آگاه شوید. در صورت وجود هر گونه سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان آن را با پزشک خود در میان بگذارید. پزشک بر اساس وجود ریسک فاکتورها در شما و با توجه به تاریخچه خانوادگی نسبت به درخواست آزمایشات غربالگری اقدام نموده و توصیه های لازم را جهت پیشگیری از سرطان می کند.