شربت سنبل الطیب

فرآورده‌ی شربت سنبل الطیب حاوی عصاره‎‌ی ریزوم و ریشه‌ی گیاه سنبل الطیب است که به منظور کمک به کاهش استرس و فشارهای عصبی و کمک به بهبود بی‌خوابی طراحی شده‌است. فرآورده‌های حاوی گیاه سنبل الطیب یا علف گربه، علاوه بر اثرات اثبات شده در درمان بی‌قراری و اضطراب، تحریک پذیری عصبی و اختلالات ‌خواب، در کاهش کرامپ‌های قاعدگی، کولیک های گوارشی و سردردهای میگرنی نیز بکار می‌روند.

از شربت سنبل الطیب، 2 مرتبه در روز (صبح و شب) و هر بار 1 قاشق غذاخوری میل نمایید.

با توجه به مطالعات پیشین، ایمن بودن استفاده از فرآورده‌های حاوی سنبل الطیب حداقل تا 1 ماه کاملا بررسی شده‌است. اگرچه مطالعاتی در ارتباط با مصرف این فرآورده‌ها در 8 هفته نیز وجود دارد، اما بهتر است به منظور افزایش اثربخشی و کاهش عوارض جانبی، پس از یک دوره مصرف 4 هفته‌ای تا شروع مصرف مجددِ این محصول، حداقل 2 هفته فاصله وجود داشته باشد.

اگرچه آثار آرام بخشی این فرآورده در برخی افراد ممکن است در روز اول استفاده تا حدودی مشاهده گردد، اما به طور معمول، حداکثر اثرات کمک درمانی این مکمل، 2 تا 4 هفته پس از استفاده مداوم از آن قابل مشاهده است.

بهترین اثرگذاری فرآورده‌های حاوی سنبل الطیب در کمک به رفع بی‌خوابی در دوزهای روزانه 400 تا 900 میلی‌گرم عصاره و اثرات ضد اضطرابی در دوزهای 100 تا 220 میلی‌گرم عصاره، سه بار در روز مشاهده می‌گردد.

مطالعات متعدد بر اثرات مثبت مصرف مکمل‌های حاوی سنبل الطیب در بهبود کیفیت خواب، کوتاه کردن زمان به خواب رفتن در شب، کاهش بیدار شدن در شب و عدم خواب آلودگی یا اختلال در عملکرد در روز بعد اشاره دارد. جهت رفع بی‌خوابی بهتر است، 30 دقیقه تا 2 ساعت قبل از خواب از این فرآورده استفاده شود.

مطالعات بالینی متعدد به اثرات استفاده از فرآورده‌های حاوی سنبل الطیب و یا ترکیب والرنیک اسید به عنوان یکی از مهمترین ترکیبات فعال بیولوژیکی این گیاه، در کاهش اضطراب تاکید دارند. این گیاه از طریق مکانیسم‌های متنوعی همچون اثرگذاری از طریق گیرنده‌های گلوتاماتی و گیرنده‌های گابا، اثرات ضد اضطرابی و آرام بخشی خود را اعمال می‌کند.

علیرغم اثرات قابل توجه این فرآورده‌ی گیاهی‌ به عنوان یک مکمل موثر در کمک به رفع بی‌خوابی، نمی‌تواند جایگزین دارو گردد. استفاده از این مکمل در مواردی که به تجویز دارو نیازی نیست، توصیه می‌گردد.

استفاده از این محصول در کودکان زیر 12 سال باید طبق نظر پزشک انجام گیرد.

می‌توان از این محصول، در کنار سایر فرآورده‌های موثر در کاهش اضطراب، با فاصله حداقل 2 ساعت استفاده نمایید. البته چنانچه قصد استفاده از دو فرآورده‌ با اجزای سازنده‌ی تقریبا مشابه دارید، بهتر است با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.

حداکثر دوز مجاز برای عصاره‌ی سنبل الطیب گزارش نشده است و مصرف روزانه 900 میلی‌گرم عصاره متداول است. با توجه به نامشخص بودن مقدار گیاه بکار برده شده در هر میلی‌لیتر از این شربت و اثرگذاری در دوز پیشنهادی توسط شرکت سازنده، به منظور جلوگیری از بروز عوارض جانبی ناخواسته بهتر است، دوز مکمل مصرفی را افزایش ندهید، مگر در صورت صلاحدید پزشک معالج.

استفاده از این محصول در دوزهای معمول ایمن بوده و به ندرت باعث ایجاد عوارض می‌شود. اما در استفاده طولانی مدت ممکن است سردرد، تحریک پذیری، بی‌قراری و بی‌خوابی مشاهده گردد. در موارد نادر و در صورت مصرف دوزهای بالاتر از حد مجاز، ممکن است برادی کاردی (کاهش غیر طبیعی ضربان قلب)، آریتمی (بی نظمی در ضربان قلب) و سمیت کبدی مشاهده شود.

به علت وجود تقلبات دارویی، مشخص نبودن مقدار ترکیبات موثره و بستگی مستقیم اثربخشی به میزان ترکیبات موثره در گیاه سنبل الطیب، توصیه می‌شود که از گیاه موجود در بازار دارویی استفاده نشود. در پروسه‌ی تهیه‌ی مکمل‌های دارای مجوز سازمان غذا و دارو، به منظور حصول بیشترین ماده‌ی موثره، فرآیند عصاره‌گیری با حلال مناسب انجام شده و عصاره‌ی حاصل با استانداردهای فارماکوپه ای مطابقت داده شده و بدین ترتیب کیفیت و کارآیی مورد تأیید قرار می‌گیرد. در صورتی که چنین نظارتی درباره‌ی گیاه خام و یا عصاره‌های غیر استاندارد وجود ندارد.

بهتر است مصرف این مکمل دو هفته پیش از جراحی، به دلیل تشدید اثرات داروهای بیهوشی قطع گردد.

مصرف همزمان این فرآورده با الکل، بنزودیازپین‌ها، باربیتورات‌ها و مسکن‌های اپیوئیدی ممکن است سبب تضعیف بیشتر سیستم اعصاب مرکزی گردد. از این رو بهتر است در صورت استفاده از داروهای فوق، قبل از مصرف شربت سنبل الطیب، با پزشک خود مشورت نمایید.

افراد حساس به اجزای این فرمولاسیون، مبتلایان به اختلال عملکرد کبدی، کودکان زیر 12 سال، بانوان باردار و یا شیرده بهتر است از مصرف این دارو پرهیز نمایند.

اگرچه در خصوص خطر جدی مصرف فرآورده‌های حاوی سنبل الطیب در خانم‌های باردار یا در دوران شیردهی، برای مادر و یا کودک گزارشی وجود ندارد، اما با توجه به عدم وجود شواهد قطعی در ارتباط با ایمنی مصرف، بهتر است با در نظر گرفتن جانب احتیاط، این فرآورده در دوران بارداری و شیردهی استفاده نشود.

گردآوری شده توسط تیم علمی مجله‌ی داروکده