چه چیزهایی باعث صدمه به مینای دندان می شوند؟

چطور مینا از دندان شما محافظت می کند؟
مینای دندان مثل پوسته تخم مرغ است و از قسمت های نرم تر داخل دندان محافظت می کند. البته بر خلاف پوسته تخم مرغ مینای دندان بسیار سخت و محکم است. مینای دندان سخت ترین ماده بدن محسوب می شود. اگر کمی خوش شانس باشید و موارد بهداشتی محافظت از دندان ها را به خوبی رعایت کنید، دندان های سالم و زیبا خواهید داشت زیرا مینای دندان مانع ایجاد هرگونه پوسیدگی و تخریب دندان می شود.

چه چیزی باعث تغییر رنگ دندان ها می شود؟ 
مینای دندان به نظر سفید رنگ می رسد ولی در واقع مینا ماده ای شفاف است که رنگ لایه زیرین دندان یعنی عاج را نشان می دهد و باعث می شود دندان کاملا سفید یا کمی تیره به نظر برسد. در طول زمان مصرف نوشیدنی هایی مثل قهوه، چای، و نوشیدنی های رنگی می تواند باعث بد رنگ شدن لایه بیرونی دندان شده و دندان زرد یا خاکستری به نظر می رسد.

از ساییدگی مینا تا پوسیدگی
با این که مینا ماده ای بسیار سخت و محکم است اما ممکن است دچار سایش و آسیب شود. مواد غذایی اسیدی و برخی از باکتری ها می توانند باعث ایجاد سایش و به وجود آمدن حفره هایی در مینای دندان شوند. علاوه بر این مینا ممکن است دچار ترک خوردگی و خرد شدگی شود که اینها می توانند شروع مشکلات دندانی از جمله پوسیدگی های دندان باشند. جالب است بدانید که بر خلاف استخوان که در صورت ترک خوردگی و آسیب قادر است خود را ترمیم کند، مینای دندان نمی تواند خودبخود ترمیم شود. 

پوسیدگی و حساسیت دندان ها
وقتی مینای دندان آسیب ببیند چه اتفاقی می افتد؟ در صورتی که مینا دچار سایش، حفره، ترک خوردگی و مشکلاتی از این دست شود، لایه داخلی دندان نیز به راحتی دچار مشکل شده و پوسیدگی آغاز می شود. در این صورت پوسیدگی دندان تنها مشکل به وجود آمده نخواهد بود بلکه ممکن است دندان به سرما و گرما حساس شود. در این حالت خوردن چیزهای سرد مثل بستنی و یا خوراکی های گرم مثل قهوه داغ دردناک و یا حداقل نامطبوع است.

چطور باکتری ها مینای دندان را تخریب می کنند؟ 
بعد از خوردن غذا باکتری های موجود در دهان شروع به مصرف قند موجود در غذاها به خصوص غذاهای شیرین می کنند. پس از اینکه این باکتری ها از مواد شیرین موجود در غذای باقی مانده در دهان تغذیه کردند شروع به ساختن اسید می کنند و این اسید که در محیط دهان ساخته شده می تواند موجب تخریب مینای دندان ها شود. برخی از این باکتری ها نیز می توانند عامل به وجود آمدن بیماری های لثه نظیر ژنژیویت شوند. اسید موجود در نوشیدنی های گازدار و برخی آبمیوه های صنعتی نیز مضر هستند. برخی از این اسیدها حتی از اسید باتری نیز مخرب ترند. در صورت مصرف این قبیل نوشیدنی ها در طول زمان مینای دندان تخریب شده و انواع مشکلات دندانی از جمله پوسیدگی ها ایجاد می شوند.

مشکلات گوارشی و تاثیر بر دندان ها
برخی از مشکلات و بیماری ها نیز می توانند سبب صدمه به مینای دندان ها شوند. به طور مثال افرادی که دچار ریفلاکس اسید معده هستند با گذشت زمان اغلب دچار مشکلات دندانی می شوند. علت این مشکل این است که به دلیل برگشت اسید معده به دهان محیط دهان این بیماران اغلب اسیدی بوده و به مرور زمان دچار مشکلات دندانی ناشی از وجود اسید می شوند.

خشکی دهان
بزاق دهان به جلوگیری از اسیدی شدن محیط دهان کمک قابل توجهی می کند. وجود بزاق مانند یک محافظ برای دندان ها عمل می کند. اگر شما به دلیل عوارض جانبی برخی از داروها و یا برخی بیماری ها دچار خشکی دهان هستید بیشتر در معرض خطر مشکلات ایجاد شده بر اثر اسیدی شدن محیط دهان می باشید. زیرا به دلیل کمبود بزاق اسید مدت زمان بیشتری در محیط دهان باقی مانده و آثار مخرب آن بیشتر می شود.

دندان قروچه 
یکی از دلایل آسیب به مینای دندان، دندان قروچه است. فشار دادن دندان ها روی هم پس از مدتی باعث سایش دندان ها می شود که عامل شکستگی و تخریب مینای دندان است. دندان قروچه معمولا در هنگام خواب شدیدتر است بنابراین فرد کنترلی روی آن ندارد. یکی از دلایل دندان قروچه استرس است بنابراین کاهش استرس باعث کمتر شدن این مشکل خواهد شد. گاهی اوقات شدت دندان قروچه طوری است که فرد مجبور به استفاده از وسیله ای می شود که از جنس آکریل است و هنگام خواب روی دندان ها قرار می گیرد تا مانع از رسیدن دندان ها به یکدیگر شود. اگر دندان قروچه شما قابل کنترل نیست لازم است با مراجعه به دندانپزشک و در صورت صلاحدید وی از این نوع محافظ دندان استفاده کنید. دندانپزشک با قالبگیری از دندان های شما این محافظ مخصوص را برایتان درست می کند.

بیشتر بخوانید: رفتارهای مخرب و آسیب رسان به دندان ها

دندان های شما دربازکن نیستند! 
هرگز در بطری را با دندان باز نکنید این کار به راحتی باعث ترک خوردگی و شکستگی دندان های شما می شود. همچنین هیچگاه مداد، خودکار و سنجاق سر و مواردی از این قبیل را به دندان های خود نزنید. از جویدن چیزهای سفت مثل یخ و خرد کردن آنها با دندان جدا خودداری کنید.

ساییدگی مینای دندان در کودکان
بسیاری از محققین معتقدند که ساییدگی مینای دندان ها به خصوص در کودکان رو به افزایش است. برخی از این متخصصین علت این مشکل را مصرف زیاد نوشیدنی های گازدار و آب میوه های صنعتی توسط کودکان عنوان می کنند. علاوه بر اینکه اینگونه نوشیدنی ها حاوی مقادیر زیادی قند و اسید هستند باعث می شوند تشنگی کودک با نوشیدن آنها برطرف شده و کودک کمتر از آب استفاده کند و همین امر باعث می شود فلوراید کمتری به کودک برسد. زیرا آب آشامیدنی حاوی فلوراید است و در مناطقی که فلوراید آب کم است به آب آشامیدنی فلوراید اضافه می شود. لازم به ذکر است که فلوراید باعث استحکام بیشتر مینای دندان می شود.

چطور لبخند زیباتری داشته باشیم
مهمترین نکته در داشتن دندان ها و لبخندی زیبا مسواک زدن درست است. بعد از غذا خوردن دندان های خود را با مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. استفاده از دهان شویه های مناسب نیز مفید است. همچنین می توانید پس از خوردن غذا مقدار کمی پنیر بخورید طوری که کمی پنیر در محیط دهانتان باشد زیرا پنیر میزان اسید را کم می کند. اگر لثه هایتان را دوست دارید بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید و در صورت لزوم جرم گیری کنید. بعد از صرف غذا از آدامس های فاقد قند و ترجیحا حاوی زایلیتول استفاده کند زیرا جویدن این آدامس ها ترشح بزاق را افزایش داده و مانع صدمه اسید به دندان ها می شود. حتما از نخ دندان استفاده کنید و روش صحیح مسواک زدن را یاد بگیرید.