دهان دروازه سلامتی

رعایت بهداشت دهان و دندان ها یکی از مهمترین عوامل سلامتی محسوب می شود. رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان ها سلامت عمومی فرد را به مخاطره انداخته و باعث ایجاد مشکلات گوناگونی در فرد می شود. 

آیا باکتری های موجود در دهان تاثیری بر سلامت قلب دارند؟
برخی مطالعات بیانگر این هستند که افراد مبتلا به بیماری های لثه بیش از سایرین در معرض ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارند. بنابراین پزشکان توصیه می کنند همه افراد در هر سنی باید سلامت لثه خود را جدی بگیرند و در صورت بروز هر گونه مشکل لثه به دندانپزشک مراجعه و نسبت به درمان آن اقدام نمایند. البته رایطه بیماری های لثه با سایر بیماری ها هنوز به اثبات نرسیده است اما بر طبق تحقیقات انجام شده وجود بیماری های لثه احتمال مشکلات و بیماری های قلبی را در فرد افزایش می دهند. 

بیماری های لثه و دیابت
دیابت باعث کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت ها می شود. افزایش قند خون باعث افزایش خطر ایجاد بیماری های لثه می شود. افراد مبتلا به دیابت شدیدا در معرض ابتلا به بیماری های لثه هستند. بنابراین این افراد باید سعی کنند تا حد امکان قند خون خود را در محدوده طبیعی نگه دارند. به علاوه رعایت بهداشت دهان و دندان ها در این بیماران به شدت توصیه می شود. افراد دیابتی باید پس از صرف هر غذا به دقت دندان های خود را مسواک زده و از نخ دندان استفاده کنند و بهتر است روزی یکبار از دهان شویه های آنتی سپتیک استفاده کنند. بیماران دیابتی باید هر 6 ماه یکبار برای معاینه و انجام اقدامات لازم به دندانپزشک مراجعه کنند. 

خشکی دهان عامل مهم پوسیدگی دندان ها 
بیش از 4 میلیون آمریکایی از سندروم اسجوگرن رنج می برند. این افراد شدیدا در معرض مشکلات و بیماری های دهان و دندان هستند. سندروم اسجوگرن در واقع بیماری است که در آن سیستم ایمنی فرد به اشتباه غدد بزاقی و غدد اشکی خود فرد را تخریب کرده و باعث خشکی مزمن دهان و چشم ها می شود. همانطور که می دانید بزاق دهان نقش بسیار مهمی در حفاظت از دندان ها و بیماری های لثه دارد. بنابراین فقدان وکمبود بزاق و در نتیجه آن باعث ایجاد پوسیدگی در دندان ها و بیماری های لثه می شود. 

در مورد خشکی دهان بیشتر بخوانید.

داروها و خشکی دهان 
حالا که متوجه شدید خشکی دهان باعث افزایش احتمال پوسیدگی دندان ها و بیماری های لثه می شود. بهتر است این را بدانید که عوامل مختلفی باعث خشکی دهان می شوند که یکی از آنها داروهای مصرفی می باشند. آنتی هیستامین ها، دکونژستانت ها، داروهای ضد درد و داروهای ضد افسردگی از جمله داروهایی هستند که باعث خشکی دهان می شوند. اگر از هر کدام از این داروها استفاده می کنید بهتر است این موضوع را با دندانپزشک خود در میان بگذارید تا وی راهکار مناسبی برای پیشگیری از پوسیدگی دندان ها و بیماری های لثه به شما پیشنهاد کند. 

استرس و سایش دندان ها 
اگر دچار استرس، نگرانی و یا افسردگی هستید احتمال بروز بیماری های دهان در شما بیش از سایرین است. در هنگام استرس سطح هورمونی به نام کورتیزول در بدن بالا می رود. مقادیر بالای این هورمون می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در لثه ها شود. به علاوه استرس باعث می شود بهداشت دهان فرد ضعیف باشد. بیش از 50 درصد افراد در هنگام استرس دندان های خود را مسواک نزده و از نخ دندان استفاده نمی کنند. برخی دیگر از عادات مخرب ناشی از استرس عبارتند از: سیگار کشیدن، نوشیدن الکل، دندان قروچه و فشار دادن دندان ها روی هم. تمام این کارها برای سلامت دهان و دندان ها مضر و مخرب بوده و باعث بروز مشکلات دهان و دندان می شوند. 

پوکی استخوان و از دست دادن دندان ها 
بیماری استئوپروز یا پوکی استخوان تمام استخوان های بدن را درگیر می کند و این مشکل شامل استخوان فک نیز می شود. بنابراین می تواند منجر به از دست دادن دندان ها شود. علاوه بر پوکی استخوان وجود باکتری های ناشی از بیماری پیوره که یک بیماری التهابی مربوط به لثه هاست نیز می تواند باعث تخریب استخوان فک و لقی دندان ها شود. مصرف دسته دارویی به نام بیس فسفونات ها که برای درمان پوکی استخوان کاربرد دارند می تواند منجر به مشکلی به نام استئونکروز شده و استخوان فک را از بین ببرند. بنابراین اگر پزشک برای شما دارویی از خانواده بیس فسفونات ها تجویز کرده بهتر است این موضوع را با دندانپزشک مطرح کنید تا در صورت لزوم راهکار مناسب را به شما پیشنهاد دهد. 

 

لثه کم رنگ و کم خونی 
لثه سالم باید صورتی رنگ باشد. لثه کم رنگ می تواند نشان دهنده کم خونی باشد. کم خونی علاوه بر کم رنگ شدن لثه ها باعث بزرگی و تورم زبان هم می شود. آنمی یا کم خونی مشکلی است که در آن تعداد گلبول های قرمز کاهش یافته و یا گلبول های قرمز خون حاوی هموگلوبین کافی نیستند. در نتیجه این حالات اکسیژن کافی به سلول های بدن نرسیده و فرد دچار مشکلات متعددی می شود. کم خونی یا آنمی انواع مختلفی دارد که پزشک با درخواست چند آزمایش نوع آن را تشخیص داده و داروی مناسب را برای بیمار تجویز می کند. بنابراین در صورتی که لثه های شما کم رنگ و رنگ پریده بود لازم است جهت انجام آزمایشات لازم به پزشک مراجعه کنید. 

اختلالات خوردن و سایش دندان ها 
گاهی اوقات دندانپزشک اولین نفری است که متوجه علائم ناشی از اختلالات خوردن مثل بولیمیا می شود. بولیمیا نوعی پرخوری عصبی و وسواس گونه است که در آن فرد مقدار زیادی غذا می خورد سپس با ایجاد استفراغ عمدی می کوشد از افزایش وزن خود جلوگیری کند. تماس زیاد اسید معده ناشی از استفراغ های مکرر باعث سایش مینای دندان ها می شود. این مشکل باعث تورم دهان، گلو و غدد بزاقی شده و باعث ایجاد بوی بد دهان نیز می شود. بیماری هایی نظیر بولیمیا می توانند باعث کاهش مواد مغذی و ضروری در بدن شده و فرد را با مشکلات جدی روبرو کند. به علاوه به شدت بر سلامت دهان و دندان ها تاثیر نامطلوب و سوء دارد. 

برفک دهان و رابطه آن با ویروس HIV
افراد ناقل ویروس HIV و افراد مبتلا به ایدز معمولا بسیار بیشتر از سایر افراد دچار مشکلاتی مثل برفک دهان، زگیل های دهانی، تبخال، آفت و ضایعات لکوپلاکیا (ضایعات تکه ای و سفید یا خاکستری رنگ بر روی زبان و یا داخل گونه ها) می شوند. این مشکلات به دلیل این است که سیستم ایمنی بدن این افراد دچار نقص می باشد و قادر به مقابله با عفونت ها نمی باشد. افراد مبتلا به ایدز اغلب با مشکل خشکی دهان نیز درگیر هستند و این مشکل باعث پوسیدگی دندان ها، اختلال در جویدن غذا و بلع و حتی اشکال در تکلم آنها می شود. 

درمان بیماری های لثه و کاهش علائم ناشی از آرتریت روماتوئید
افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید 8 برابر بیش از افرادی که به بیماری های خودایمنی دچار نیستند به بیماری های لثه دچار می شوند. در واقع التهاب وجه مشترک بین این دو بیماری محسوب می شود. چیزی که اوضاع را بدتر می کند این است که بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید معمولا به دلیل درد در مفاصل انگشتان به سختی مسواک زده و نخ دندان می کشند. اما خبر خوب اینکه درمان التهاب و عفونت لثه در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید می تواند درد و التهاب مفاصل را در این افراد کاهش داده و تا حدی کنترل کند. 

رابطه از دست دادن دندان ها و بیماری های کلیوی 
افراد بزرگسالی که فاقد دندان هستند بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به بیماری های مزمن کلیوی می باشند. علت دقیق این مشکل و این رابطه هنوز صد درصد شناخته نشده است. اما محققان معتقدند که التهاب مزمن می تواند یک تهدید برای بدن به حساب بیاید. بنابراین مراقبت از دندان ها و لثه ها می تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری های مزمن کلیوی کمک کند. 

بیماری های لثه و تولد نوزاد نارس
اگر باردار هستید و در عین حال به بیماری لثه دچار هستید باید انتظار زایمان زود هنگام را داشته باشید. مادرانی که دچار بیماری لثه هستند ممکن است نوزاد نارس به دنیا بیاورید. البته هنوز علت دقیق این مشکل روشن نشده است. اما قاعدتا عفونت یا التهاب عامل اصلی این مشکل می باشد. هورمون ها و تغییرات ناشی از بارداری خود به تنهایی می تواند باعث التهاب لثه ها شود بنابراین در دوران بارداری اوضاع در افرادی که بیماری لثه دارند بدتر شده و بیماری آنها تشدید می شود. اگر دچار بیماری لثه هستید بهتر است قبل از اقدام به بارداری با مراجعه به دندانپزشک متخصص لثه نسبت به درمان بیماری خود اقدام کنید و در طی دوران بارداری با رعایت بهداشت و انجام توصیه های دندانپزشک مراقب سلامت لثه های خود باشید. 

ظاهر لثه سالم چگونه است؟
لثه سالم صورتی رنگ و سفت است. لثه قرمز رنگ و متورم لثه سالمی محسوب نمی شود. برای سلامت نگه داشتن لثه ها مهم ترین کار رعایت بهداشت دهان و دندان ها می باشد. حداقل 2 بار در روز مسواک بزنید، روزی یک بار از نخ دندان استفاده کنید و روزی یک بار با دهان شویه های آنتی سپتیک دهان خود را بشویید. هر 6 ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید و از مصرف دخانیات و یا جویدن تنباکو دوری کنید.